Πόσο ψαλίδι πέφτει σε κάθε ασφαλιστικό Ταμείο

Μειώσεις συντάξεων, υπέρογκη αύξηση εισφορών και παρ' όλα διατήρηση των ελλειμμάτων και της συνταξιοδοτικής δαπάνης άνω του 16% για τα πρώτα χρόνια της προωθούμενης ασφαλιστικής μεταρρύθμισης, δείχνουν οι μελέτες που κατέθεσε χθες ο υπουργός Εργασίας Γιώργος Κατρούγκαλος στη Βουλή, μαζί με νομοτεχνικές βελτιώσεις σε πάρα πολλές διατάξεις του επίμαχου νομοσχεδίου.

Εν μέσω έντονων αντιδράσεων και το σύνολο των εργαζομένων να απεργεί, σήμερα και αύριο, η κυβέρνηση επιδιώκει την ψήφιση ενός νομοσχεδίου που αλλάζει άρδην το ασφαλιστικό τοπίο, και παρ' όλα αυτά δεν φαίνεται να δίνει οριστική λύση στο σύστημα.

Αναλυτικά, οι μελέτες φωτογραφίζουν σημαντικές περικοπές συντάξεων, κύριων και επικουρικών, κατά 3,5 δισ. από φέτος μέχρι και το 2019 και παράλληλα δείχνουν ότι το σύστημα συνεχίζει να είναι επικίνδυνα ελλειμματικό. Επίσης, αποδεικνύεται ότι όλο το ασφαλιστικό νομοσχέδιο στηρίζεται στην ελπίδα για κατακόρυφη αύξηση των εσόδων από εισφορές χωρίς μάλιστα, αντίστοιχη αύξηση των ασφαλισμένων.

Την περίοδο 2016 - 2019, σύμφωνα με τις μελέτες σε ΙΚΑ, Δημόσιο, ΟΑΕΕ και ΟΓΑ, οι περικοπές δαπανών θα ανέλθουν σε 1,6 δισ. ευρώ, με τους δημοσίους υπαλλήλους να καλούνται να... συνεισφέρουν με τη μείωση των συντάξεων, τη μερίδα του λέοντος, ήτοι 677 εκατ. ευρώ.

Συγκεκριμένα, οι δαπάνες του ΙΚΑ για κύριες συντάξεις θα μειωθούν σωρευτικά, την 4ετία κατά 615 εκατ. ευρώ, ώστε να φθάσουν το 2019 στα 9,104 δισ. ευρώ, έναντι των 9,368 δισ. ευρώ που θα ήταν εάν δεν γινόταν η εν λόγω μεταρρύθμιση. Οι δαπάνες για συντάξεις του Δημοσίου, μέσω της εφαρμογής της μεταρρύθμισης θα φτάσουν το 2019 τα 6,625 δισ. ευρώ έναντι των 6,908 δισ. ευρώ που θα έφταναν εάν δεν γινόταν η μεταρρύθμιση (εξοικονόμηση 677 εκατ. ευρώ την τετραετία) ενώ οι δαπάνες για συντάξεις του ΟΑΕΕ φτάνουν το 2019 στα 3,512 δισ. ευρώ, ενώ αν δεν γινόταν η μεταρρύθμιση θα έφταναν 3,689 δισ. ευρώ (εξοικονόμηση 177 εκατ. ευρώ το 2019 και συνολικά 382 εκατ. ευρώ το διάστημα 2016-2019).

Οι δαπάνες για τις συντάξεις του ΟΓΑ αναμένεται να παραμείνουν σταθερές πέριξ των 3,33 δισ. ευρώ. Σημειώνεται ότι η εν λόγω μελέτη δεν κάνει ανάλογες προβολές για τα άλλα δύο ταμεία κύριας συνταξιοδότησης (ΕΤΑΑ των μηχανικών, γιατρών, δικηγόρων και το ΕΤΑΠ των εργαζομένων στον Τύπο αλλά και για τα ταμεία επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ.

