Ευκαιρίες και... βαρίδια στις ιδιωτικοποιήσεις

Το μοντέλο «τραβάτε με και ας κλαίω» φαίνεται πως δεν έχει εφαρμογή στο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων το οποίο πάει συνεχώς προς τα πίσω, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες της διοίκησης του ΤΑΙΠΕΔ.

Ηδη στο Ταμείο Ιδιωτικοποιήσεων είδαν να μετατίθεται για τις 12 Ιανουαρίου το άνοιγμα της προσφοράς (δε γνωρίζουμε αν είναι περισσότερες από μία...) για τον ΟΛΠ. Αγνωστο είναι πλέον το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης της νέας συμφωνίας με το επενδυτικό σχήμα του Αστέρα, που υποτίθεται πως θα υπέγραφαν στις αρχές της εβδομάδας. Προς ακύρωση οδεύει ο διαγωνισμός για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ αφού δεν υπάρχει σοβαρό ενδιαφέρον, ενώ οι συνδικαλιστές του ΟΣΕ έχουν μπλοκάρει την υπογραφή των απαραίτητων συμβάσεων. 

Σε κάθε περίπτωση, η επιδίωξη για έσοδα περί τα τρία δισ. ευρώ θα κριθεί από την τύχη των δύο διαγωνισμών για τα μεγαλύτερα λιμάνια της χώρας, τον ΟΛΠ και τον ΟΛΘ. Υπό την προϋπόθεση πως μέσα στο πρώτο εξάμηνο, όπως έχει ανακοινωθεί, θα παραλάβει η κοινοπραξία υπό τη γερμανική Fraport τα 14 περιφερειακά αεροδρόμια ώστε να καταβάλει και το εφάπαξ τίμημα των 1,23 δισ. ευρώ ως το φθινόπωρο.

Στο Ταμείο είχαν ανακοινώσει πως στόχος ήταν να ολοκληρωθούν οι εννέα ιδιωτικοποιήσεις που είχε συμφωνήσει, ως "πρώτο κύμα", η κυβέρνηση με τους δανειστές. Αν κρίνουμε από τα προβλήματα των τριών που προαναφέρθηκαν, μάλλον πρέπει να προσδοκούν ένα θαύμα στην οδό Κολοκοτρώνη. Εκτός από τον ΟΛΠ, την ΤΡΑΙΝΟΣΕ και τον Αστέρα Βουλιαγμένης, τον κατάλογο με τις εννέα ιδιωτικοποιήσεις συμπληρώνουν η εταιρεία τροχαίου υλικού του ΟΣΕ (Rosco), ο ΔΕΣΦΑ, η Αερολιμήν Αθηνών, ο OΛΘ, το Ελληνικό, το ακίνητο Αφάντου στη Ρόδο και τα περιφερειακά αεροδρόμια. 

Τα τραίνα

Οι ΤΡΑΙΝΟΣΕ και Rosco θεωρούνται μια ενιαία διαδικασία, αλλά στις 15 Ιανουαρίου δεν πρόκειται τελικά να υποβληθούν προσφορές, όπως προβλέπονταν. Το πιθανότερο είναι να δοθεί νέα παράταση και τελικά να κηρυχθεί άγονος ο διαγωνισμός για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Από τους τρεις ομίλους που είχαν περάσει στην τελική φάση της διαδικασίας, οι Γαλλικοί Σιδηρόδρομοι ουδέποτε ενδιαφέρθηκαν ουσιαστικά, η ρουμανική GFR έχει σοβαρά προβλήματα, ενώ οι Ρωσικοί Σιδηρόδρομοι (κατέβηκαν σε κοινοπραξία με την ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ) έχουν στην ουσία αποσυρθεί, έστω και αν δεν το ανακοίνωσαν επίσημα. Οι Αμερικανοί της Watco λέγεται πως ενδιαφέρονται, αλλά δε μπορούν να ενταχθούν σε υφιστάμενο σχήμα στο τελικό στάδιο του διαγωνισμού.

