Ελπίδες αναβίωσης του αγωγού Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη

Πιθανότητες αναβίωσης του σχεδίου για τον πετρελαιαγωγό Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη, διαβλέπει ο επικεφαλής του Γραφείου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων (ΟΕΥ) του Μπακού Δρ Βασίλειος Σιταράς, στην τελευταία του έκθεση για τις εξελίξεις στον ενεργειακό τομέα στην περιοχή της Κασπίας.

Την προοπτική αυτή συνδέει άμεσα με την επανέναρξη παραγωγής στο τεράστιο θαλάσσιο κοίτασμα πετρελαίου Κασαγκάν στις ακτές του Καζακστάν και με την προϋπόθεση ότι για την εξαγωγή του παραγόμενου πετρελαίου θα επιλεγεί ο υπάρχων αγωγός Τενγκίζ (Καζακστάν)-Νοβοροσίσκ (ρωσικές ακτές της Μαύρης Θάλασσας).

Όπως σημειώνεται στην έκθεση, δηλώσεις που έκανε στις 21 Ιανουαρίου ο Καζάχος Υπουργός Ενέργειας αναφέρουν ότι η αρχική (2017) παραγωγή αργού της πρώτης φάσης ανάπτυξης στο Κασαγκάν θα είναι της τάξεως των 7 εκατομμυρίων τόνων ετησίως. Ωστόσο, σύντομα η παραγωγή θα ανέλθει στα 11 εκατομμύρια τόνους, για να φτάσει στα 13 εκατομμύρια τόνους ετησίως.

Οι επιπλέον αυτές ποσότητες, εφόσον επιλεγεί η χρήση του υπάρχοντος αγωγού Τενγκίζ-Νοβοροσίσκ (CPC), εκτιμάται ότι θα προκαλέσουν επιπλέον επιβάρυνση των Στενών, από όπου μόνο το Καζακστάν διακινεί ετησίως περίπου 35 εκατομμύρια τόνους, χώρια το ρωσικό και άλλα πετρέλαια που μεταφέρονται με αγωγούς που καταλήγουν στη Μαύρη Θάλασσα.

Όπως δε επισημαίνει ο κ. Σιταράς, «πιθανή προτίμηση του αγωγού Τενγκίζ-Νοβοροσίσκ από την κοινοπραξία του Κασαγκάν εκτιμάται ότι θα αύξανε τις πιθανότητες κατασκευής του αγωγού Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη ή, έστω, κάποιου άλλου παρακαμπτήριου αγωγού από τη Μαύρη Θάλασσα στη Μεσόγειο, καθώς τα κορεσμένα τουρκικά Στενά δεν μπορούν εύκολα να απορροφήσουν πολύ μεγαλύτερες ποσότητες».

Ανταγωνιστικός αγωγός του Τενγκίζ-Νοβοροσίσκ είναι ο αγωγός Μπακού-Τιφλίδα-Τσεϊχάν (BTC), ο οποίος καταλήγει στις ακτές της Τουρκίας στη Μεσόγειο απέναντι από την Κύπρο.

Οι δύο αγωγοί έχουν σχεδόν την ίδια δυναμικότητα (1,3 και 1,2 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως), ενώ από την εποχή της κατασκευής του ο BTC ήταν ανταγωνιστικός άλλων αγωγών και του Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη, που έδιναν λύσεις εξαγωγής για τα πετρέλαια της Κασπίας.

Η έναρξη παραγωγής προς το τέλος του έτους στο συγκεκριμένο κοίτασμα θεωρείται γεγονός της χρονιάς παγκοσμίως, καθώς το συνολικό πρότζεκτ πέρασε από πολλές φάσεις, ενώ η κοινοπραξία εκμετάλλευσης, τα μέλη της οποίας άλλαξαν πολλές φορές τα τελευταία 15 χρόνια, έχει διαθέσει περίπου 100 δισ. δολάρια για την ανάπτυξή του.

Το κοίτασμα αυτό βρίσκεται στη βόρεια Κασπία, σε αβαθή νερά, με ανακτήσιμες ποσότητες 13 δισ. βαρελιών, ενώ τα συνολικά αποθέματα ανέρχονται σε 35 δισ. βαρέλια. Οι δυσκολίες στην εκμετάλλευσή του προκύπτουν κυρίως από τις ακραίες θερμοκρασίες που επικρατούν (-30 βαθμοί Κελσίου το χειμώνα, +40 το καλοκαίρι) και την ύπαρξη υψηλών προσμίξεων θείου.

Η παραγωγή πετρελαίου από το κοίτασμα ξεκίνησε το 2013. Ωστόσο σταμάτησε ένα μήνα αργότερα, λόγω ατυχήματος που προέκυψε από τη συσσώρευση υδρόθειου σε σωληνώσεις.

Στη διεθνή κοινοπραξία North Caspian Operating Company (NCOC) που εκμεταλλεύεται σήμερα το κοίτασμα του Κασαγκάν, συμμετέχουν οι εταιρείες: Eni (16.81%), Royal Dutch Shell (16.81%), Total (16.81%), ExxonMobil (16.81%), KazMunayGas (16.81%), China National Petroleum Corporation (8.4%) και Inpex (7.56%).