«Ικανοποίηση» στην κυβέρνηση, αλλά...

Ανταπόκριση από Βρυξέλλες

Για άλλη μία φορά, η Ευρωπαϊκή Ενωση αποφάσισε ότι χρειάζεται χρόνο για... να αποφασίσει επί ενός δύσκολου θέματος, του προσφυγικού, το οποίο όχι μόνο διαιρεί το εσωτερικό της «ευρωπαϊκής οικογένειας» αλλά τη φέρνει και αντιμέτωπη με τους εξπέρ στο ανατολίτικο παζάρι, Ερντογάν-Νταβούτογλου.

Το καθαρό κέρδος για την Ελλάδα αφορά τη μη επισημοποίηση του αντάρτικου των χωρών του Βίσεγκραντ (Τσεχίας, Σλοβακίας, Πολωνίας, Ουγγαρίας) για κλείσιμο του «βαλκανικού διαδρόμου».

Παρότι η έκτακτη Σύνοδος Κορυφής ΕΕ-Τουρκίας ξεκίνησε με αυτό το ενδεχόμενο ως το πλέον πιθανό, η ντρίπλα της Αγκυρας γύρισε το παιχνίδι. Στο επόμενο δεκαήμερο όμως θα φανεί σε ποιο γήπεδο βρίσκεται η μπάλα, καθώς οι αποφάσεις θα ληφθούν στην κανονική Σύνοδο Κορυφής 17-18 Μαρτίου.

Η ελληνική κυβέρνηση πάντως εμφανίζεται ικανοποιημένη από την τροπή που πήρε η Σύνοδος.

Σύμφωνα με πηγές της, από την τελική Δήλωση των «28» προκύπτει:

1. Επιτάχυνση της μετεγκατάστασης προσφύγων, «προκειμένου να ανακουφιστεί το βαρύ φορτίο που προς το παρόν πέφτει επάνω στην Ελλάδα».

2. Υλοποίηση των δεσμεύσεων για επανεγκατάσταση προσφύγων από την Τουρκία σε χώρες της ΕΕ.

3. Στήριξη στην Ελλάδα για άμεσες επιστροφές στην Τουρκία των παράτυπων μεταναστών που δεν χρειάζονται διεθνή προστασία.

4. Κατεπείγουσα προώθηση οικονομικής βοήθειας προς την Ελλάδα, στη βάση του εθνικού σχεδιασμού και σε συνεργασία με την Κομισιόν, για την αντιμετώπιση των ανθρωπιστικών αναγκών.

Κατά τις ίδιες κυβερνητικές πηγές, το κείμενο της Δήλωσης ανταποκρίνεται στις θέσεις που διαμόρφωσε η πρόσφατη σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών.

Επισημαίνουν επιπλέον ότι το τελικό κείμενο της Δήλωσης διαμορφώθηκε σε αντίθεση με τις επιδιώξεις μιας ομάδας κρατών-μελών, που, επί της ουσίας, δεν επιθυμούσαν καμία απόφαση, καμία ενέργεια και καμία δέσμευση για το προσφυγικό ζήτημα.

Η τουρκική ντρίπλα και οι νέοι πονοκέφαλοι

Η τουρκική ντρίπλα αλλάζει τα δεδομένα και ανάβει νέες «φωτιές», καθώς η πρόταση του Αχμέτ Νταβούτογλου:

- «Αδειάζει» την Ελλάδα από τους πρόσφυγες/μετανάστες που μετέφεραν... οι Τούρκοι διακινητές το προηγούμενο διάστημα (τους οποίους αφήνει 'χωρίς δουλειά'...) και, αντίστοιχα, τερματίζει τη συζήτηση περί Σένγκεν, αφού «ορίζει» τα ελληνικά νησιά του ανατολικού Αιγαίου ως τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ.

Κι αυτό διότι, σύμφωνα με την πρόταση, η Τουρκία θα δέχεται επιστροφές από την Ελλάδα προσφύγων/μεταναστών, υπό την προϋπόθεση ότι ίσος αριθμός θα προωθείται, ημερησίως, από το έδαφός της προς τις ευρωπαϊκές χώρες.

