Καλλιτσάντσης: Ανταγωνιστικό το αέριο έναντι του λιγνίτη

Το φυσικό αέριο ως καύσιμο για την ηλεκτροπαραγωγή θα είναι ανταγωνιστικό έναντι του λιγνίτη και του λιθάνθρακα, για τα επόμενα χρόνια, ενώ θα προσφέρει στο Σύστημα την απαραίτητη ευελιξία, ώστε να αντιμετωπίζονται οι αυξομειώσεις παραγωγής λόγω μεγάλης διείσδυσης ΑΠΕ.

Τα παραπάνω τόνισε μεταξύ άλλων ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ανεξάρτητων Παραγωγών Ηλεκτρικής Ενέργειας -ΕΣΑΗ, Αναστάσιος Καλλιτσάντσης, μιλώντας στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών.

Στην ομιλία του αναφέρθηκε επίσης στην αναγκαιότητα των διασυνδέσεων των νησιών με το ηπειρωτικό σύστημα. Όπως τόνισε, η διασύνδεση με την Κρήτη θα έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί εδώ και 20 χρόνια. Ωστόσο επισήμανε ότι κάποιες πολύ δειλές λύσεις που προωθούνται για την Κρήτη, εννοώντας τη «μικρή» διασύνδεση ή «διασύνδεση εξοικονόμησης», δεν έχουν καμία οικονομική ή ενεργειακή λογική ή σημασία. «Θεωρούμε ότι το λογικό θα ήταν να υπάρξουν μεταξύ ηπειρωτικού συστήματος και Κρήτης δύο καλώδια κι όχι ένα, από τουλάχιστον 300 MW ή 350 ΜW το καθένα», τόνισε ο ίδιος.

Στα κυριότερα σημεία της ομιλίας του ο κ. Καλλιτσάντσης επεσήμανε τα εξής:

Κοινοτικές πολιτικές-Διασυνδέσεις: "Η ΕΕ αποδίδει πρωταρχική σημασία στη διαφοροποίηση των πηγών τροφοδοσίας, στις διασυνδέσεις, αλλά και στην κατασκευή σταθμών LNG και αποθήκευσης φυσικού αερίου στην περιοχή μας. Ηλεκτρικές διασυνδέσεις όπως της Ελλάδας με Κύπρο-Ισραήλ μέσω Κρήτης, χαρακτηρίζονται ως έργα κοινού ενδιαφέροντος (PCI) για την ΕΕ. Την ίδια στιγμή η ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης με το ηπειρωτικό σύστημα -που θα έπρεπε να έχει υλοποιηθεί εδώ και 20 χρόνια- είναι ακόμα στα χαρτιά και παρουσιάζονται κάποιες πολύ δειλές λύσεις, οι οποίες δεν έχουν καμία οικονομική ή ενεργειακή λογική ή σημασία. Θεωρούμε ότι το λογικό θα ήταν να υπάρξουν μεταξύ ηπειρωτικού συστήματος και Κρήτης δύο καλώδια κι όχι ένα, από τουλάχιστον 300MW ή 350ΜW το καθένα, ώστε η επένδυση αυτή να έχει προοπτική ζωής και μετά το 2019, που θα αποσυρθεί η μία από τις πετρελαϊκές μονάδες της Κρήτης, μέχρι τουλάχιστον το 2025.

Είναι πολύ σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε ότι αν υπάρχει μία και μόνο κίνηση που μπορεί να κάνει τη μεγαλύτερη διαφορά στο κόστος ηλεκτρισμού της χώρας και στα τιμολόγια των καταναλωτών αυτή τη στιγμή, αυτή είναι η ορθή κι άμεση ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης, που μπορεί να αποφέρει εξοικονόμηση 400 εκατομμυρίων ευρώ το χρόνο.

Αν η χώρα μας το επιδιώξει, μπορεί να αναδειχθεί σε ενεργειακό κόμβο, με τους αγωγούς που φέρνουν φυσικό αέριο από την Κασπία και το Ιράν, αλλά και τους αγωγούς που διασυνδέουν τα Βαλκάνια με την Κεντρική Ευρώπη, καθώς επίσης και με την όποια εναλλακτική επιλεγεί για τη μεταφορά των πλούσιων κοιτασμάτων από την Αίγυπτο, το Ισραήλ και την Κύπρο. Πολύ περισσότερο όμως, καθίσταται σαφές ότι σε αυτό το νέο ενεργειακό τοπίο, βρισκόμαστε σε πλεονεκτική θέση για να εξασφαλίσουμε άφθονη και οικονομική ενέργεια, για τη βιομηχανία, τις μεταφορές και την ηλεκτροπαραγωγή με φυσικό αέριο.

