ΟΑΕΕ: Πόσο βαθιά μπαίνει το «μαχαίρι» σε πρόωρες-κατώτερες συντάξεις

Τις μειώσεις στα κατώτατα όρια συντάξεων για νέους ασφαλισμένους στον Οργανισμό Ασφάλισης Ελεύθερων Επαγγελματιών καθορίζει εγκύκλιος του υπουργείου Εργασίας. Οι μειώσεις, που σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να είναι έως και 50%, προκύπτουν από την εφαρμογή του 3ου μνημονίου και αφορά όσους συνταξιοδοτούνται από την 1η Ιουλίου 2015 και μετά, ανεξάρτητα από το πότε θεμελίωσαν συνταξιοδοτικό δικαίωμα, υπό την προϋπόθεση ότι συνταξιοδοτούνται με 15ετία στα 62 ή με 20ετία στα 50 ή 55 για μειωμένη ή πλήρη αντίστοιχα.

Αναλυτικά, με εγκύκλιό του ο ΟΑΕΕ ενημερώνει τους ασφαλισμένους μετά την 1η Ιανουαρίου 1993 και μετά (νέους ασφαλισμένους) ότι όσοι φεύγουν από 1/7/2015 (ανεξάρτητα από το πότε θεμελίωσαν δικαίωμα συνταξιοδότησης) με τα κατώτατα όρια θα παίρνουν μέχρι τα 67 μόνο το οργανικό τμήμα της σύνταξής τους.

Καθώς βέβαια, το ταμείο των ελεύθερων επαγγελματιών δίνει κατά κανόνα υψηλότερες από τα κατώτατα όρια συντάξεις, στην εγκύκλιο διευκρινίζεται ότι οι μειώσεις αφορούν κυρίως δύο κατηγορίες ασφαλισμένων: όσοι συνταξιοδοτούνται στα 62 με 15ετή συντάξιμο χρόνο καθώς και όσοι συνταξιοδοτούνται στο 50ό ή 55ο έτος ηλικίας με 20ετή συντάξιμο χρόνο για μητέρες ή χήρους πατέρες ανίκανων για κάθε βιοποριστική εργασία παιδιών, για μειωμένη ή πλήρη σύνταξη αντίστοιχα. Οι συγκεκριμένοι ασφαλισμένοι θα λαμβάνουν μόνο το οργανικό ποσό της σύνταξης, μέχρι τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας τους. Στη συνέχεια, θα καταβάλλεται το εκάστοτε προβλεπόμενο κατώτατο όριο. Σε περίπτωση δε, που το προκύπτον οργανικό ποσό είναι μεγαλύτερο του κατώτατου ορίου, καταβάλλεται το ποσό αυτό.

Η διάταξη εφαρμόζεται για όσους έχουν καταθέσει αίτηση συνταξιοδότησης (αρχίζει η σύνταξή τους) από 1/7/2015 και δεν λαμβάνεται υπόψη η ημερομηνία θεμελίωσης του δικαιώματος. Διπλά χαμένοι θεωρούνται οι ασφαλισμένοι του ΟΑΕΕ που αποχώρησαν από τον περασμένο Σεπτέμβρη και μετά, καθώς εμπίπτουν στον νέο τρόπο υπολογισμού και δεν θα πάρουν καν το πλήρες ποσό του οργανικού τμήματος.

Μάλιστα, η εγκύκλιος ορίζει ότι μέχρι την οριστικοποίηση των οδηγιών για τον τρόπο υπολογισμού των συγκεκριμένων συντάξεων, θα λαμβάνουν προσωρινή σύνταξη ίση με το 80% του δικαιούμενου οργανικού ποσού, πλήρους ή μειωμένου. Σε περίπτωση, μάλιστα, που έχει ήδη εκδοθεί απόφαση οριστικής σύνταξης με ημερομηνία έναρξης από 1/7/2015 και μετά, στην οποία έχει αποδοθεί ποσό πλήρους κατώτατου ορίου, θα τροποποιείται η σύνταξη. Το ίδιο θα ισχύει και για αποφάσεις προσωρινής σύνταξης.

Να σημειωθεί ότι για τους παλαιούς (έως το 1992) ασφαλισμένους του ΟΑΕΕ το κατώτατο όριο σύνταξης είναι στα 473,4 ευρώ και για τους νέους 486,29 ευρώ. Για το πρώην ΤΕΒΕ και το πρώην ΤΣΑ, το κατώτατο όριο υποχωρεί στα 406 ευρώ, για το πρώην ΤΑΕ φτάνει στα 470 ευρώ.

Έτσι, για παράδειγμα, εάν νέος ασφαλισμένος με 15ετή συντάξιμο χρόνο από τα οποία 2½ έτη την τελευταία πριν την υποβολή της αίτησης πενταετία, υπέβαλε συνταξιοδοτικό αίτημα γήρατος με τη συμπλήρωση του 62ου, τον Ιούλιο του 2015 θα λάβει σύνταξη 201,60 ευρώ μηνιαίως, πλην σχετικών
κρατήσεων. Με τη συμπλήρωση του 67ου, το ποσό σύνταξης θα αναχθεί στο κατώτατο όριο, μειωμένο κατά 30%, δηλαδή σε 340,40 ευρώ.

Εάν ο ίδιος ασφαλισμένος υπέβαλε αίτηση συνταξιοδότησης από την 1/9/2015, επομένως ο υπολογισμός του ποσού εμπίπτει στις διατάξεις του ν. 3863/2010, θα λάβει προσωρινή σύνταξη ίση προς το 80% του δικαιούμενου μειωμένου οργανικού ποσού, δηλαδή 201,60 x 80% = 161,28 ευρώ
μηνιαίως, πλην σχετικών κρατήσεων.

Σε άλλο παράδειγμα, έστω νέα ασφαλισμένη, μητέρα παιδιού ανίκανου για κάθε βιοποριστική εργασία, με 20ετή συντάξιμο χρόνο, υποβάλει συνταξιοδοτικό αίτημα γήρατος με τη συμπλήρωση του 55ου, τον 6/2015. Από την ημερομηνία που η σύνταξη αρχίζει, δηλαδή από 1/7/2015, θα λάβει το πλήρες οργανικό ποσό σύνταξης, χωρίς μείωση (εξαιρείται της μείωσης 10%), το οποίο, αν προκύψει μικρότερο του κατώτατου ορίου, θα αναχθεί στο κατώτατο όριο με τη συμπλήρωση του 67ου έτους.


Σε κάθε περίπτωση, η εγκύκλιος ξεκαθαρίζει ότι τα ποσά κατώτατων ορίων συντάξεων λόγω γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου που καταβάλλονται από τους οργανισμούς κύριας ή επικουρικής ασφάλισης, όπως αυτά προβλέπονται από τις οικείες καταστατικές και γενικές διατάξεις, διατηρούνται μέχρι και την 31/12/2021 στο ύψος που ισχύει την 31/7/2015.