Μπροστά στον κίνδυνο να υποχρεωθούν να δεχτούν πρόσφυγες στο έδαφός τους, οι χώρες του Βίσεγκραντ αντέδρασαν, με την Ουγγαρία να μιλά ευθέως για βέτο και τις άλλες τρεις να την ακολουθούν -επιβεβαιώνοντας πληροφορίες του τελευταίου διημέρου που ήθελαν το βέτο να προέρχεται από τους «άλλους» και όχι από την Ελλάδα...

- Ως αντάλλαγμα, η Αγκυρα ζητά το άνοιγμα πέντε κεφαλαίων που αφορούν την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ, τα οποία έχουν «παγώσει» από Κύπρο, Ελλάδα και Γαλλία (Ενέργεια, Εξωτερική Πολιτική, Θεμελιώδη Δικαιώματα, Πολιτισμός-Παιδεία, Δικαιοσύνη).

Το τουρκικό αίτημα δεν αφορά στο έκτο κεφάλαιο, το οποίο έχει παγώσει... η Γερμανία (διακίνηση ανθρώπων).
Επίσης, ζητά διπλασσιασμό της οικονομικής χρηματοδότησης από την ΕΕ (3 συν 3 δισ. ευρώ) και κατάργηση της βίζας για τους Τούρκους πολίτες από τον Ιούνιο (την οποία δεν καλοβλέπει η Γαλλία, με τον Φρ. Ολάντ να δηλώνει μετά τη συνάντηση: «Μπορεί να γίνει, αν τηρηθούν οι όροι. Και υπάρχουν 72 όροι που πρέπει να γίνουν σεβαστοί. Αν οι όροι δεν γίνουν σεβαστοί, η απελευθέρωση της βίζας δεν θα γίνει επίσης»).

Το μείζον ερώτημα είναι εάν η Ελλάδα θα δεχτεί το ξεπάγωμα των κεφαλαίων (π.χ. για την Εξωτερική Πολιτική) -και σίγουρα αυτό δεν θα μπορούσε να γίνει με απόφαση απλά της κυβέρνησης.

Ο Αλέξης Τσίπρας έδωσε αργά τη νύχτα (πριν ολοκληρωθεί η Σύνοδος) μία πρόγευση, δηλώνοντας: «Άνοιγμα κεφαλαίων στην Τουρκία δεν μπορεί να τεθεί, αν δεν υπάρξουν ουσιαστικά βήματα από την πλευρά της για την εφαρμογή του πρωτοκόλλου της Άγκυρας και για το θέμα του casus belli».

Μετά τη λήξη της Συνόδου, πάντως, εμφανίσθηκε περισσότερο αισιόδοξος: δήλωσε με έμφαση ότι η Σύνοδος «θα συνεχισθεί» σήμερα στη Σμύρνη, αφού θα υπάρξει μία ιστορική -είπε- ελληνοτουρκική συνάντηση για την επικαιροποίηση της συμφωνίας επανεισδοχής όσων δεν έχουν δικαίωμα προστασίας με βάση τις διεθνείς συνθήκες.

«Η συζήτηση μπήκε στη σωστή βάση, η οποία είναι πώς θα έρθουμε σε ουσιαστική συνεργασία με την Τουρκία για να σταματήσει το δράμα με τους διακινητές να ηγεμονεύουν στο Αιγαίο και οι άνθρωποι να πνίγονται», κατέληξε.

Η ατζέντα της Σμύρνης

Η περαιτέρω ανάπτυξη των διμερών ελληνοτουρκικών σχέσεων, κυρίως στον οικονομικό τομέα, βρίσκεται στο επίκεντρο του 4ου Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας των δύο χωρών, που πραγματοποιείται σήμερα στη Σμύρνη. Τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα συνοδεύουν δέκα υπουργοί.

Παράλληλα, πραγματοποιείται το Ελληνοτουρκικό Επιχειρηματικό Φόρουμ, στο οποίο συμμετάσχουν 36 ελληνικές επιχειρήσεις και φορείς, κυρίως από τους κλάδους του τουρισμού και των ακινήτων, των τροφίμων και ποτών, των κατασκευών και δομικών υλικών, των μεταφορών και logistics.

Στην κυβερνητική αντιπροσωπία μετέχουν οι υπουργοί: Γ. Σταθάκης, Ν. Κοτζιάς, Π. Σκουρλέτης, Θ. Δρίτσας, Ν. Τόσκας, Γ. Μουζάλας, Ε. Κουντουρά, Ο. Γεροβασίλη, Γ. Αμανατίδης και Δ. Μάρδας.