Αναφέρθηκα στο φυσικό αέριο και στο κόστος του, που έχει μειωθεί σημαντικά διεθνώς, ακολουθώντας την πτωτική τάση των τιμών του πετρελαίου.

Στην πλέον πρόσφατη ανάλυσή της η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας - IEA κάνει λόγο για πλεόνασμα αποθεμάτων που θα συνεχίσουν να πιέζουν τις τιμές του πετρελαίου. Επιπλέον, οι προβλέψεις της Παγκόσμιας Τράπεζας δείχνουν πως οι τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη αναμένεται να παραμείνουν σε παρόμοια με τα σημερινά χαμηλά επίπεδα για τα επόμενα πέντε χρόνια.

Ακόμα και σε βάθος δεκαετίας για την ηλεκτροπαραγωγή το μεταβλητό κόστος του φυσικού αερίου θα παραμένει ανταγωνιστικό αν όχι έναντι του άνθρακα, σίγουρα έναντι του λιγνίτη. Ανταγωνιστικότητα που θα αυξάνεται όσο θα αυξάνεται η τιμή δικαιωμάτων CO2. Ήδη με τις σημερινές, σχετικά χαμηλές τιμές δικαιωμάτων εκπομπής CO2 στα 5 ευρώ, οι μονάδες φυσικού αερίου στην Ελλάδα είναι ανταγωνιστικότερες από αρκετές λιγνιτικές μονάδες. Σημειωτέον ότι η ΕΕ έχει ως κεντρικό σενάριο τιμών για την περίοδο 2021-2030 τα 25 ευρώ ανά δικαίωμα".

Μέλλον λιγνιτικής παραγωγής-παραγωγή με φυσικό αέριο: Πού βρίσκεται λοιπόν σήμερα η ελληνική αγορά ηλεκτρισμού σε σχέση με αυτές τις τάσεις; Σημαντικό μέρος των λιγνιτικών μονάδων, οδεύει προς την αναγκαστική απόσυρση. Είπα αναγκαστική, γιατί η εναλλακτική της ενεργειακής αναβάθμισής τους, για τις περισσότερες από αυτές, δεν τεκμηριώνεται οικονομικά και εξάλλου δεν μπορεί η Ελλάδα να επενδύει σε ένα καύσιμο που εγκαταλείπεται διεθνώς.

Με δεδομένο ότι μέχρι το 2020 αναμένουμε την απόσυρση 6 λιγνιτικών μονάδων (4 Καρδιά + 2 Αμύνταιο) συνολικής ισχύος άνω των 1500 MW, προκύπτει ένα καίριο ερώτημα για το πώς θα καλυφθούν οι ανάγκες της χώρας σε επάρκεια ισχύος, πώς θα καλυφθούν δηλαδή οι αιχμές της ζήτησης. Τη στιγμή μάλιστα που τον Ιούλιο του 2015, εν μέσω capital controls, η μέγιστη ζήτηση άγγιξε πάλι τα 10.000 MW και αυτή λόγω μειωμένης διαθεσιμότητας των ΑΠΕ και των υδροηλεκτρικών, καλύφθηκε από τις μονάδες φυσικού αερίου των ιδιωτών και της ΔΕΗ.
Περαιτέρω, η αυξανόμενη διείσδυση των κυμαινόμενων ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή είναι διεθνώς μονόδρομος.

Αλλά όσο περισσότερες ΑΠΕ εισέρχονται στο Σύστημα τόσο μεγαλύτερη ανάγκη θα υπάρχει για συμβατικές μονάδες με ευελιξία στην αυξομείωση της ισχύος τους, δηλαδή κυρίως για μονάδες φυσικού αερίου αλλά και για υδροηλεκτρικές.

Οι προκλήσεις αυτές είναι η πραγματικότητα που σε σημαντικό βαθμό ήδη βιώνει το ελληνικό ηλεκτρικό σύστημα και που αν θέλουμε να τη διαχειριστούμε επαρκώς στο μέλλον, πρέπει από τώρα να την αντιμετωπίσουμε. Ήδη, οι ιδιωτικές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο το φυσικό αέριο προσφέρουν σημαντικά πλεονεκτήματα, ενώ το φυσικό αέριο παραμένει το μόνο ορυκτό καύσιμο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη γεφύρωση ανάμεσα στο παρόν και τον παγκόσμιο στόχο για μία οικονομία χωρίς άνθρακα 2050.