Οι μικροί πήραν... εκδίκηση στα Δημόσια Εργα

Κανένα από τα σχεδόν 150 έργα που ανατέθηκαν το 2015, συνολικού ύψους περί τα 800.000.000 ευρώ, δεν ανέλαβαν οι πέντε μεγαλύτεροι κατασκευαστικοί όμιλοι. Στους τυχερούς της περασμένης χρονιάς περιλαμβάνονται μικρότερες εταιρείες, οι οποίες επικράτησαν σε δύο, τρεις ή και περισσότερους διαγωνισμούς.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του εργοληπτικού συνδέσμου ΣΑΤΕ, πέρυσι δημοπρατήθηκαν περί τα 200 έργα, αλλά σχεδόν πενήντα διαγωνισμοί αναβλήθηκαν, με σημαντικότερο τον άξονα Πάτρα - Πύργος.

Ο τελευταίος προγραμματιζόταν ως ενιαίο έργο, αλλά η σημερινή ηγεσία του υπουργείου Υποδομών ακύρωσε τον διαγωνισμό και τώρα προωθεί την κατασκευή του άξονα μέσω "τουλάχιστον οκτώ" μικρότερων εργολαβιών. Μάλιστα στο υπουργείο υποστήριζαν πως ο πρώτος από τους μικρούς διαγωνισμούς θα προκηρυσσόταν τον Σεπτέμβριο, στη συνέχεια μετατέθηκε για Δεκέμβριο και τώρα φαίνεται πως θα προκηρυχθεί εντός του πρώτου διμήνου του 2016.

Οι μεγάλοι κατασκευαστικοί όμιλοι απείχαν, όχι μόνο γιατί απουσίασαν πέρυσι οι διαγωνισμοί μεγάλων έργων, αλλά και γιατί έχουν να αντιμετωπίσουν το στοίχημα της ολοκλήρωσης των οδικών αξόνων με συμβάσεις παραχώρησης. Μπορεί πέρυσι οι διοικήσεις να συμβιβάστηκαν με τη μηδενική συγκομιδή νέων συμβάσεων, αλλά φέτος έχουν αρχίσει να πιέζουν.

Οπως εξηγούν, όσο τα μεγάλα οδικά έργα θα ολοκληρώνονται, τόσο θα υπάρχει ανάγκη για απασχόληση του προσωπικού σε άλλες εργολαβίες. Διαφορετικά, ο κλάδος των υποδομών θα ζήσει νέο κύμα απολύσεων καθώς χιλιάδες μηχανικοί και εξειδικευμένοι εργάτες απασχολούνται σήμερα στα εργοτάξια των εθνικών οδών.

Χαρακτηριστικό της ανομβρίας στον χώρο των δημόσιων έργων είναι πως το δεύτερο σημαντικότερο έργο που προκηρύχθηκε πέρυσι την Ανοιξη δεν έχει ανατεθεί οριστικά μέχρι σήμερα. Πρόκειται για την εργολαβία κατασκευής της νέας σιδηροδρομικής γραμμής στο τμήμα Ψαθόπυργος - Ρίο, προϋπολογισμού 174.000.000 ευρώ. Ο πρώτος μειοδότης αποκλείστηκε, αλλά ακόμα δεν έχει υπογράψει ο δεύτερος μειοδότης (ο όμιλος Τεχνική Ολυμπιακή μέσω της Πόρτο Καρράς) τη σχετική σύμβαση. Οσο για το τρίτο έργο, τον υποθαλάσσιο αγωγό ύδρευσης της Αίγινας, προϋπολογισμού περί τα 30.000.000 ευρώ, οι προσφορές κατατέθηκαν προ λίγων εβδομάδων με συμμετοχή και ισχυρών ομίλων όπως η ΑΚΤΩΡ.