Συνολικά, σύμφωνα με τα οικονομικά στοιχεία που κατέθεσε στη Βουλή ο υπουργός Εργασίας, η συνταξιοδοτική δαπάνη για κύριες, επικουρικές συντάξεις και εφάπαξ μετριάζεται με την μεταρρύθμιση κατά 413 εκατ. το 2016 (από 30,5 σε 30,1 δισ. ευρώ), κατά 725 εκατ. το 2017 (από 30,9 σε 30,2 δισ. ευρώ), κατά 1,1 δισ. ευρώ το 2018 (από 31,4 σε 30,3 δισ.) και 1,3 δισ. ευρώ (0,66% του ΑΕΠ) το 2019.

Τότε η δαπάνη πέφτει στο 15,63% του ΑΕΠ ενώ στο μεταξύ κινείται σε υψηλά επίπεδα (17,16% του ΑΕΠ φέτος, 16,65% το 2017 και 16,08%, οριακά πάνω από τον ευρωπαϊκό στόχο, το 2018).

Το έλλειμμα των Ταμείων, παρ' ότι μειώνεται έως το 2019, παραμένει σε πολύ υψηλά επίπεδα. Συγκεκριμένα, διαμορφώνεται το 2019, στα 16,7 δισ. ευρώ (8,5% του ΑΕΠ) έναντι 17,7 δισ (9,03% του ΑΕΠ) που θα ήταν χωρίς την μεταρρύθμιση. Οι προωθούμενες αλλαγές εκτιμάται ότι βελτιώνουν το έλλειμμα κατά 1 δισ. ευρώ ή 0,53% του ΑΕΠ. Αυτό σημαίνει ότι η κρατική χρηματοδότηση που θα απαιτηθεί για τις κύριες συντάξεις θα είναι αντιστοίχως μειωμένη.

Και αλλαγές της τελευταίας στιγμής

Παράλληλα με τις μελέτες, ο υπουργός Εργασίας κατέθεσε χθες, στη Βουλή σειρά νομοτεχνικών διορθώσεων στο επίμαχο νομοσχέδιο που αναμένεται να ψηφιστεί τελικά την Κυριακή, χωρίς να αλλοιώνει την ουσία των αλλαγών. Αναλυτικά, με παρέμβαση στο άρθρο 20 φαίνεται πως τελικά διασώζονται οι συνταξιούχοι που εργάζονται πριν από την ψήφιση του νόμου, από τη μείωση της σύνταξης κατά 60%.

Στο άρθρο 39 η φράση «καθώς και για τους οικονομολόγους ασφαλισμένους στον ΟΑΕΕ, και εγγεγραμμένους στο Οικονομικό Επιμελητήριο» αντικαθίσταται ως εξής «καθώς και για τους αυτοαπασχολούμενους αποφοίτους σχολών ανωτάτης εκπαίδευσης, που είναι εγγεγραμμένοι σε επιστημονικούς συλλόγους ή επιμελητήρια που έχουν τη μορφή νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου».

Έτσι, η "έκπτωση" εισφορών για τα πρώτα 5 έτη έναρξης απασχόλησης επεκτείνεται και στους ασφαλισμένους του ΟΑΕΕ που είναι απόφοιτοι σχολών ανώτατης εκπαίδευσης και μέλη επιστημονικών συλλόγων ή επιμελητηρίων.

Τέλος, στο άρθρο 39, διορθώνεται το παράδοξο του υπολογισμού των εισφορών για τα μέλη προσωπικών εταιρειών. Έτσι, ως ετήσιο εισόδημα των προσώπων που είναι μέλη προσωπικών εταιρειών νοείται, για τη δραστηριότητά τους αυτή και για την εφαρμογή του παρόντος, το γινόμενο του πολλαπλασιασμού των συνολικών κερδών της εταιρείας επί του ποσοστού συμμετοχής εκάστοτε μέλους σε αυτή.

* Η αναλογιστική μελέτη του ασφαλιστικού, δημοσιεύεται στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό"