(Μισ)ανοίγει η αγορά διαχείρισης κόκκινων δανείων

Τροποποιήσεις που καθιστούν μεν κάπως πιο λειτουργικό το νέο ρυθμιστικό και εποπτικό πλαίσιο για την ίδρυση και λειτουργία εταιρειών διαχείρισης ή απόκτησης δανείων σε καθυστέρηση, χωρίς να αγγίζουν, όμως, βασικά προβλήματα που προέκυψαν από τη διαβούλευση, επέφερε η Τράπεζα της Ελλάδος.

Η απόφαση της Εκτελεστικής Επιτροπής της Τράπεζας της Ελλάδος δημοσιεύτηκε σήμερα στο Φύλλο Εφημερίδας της Κυβέρνησης και στοχεύει στη δημιουργία, για πρώτη φορά στη χώρα μας, δευτερογενούς αγοράς μη εξυπηρετούμενων δανείων (Non Performing Loans NPLs).

Το νέο εφαρμοστικό πλαίσιο απαιτεί την υποβολή από την εταιρεία που αιτείται άδειας, προγράμματος επιχειρηματικής δραστηριότητας, το οποίο θα περιλαμβάνει πλήρη και λεπτομερή περιγραφή όλων των εργασιών που συνδέονται με τις δραστηριότητες του άρθρου 1 του Ν. 4354/2015, καθώς και των τυχόν άλλων παράλληλων δραστηριοτήτων της εταιρείας.

Το εν λόγω πρόγραμμα επιχειρηματικής δραστηριότητας θα παρουσιάζει τη στρατηγική της εταιρείας ανά κατηγορία απαιτήσεων ή τομέα της οικονομίας και γεωγραφική περιοχή, όπου η εταιρεία πρόκειται να στοχεύσει, περιλαμβάνοντας είτε εκτίμηση, χρονικού ορίζοντα δύο τουλάχιστον ετών, για την εξέλιξη των βασικών οικονομικών μεγεθών της, είτε ίδιας τουλάχιστον χρονικής διάρκειας σύμβαση διαχείρισης με συγκεκριμένη τράπεζα.

Επιπρόσθετα, η εταιρεία που αιτείται αδείας θα πρέπει να περιγράψει την οργανωτική δομή και τη διοικητική της διάρθρωση, καταθέτοντας σχετικά οργανογράμματα, τη σύνθεση και τη θέση στο οργανόγραμμα των Επιτροπών που πρόκειται να συσταθούν, κατά τη διακριτική ευχέρεια της Εταιρείας ή υποχρεωτικά, καθώς και τον αριθμό και τα προσόντα του προσωπικού που θα στελεχώσει τις αντίστοιχες λειτουργίες του. 

Η Τράπεζα της Ελλάδος διατηρεί την ευχέρεια να απαιτεί τη σύσταση χωριστής λειτουργίας διαχείρισης κινδύνων και αντίστοιχης Επιτροπής από μέλη του Δ.Σ., αν, το κρίνει σκόπιμο με βάση την αρχή της αναλογικότητας και κριτήρια, το μέγεθος και την πολυπλοκότητα των υπό διαχείριση χαρτοφυλακίων της αδειοδοτηθείσας εταιρείας.

Η ΤτΕ έκανε δεκτή τη παρατήρηση της ΕΕΤ να μην ζητείται εκ των προτέρων υποβολή των κριτηρίων ιεράρχησης και κατηγοριοποίησης του προς διαχείριση χαρτοφυλακίου μη εξυπηρετούμενων δανείων, στην περίπτωση που η προς αδειοδότηση εταιρεία ασκεί τη διαχείριση για λογαριασμό εποπτευόμενου πιστωτικού ή χρηματοδοτικού ιδρύματος που υπόκειται πρωτογενώς στις σχετικές υποχρεώσεις.

Επίσης έχει απαλειφθεί η αναφορά για ότι η διαχείριση και μεταβίβαση απαιτήσεων από μη εξυπηρετούμενα δάνεια και πιστώσεις ανατίθεται ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ στις επιχειρήσεις που λαμβάνουν σχετική άδεια, εξέλιξη που ενδέχεται να δημιουργούσε προβλήματα στο σκέλος της τιτλοποίησης δανείων.

Στον αντίποδα, δεν προκύπτει από το κείμενο της απόφασης δυνατότητα των τραπεζών να εκχωρούν προς διαχείριση δάνεια που εμφανίζουν καθυστέρηση μικρότερη των 90 ημερών όπως ζήτησε η Ελληνική Ένωση Τραπεζών προκειμένου να υπάρξει αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση του προβλήματος και να μην προκύψουν οργανωτικές δυσλειτουργίες. Η Πράξη Εκτελεστικής Επιτροπής κάνει αναφορά μόνο σε μη εξυπηρετούμενα δάνεια.