Η κυβέρνηση προτρέπει τις διοικήσεις των ισχυρών ομίλων να αναλάβουν έργο στο εξωτερικό και στο υπουργείο Υποδομών επισημαίνουν πως τα έργα "δεν θα πηγαίνουν πλέον σε 5 - 6 ομίλους". Οι διοικήσεις των τεχνικών εταιρειών απαντούν πως οι μεγάλοι διεθνείς όμιλοι από Ισπανία, Γαλλία, Σουηδία κ.λπ. πρώτα κυριάρχησαν στις τοπικές αγορές και στη συνέχεια επεκτάθηκαν ανά τον κόσμο. Ακόμα και σήμερα οι συγκεκριμένες αγορές μονοπωλούνται από 3-4 (ή και λιγότερους) ομίλους που συγκαταλέγονται στους μεγαλύτερους του κόσμου.

Ποιοι πήραν έργα πέρυσι

Στους τυχερούς του 2015 ήταν οι 3-4 εταιρείες που σχεδόν μονοπωλούν τα έργα στα λιγνιτωρυχεία της ΔΕΗ σε Μεγαλόπολη και Βόρεια Ελλάδα, οι οποίες υπέγραψαν πέρυσι συμβάσεις συνολικού ύψους περί τα 90.000.000 ευρώ. Για παράδειγμα, η Κάππα Δυναμική ΑΤΕ από τη Φλώρινα υπέγραψε τρεις συμβάσεις με τη ΔEH, συνολικού ύψους περί τα 35.000.000 ευρώ. Η εταιρεία, πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος της οποίας είναι η 33χρονη μηχανικός Υπατία Κωνσταντινίδου είχε το 2014 έσοδα 25.000.000 και κέρδη περί τα 2.500.000 ευρώ.

Η κα Κωνσταντινίδου, υποψήφια περιφερειακή σύμβουλος με το ΠΑΣΟΚ στις προηγούμενες εκλογές, συνδέεται με την οικογένεια που στο παρελθόν είχε την τεχνική εταιρεία Εργοδομή Μακεδονίας, η οποία χρεοκόπησε. Μέτοχος της τελευταίας ήταν και ο όμιλος Κούμπας, με τον κ. Γιώργο Κούμπα να συμμετέχει σήμερα στο Δ.Σ. της Κάππα Δυναμική ΑΤΕ.

Συμβάσεις περί τα 23.000.000 ευρώ με τη ΔEH υπέγραψε πέρυσι η τεχνική εταιρεία ΓΑΙΑ ΤΕΧΝΙΚΗ ΑΕ που ανήκει στον όμιλο Clemic της οικογένειας Ιωσηφίδη. Οι τελευταίοι, με καταγωγή από τη Φλώρινα, ελέγχουν την Clemic Service ΑΕ (εταιρεία εξυπηρέτησης κτιρίων), τη Super Oil ΑΕ (εταιρεία εμπορίας πετρελαιοειδών) κ.λπ. Από τη Μεγαλόπολη είναι η οικογένεια Δημόπουλου, η οποία ελέγχει την τεχνική εταιρεία Δημόπουλος ΑΤΕ που υπέγραψε πέρυσι δύο συμβάσεις, συνολικού ύψους περί τα 23.000.000 ευρώ με την Eπιχείρηση.

Εκτός από τη ΔΕΗ, κινητικές εμφανίζονται πέρυσι και μικρότερες εταιρείες όπως η Δίολκος Κατασκευαστική ΑΤΕ που ανήκει στον όμιλο Ravago SA, ο οποίος με έδρα το Λουξεμβούργο ελέγχει επιχειρήσεις στον χώρο των δομικών υλικών, όπως και η ελληνική ΠΟΛΥΚΕΜ ΑΕ. Τον μεγαλύτερο αριθμό συμβάσεων υπέγραψε, πάντως, πέρυσι, μια ακόμα μικρότερη εταιρεία, η ΟΔΟΣ ΑΤΕ (Σ. Τσίγγος & Υιοί Ο.Ε.) από την Αττική.

Η τελευταία υπέγραψε έξι συμβάσεις οδικών έργων, συνολικού ύψους περί τα 25.000.000 ευρώ.