Eurogroup: Κληρώνει η επιστροφή των θεσμών με... αστερίσκους

Όλες οι πληροφορίες συγκλίνουν ότι μετά τη σημερινή συνεδρίαση του Eurogroup, οι επικεφαλής των δανειστών θα επανέλθουν στην Αθήνα.

Ο υπουργός Εργασίας Γιώργος Κατρούγκαλος μάλιστα με δηλώσεις του εκτίμησε ότι οι επικεφαλής θα επανέλθουν στην Αθήνα την ερχόμενη Τετάρτη-Πέμπτη. Μετά τη σημερινή συνεδρίαση του Eurogroup θα φανεί εάν οι εκτιμήσεις είναι κάτι παραπάνω από ευσεβείς πόθοι, οι οποίοι υπήρχαν και προ εβδομάδος αλλά δεν επιβεβαιώθηκαν.

Πηγές κοντά στη διαπραγμάτευση ανέφεραν ήδη μετά το δείπνο της περασμένης Τετάρτης στις Βρυξέλλες ότι «υπήρξε πρόοδος», προσδιορίζοντας την πρόοδο αυτή στις διαφορές που υπήρχαν ανάμεσα στο ευρωπαϊκό σκέλος των δανειστών και το ΔΝΤ.

Μέχρι χθες το βράδυ όμως και παρότι οι ζυμώσεις συνεχίζονταν όλες τις προηγούμενες ημέρες, πληροφορίες αναφέρουν ότι οι δανειστές δεν έχουν βρει τη μεταξύ τους κοινή συνισταμένη αναφορικά με το ύψος του δημοσιονομικού κενού, του ύψους των μέτρων δηλαδή που θα κληθεί να εφαρμόσει η ελληνική κυβέρνηση έως και το 2018, ώστε να επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ.

Σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες μάλιστα, η απόσταση που χωρίζει τις απόψεις των δανειστών φτάνει έως και τα 2 δισ. ευρώ.

Στον βαθμό όπου δεν καταστεί εφικτό -σε πολιτικό επίπεδο- να τα βρουν μεταξύ τους ώστε να έρθουν στην Αθήνα με μία κοινή γραμμή απαιτήσεων, ολοένα και περισσότερο έρχεται κοντά το ενδεχόμενο της «σαλαμοποίησης» της διαπραγμάτευσης, ενδεχόμενο το οποίο για ευνόητους λόγους ξορκίζει η ελληνική κυβέρνηση.

Ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, παρότι ρωτήθηκε σχετικά την περασμένη εβδομάδα στη Βουλή από τη βουλευτή της Ν.Δ. Ντόρα Μπακογιάννη, επί της ουσίας απέφυγε να απαντήσει ευθέως. Πολιτικά, είναι βέβαιο ότι η κυβέρνηση δεν θα ήθελε διαπραγμάτευση σε δόσεις και λεφτά με δόσεις, με τη διαδικασία να σέρνεται για μήνες.

Ένα τέτοιο ενδεχόμενο είναι σαφές ότι απαιτεί πολύ χρόνο, απομακρύνει τις αποφάσεις για τη διευθέτηση του χρέους και όσο αυτό το ορόσημο απομακρύνεται, τόσο η κυβέρνηση θα φθείρεται υπό το βάρος των δύσκολων νομοθετικών πρωτοβουλιών που θα κληθεί να υλοποιήσει, έχοντας παράλληλα να διαχειριστεί πολιτικές και κοινωνικές παρενέργειες από το προσφυγικό.

O ίδιος ο υπουργός Οικονομικών ωστόσο σήμερα με δηλώσεις του στη FAZ έβαλε το ορόσημο για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης: την 1η Μαϊου, δηλαδή το ορθόδοξο Πάσχα. 

Το μαρτύριο της σταγόνας

Με τα σημερινά δεδομένα, το πιθανότερο σενάριο όμως δείχνει ακριβώς αυτό. Οι επικεφαλής επιστρέφουν εντός των επομένων ημερών και αρχίζει η διαπραγμάτευση κομμάτι κομμάτι, για το φορολογικό, το ασφαλιστικό, τα κόκκινα δάνεια, το ταμείο ιδιωτικοποιήσεων, τα πιο καυτά κεφάλαια της διαπραγμάτευσης.

Χωρίς όμως να έχει οριστικοποιηθεί το δημοσιονομικό κενό, για το οποίο ορισμένοι βάζουν στο τραπέζι και το ορόσημο της 1ης Απριλίου, όταν η Eurostat θα επικυρώσει τα δημοσιονομικά στοιχεία για το 2015. Κατά τους υπολογισμούς της ελληνικής κυβέρνησης, το 2015 έκλεισε με πρωτογενές πλεόνασμα 0,2% του ΑΕΠ (ίσως και υψηλότερα σύμφωνα με ορισμένες πηγές), αλλά όπως έχει διαρρεύσει (σχετική αναφορά έκανε και ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας μιλώντας για παρελκυστική τακτική του Ταμείου), το ΔΝΤ εκτιμά ότι πέρυσι ο προϋπολογισμός έκλεισε με πρωτογενές έλλειμμα 0,6% του ΑΕΠ. Ο στόχος του Προγράμματος στο οποίο συμφώνησαν όλοι το περασμένο καλοκαίρι ήταν πρωτογενές έλλειμμα 0,25% του ΑΕΠ.

Εφόσον κλείνει ένα κεφάλαιο διαπραγμάτευσης, θα μπορούσε να δίνεται και μία υποδόση των 5,7 δισ. ευρώ που συνδέονται με την αξιολόγηση. Το σπάσιμο δόσεων στο παρελθόν έχει συμβεί, όχι όμως στο πλαίσιο αξιολόγησης, η οποία συνήθως ολοκληρώνεται πρώτα και στη συνέχεια, μετά από υλοποίηση προαπαιτούμενων και σταδιακά, αποδεσμεύονται τα χρήματα της δόσης.

Την ίδια ώρα από τις δημόσιες τοποθετήσεις στελεχών του ΔΝΤ, το Ταμείο είναι σαφές ότι δεν προτίθεται να «επιβιβαστεί» στο τρίτο πρόγραμμα με χρηματοδότηση, πριν ολοκληρωθεί το πακέτο αξιολόγηση και διευθέτηση χρέους.

Παράλληλα όμως η αμφίδρομη πίεση του ΔΝΤ προς την ελληνική κυβέρνηση για μεταρρυθμίσεις και τους Ευρωπαίους για ουσιαστική διευθέτηση του χρέους, δείχνουν πως το πρώτο σκέλος του «πακέτου», αυτό της αξιολόγησης, έχει όλες τις προϋποθέσεις να καθυστερήσει. Εκτός και εάν οι πολιτικοί βάλουν το χεράκι τους. Η σημερινή ημέρα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ιδανική ευκαιρία.

Στις Βρυξέλλες συνεδριάζουν παράλληλα το Eurogroup, αλλά και η Σύνοδος Κορυφής με αντικείμενο το προσφυγικό.