Ασφαλιστικό: Τι μπορεί να «θυσιαστεί» για να υπάρξει συμφωνία

Στην πλέον δύσκολη φάση εισέρχεται σήμερα η προωθούμενη κυβερνητική μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού, καθώς δοκιμάζεται από τους επικεφαλής των θεσμών, παράλληλα με τις συνεχώς εντεινόμενες πιέσεις που δέχεται στο εσωτερικό.

Ο υπουργός Εργασίας Γιώργος Κατρούγκαλος ξεκίνησε λίγο μετά τις 11:00 το πρώτο ραντεβού με τους επικεφαλής του κουαρτέτου των δανειστών προετοιμασμένος για «σκληρή διαπραγμάτευση». Η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας περιμένει σήμερα από τους εκπροσώπους του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Ντ. Βελκουλέσκου, της Κομισιόν Ντ. Κοστέλο, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Ρ. Ρέφερ και του ESM Ν. Τζιαμαρόλι να ανοίξουν επίσημα τα χαρτιά τους, εν μέσω διαρροών και πληροφοριών για "άγριες διαθέσεις" και πιέσεις για μείωση στις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις.

Το ήδη εκρηκτικό κλίμα επιδεινώνεται από το εσωτερικό μέτωπο των έντονων αντιδράσεων σχεδόν από το σύνολο των επαγγελματικών ομάδων που ενώνουν τις δυνάμεις τους ενόψει της πανελλαδικής απεργίας της Πέμπτης.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο υπουργός Εργασίας Γ. Κατρούγκαλος είναι αποφασισμένος να μείνει εντός της κυβερνητικής "κόκκινης γραμμής" και να μη συζητήσει μειώσεις για τις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις, παρά τις πληροφορίες που θέλουν τους πιστωτές να ζητούν εδώ και τώρα περικοπές που μεσοσταθμικά θα φθάνουν το 15%.

Εξίσου ανυποχώρητος εμφανίζεται και σε σχέση με το εσωτερικό μέτωπο, καθώς οποιαδήποτε παρέμβαση στη λογική της μείωσης των εισφορών για τους ελεύθερους επαγγελματίες, τους αγρότες και τους επιστήμονες κάτω του 20%, όπως αποκάλυψε χθες το euro2day.gr, θα πετούσε αυτόματα εκτός στόχου τις προβλέψεις για τα έσοδα του νέου ασφαλιστικού φορέα. Ωστόσο ο ίδιος, όπως είπε χθες στο Star, συζητά επέκταση της μεταβατικής περιόδου.

Στο παρασκήνιο βέβαια έχουν ήδη ξεκινήσει οι συζητήσεις για εναλλακτικές αντιπροτάσεις, προκειμένου να καμφθούν οι απαιτήσεις των πιστωτών, ενώ ειδικοί της κοινωνικής ασφάλισης εκτιμούν ότι κάποιες υψηλές συντάξεις μπορούν να θυσιαστούν στον βωμό της ολοκλήρωσης της πρώτης αξιολόγησης.

Κατά τη σημερινή συνάντηση αναμένεται να συζητηθεί το κατά πόσο η προωθούμενη μεταρρύθμιση πετυχαίνει τον στόχο δημοσιονομικής προσαρμογής κατά 1% του ΑΕΠ το 2016 (1,8 δισ. ευρώ) και κατά 1,5% έως το τέλος του 2019, ενώ στο τραπέζι θα τεθεί και η αναλογιστική βιωσιμότητα του συστήματος. Στο πρώτο σκέλος εντάσσονται τα θέματα των περικοπών στις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις, σε συνδυασμό με την κυβερνητική πρόταση για αύξηση των εισφορών στους μισθωτούς.

Στην περίπτωση που οι πιστωτές δεν δεχθούν αύξηση ή δεχθούν μικρότερη από 1,5 μονάδα που προτείνει η ελληνική πλευρά, στο στόχαστρο θα μπουν αρχικά οι επικουρικές συντάξεις. Εάν οι πιέσεις αφορούν και τις κύριες, τότε σύμφωνα με τους ειδικούς τα περιθώρια παρεμβάσεων δεν είναι πολλά: σε πρώτη φάση, θα μπορούσε να εφαρμοστεί μείωση στις ήδη καταβαλλόμενες υψηλές συντάξεις, μέσω της θεσμοθέτησης νέου χαμηλότερου ανώτατου πλαφόν.

Σε δεύτερο επίπεδο, οι ειδικοί δεν αποκλείουν μειώσεις και στις συντάξεις που, μέσω του επανυπολογισμού, «δείξουν» μεγάλη προσωπική διαφορά (π.χ. συνταξιούχοι του πρώην ΤΕΒΕ ή κάποιων ειδικών ταμείων ΔΕΚΟ-Τραπεζών αλλά και κατώτατες συντάξεις για τις οποίες η κυβέρνηση εμφανίζεται ανυποχώρητη).

Αγκάθια στη διαπραγμάτευση που μόλις ξεκίνησε θεωρούνται επίσης το ύψος της εθνικής σύνταξης και κυρίως το εάν αυτή θα δίνεται με εισοδηματικά κριτήρια μεταξύ 15 και 20 ετών ασφάλισης, ενώ δύσκολη θα είναι η διαπραγμάτευση και για τα οριστικά ποσοστά αναπλήρωσης, καθώς οι δανειστές ζητούν να μειωθούν οι συντελεστές για τους ασφαλισμένους με λίγα έτη ασφάλισης, προκειμένου αφενός να υπάρχει μεγαλύτερη ανταποδοτικότητα εισφορών-παροχών, αφετέρου να μη δημιουργούνται αντικίνητρα ασφάλισης μετά από τα 20-25 έτη.

Στο τραπέζι της συζήτησης θα τεθεί επίσης η τύχη των εφάπαξ παροχών καθώς και το ΕΚΑΣ.