Τέλος δεν διευκρινίζεται αν έχουν υποχρέωση αδειοδότησης όσοι εξαγοράζουν μεμονωμένα δάνεια επιχειρήσεων στο πλαίσιο αναδιάρθρωσης ή διευθέτησης των υποχρεώσεων της επιχείρησης.

Ελάχιστο μετοχικό κεφάλαιο 4,5 εκατ. για αναχρηματοδότηση δανείων

Το πλαίσιο προβλέπει ότι η εταιρεία διαχείρισης που θα εξαγοράζει μη εξυπηρετούμενα δάνεια θα πρέπει να διαθέτει ελάχιστο αρχικό μετοχικό κεφάλαιο 100 χιλ ευρώ. Την ίδια στιγμή, αν μια εταιρεία διαχείρισης επιθυμεί να αναχρηματοδοτεί δάνεια που διαχειρίζεται, θα πρέπει να έχει ελάχιστο ιδρυτικό κεφάλαιο αντίστοιχο με το απαιτούμενο για εταιρείες factoring. Δηλαδή να έχει ελάχιστο μετοχικό κεφάλαιο 4,5 εκατ. ευρώ!

Σημειώνεται ότι οι τράπεζες είχαν σημειώσει ως αναιτιολόγητη την παραπάνω δυσαναλογία, ζητώντας να επανεξετασθούν οι ως άνω ελάχιστες κεφαλαιακές απαιτήσεις.

Αναχρηματοδότηση δανείων

Για την αναχρηματοδότηση απαίτησης απαιτείται τήρηση αρχείου που επιδεικνύεται στην Τράπεζα της Ελλάδος, όποτε αυτό ζητηθεί και περιλαμβάνει τα κάτωθι:

α) Τη σύμφωνη γνώμη του κατόχου των απαιτήσεων. Σε περίπτωση πλειόνων πιστωτών, η συγκατάθεση απαιτείται, ανεξαρτήτως αν η εταιρεία έχει συνάψει σύμβαση ανάθεσης διαχείρισης με το ίδρυμα πιστωτή.

β) Το σχέδιο αναδιάρθρωσης, στο πλαίσιο του οποίου συμφωνήθηκε η αναχρηματοδότηση, εγκεκριμένο από τα αρμόδια διοικητικά όργανα.

Τι ισχύει για τράπεζες, εταιρείες leasing και factoring

Το πλαίσιο εξαιρεί από την ανάγκη αδειοδότησης τις εγχώριες τράπεζες μια και μπορούν να διαχειρίζονται ήδη, βάσει του καταστατικού τους, ληξιπρόθεσμες και μη απαιτήσεις, ενώ για τις εταιρείες leasing, factoring απαιτείται επέκταση αδείας για να μπουν στη διαχείριση μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Για όσα υποκαταστήματα τραπεζών που εδρεύουν σε χώρα μέλος της ΕΕ επιθυμούν να δραστηριοποιηθούν στη διαχείριση/αγορά ληξιπρόθεσμων απαιτήσεων θα γνωστοποιούν την πρόθεσή τους στην ΤτΕ θα ενημερώνονται για υποχρεώσεις που τυχόν απορρέουν από το N. 4354/2015. 

Τέλος για τις εταιρείες που δεν είναι πιστωτικά ιδρύματα έχουν όμως λάβει άδεια διαχείρισης /αγοράς δανείων σε καθυστέρηση σε άλλη χώρα μέλος της Ε.Ε και εποπτεύονται με βάση την εθνική νομοθεσία του κράτους καταγωγής, τα απαιτούμενα στοιχεία υποβάλλονται συνοδευόμενα από τη ρητή συγκατάθεση της αρμόδιας εποπτικής αρχής για την αιτούμενη επέκταση δραστηριοτήτων. 

Δαπάνες εποπτείας 

Οι εταιρείες που θα αδειοδοτηθούν για διαχείριση/αγορά μη εξυπηρετούμενων δανείων καταβάλλουν στην ΤτΕ, ετησίως, τέλος για την κάλυψη των δαπανών της σχετικής εποπτείας. Η πρώτη καταβολή διενεργείται 15 ημέρες μετά τη λήξη του ημερολογιακού έτους εντός του οποίου παρασχέθηκε η άδεια για ποσό ίσο προς 3.000 ευρώ.

Αν η άδεια παρασχέθηκε εντός του δ' τριμήνου, το τέλος καταβάλλεται για πρώτη φορά 15 ημέρες μετά τη λήξη του επόμενου έτους. Το τέλος αυτό από το δεύτερο έτος κι εφεξής, μετά την υπαγωγή εταιρείας σε εποπτεία με βάση την παρούσα θα αποτελεί ποσοστό συνδεόμενο με παραμέτρους που επηρεάζουν το κόστος εποπτείας, όπως θα εξειδικευτεί με νεότερη απόφαση της Τράπεζας της Ελλάδος.

* Δείτε το ΦΕΚ στη στήλη Συνοδευτικό Υλικό.