Αντίθετα, οι Γάλλοι της Alstom (σε κοινοπραξία με τον όμιλο Κοπελούζου) και η Siemens διατηρούν το ενδιαφέρον τους για τη Rosco. Εκτιμάται όμως πως και αυτός ο διαγωνισμός θα παραταθεί. Σημειώνεται πως η υπογραφή των απαραίτητων συμβάσεων μεταξύ Rosco και ΤΡΑΙΝΟΣΕ δεν έχει καταστεί δυνατή αφού τα διοικητικά συμβούλια των δύο εταιρειών αδυνατούν να λάβουν αποφάσεις, ενίοτε με παρεμβάσεις εκπροσώπων των εργαζομένων του ΟΣΕ. Πάντως, ακόμα και αν ολοκληρωθεί εντός του 2016 η πώληση των δύο θυγατρικών του ΟΣΕ, οι εισπράξεις θα είναι πενιχρές. Η τύχη τους συνδέεται, όμως, με το ευρύτερο σχέδιο μετατροπής της χώρας μας κόμβο στο διαμετακομιστικό εμπόριο μεταξύ Ευρώπης και Ασίας, όπως και οι διαγωνισμοί για ΟΛΠ και ΟΛΘ.

Ελπίδες για ΟΛΠ και Αστέρα

Πολλοί ελπίζουν πως εντός του Ιανουαρίου θα κλείσει η υπόθεση του ΟΛΠ αν και η απόφαση του ΤΑΙΠΕΔ να μη δημοσιοποιήσει τα ονόματα όσων κατέθεσαν δεσμευτικές προσφορές προκαλεί ερωτηματικά. Είναι γνωστό πως κατέθεσε προσφορά η κινεζική Cosco, ενώ κυκλοφορούν φήμες περί άτυπης παράτασης της διαδικασίας με στόχο και δεύτερη προσφορά από έναν εκ των δύο ενδιαφερόμενων που είχαν μείνει μέχρι τέλους, τη δανέζικη APM Terminals και την ICTSI από τις Φιλιππίνες.

Όμως, η APM Terminals φαίνεται πως αποφάσισε να επικεντρωθεί στον ΟΛΘ, οι προσφορές για την απόκτηση του οποίου αναμένονται μέσα στον Απρίλιο. Οι Δανοί και άλλοι επτά όμιλοι είχαν περάσει στο επόμενο στάδιο και στο ταμείο ελπίζουν πως ο ανταγωνισμός θα είναι μεγαλύτερος από όσα συνέβησαν στον ΟΛΠ. Για να τελειώσουν οι διαδικασίες πώλησης των δύο οργανισμών λιμένων θα χρειαστούν, πάντως, μήνες αφού οι σχετικές συμβάσεις πρέπει να περάσουν από τη Βουλή, να εκδικαστούν τυχόν εκκρεμείς δικαστικές προσφυγές, κ.λπ.

Οσα συνέβησαν στην υπόθεση του Αστέρα Βουλιαγμένης (όπου στο ΤΑΙΠΕΔ σχεδόν ανακοίνωσαν συμφωνία ενώ στη συνέχεια διαπίστωσαν πως δεν είχαν ρωτήσει την Εθνική Τράπεζα και τους επενδυτές…) δείχνουν, πάντως, τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η διοίκηση του ταμείου. Στον Αστέρα Βουλιαγμένης αναμένεται η κατάθεση νέου ειδικού χωροταξικού σχεδίου στο οποίο φέρονταν να συμφωνεί το επενδυτικό σχήμα (συμμετέχουν δύο κρατικά funds από Κουβέιτ και Αμπου Ντάμπι καθώς και η τουρκική Dogus). Το πρώτο σχέδιο είχε απορριφθεί από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) και η τύχη του διαγωνισμού (οι επενδυτές είχαν προσφέρει 400 εκατ. ευρώ) φαίνεται πως θα κριθεί εντός των ημερών.

Εν αναμονή για ΔΕΣΦΑ

Το ίδιο ποσό, 400 εκατ. ευρώ, είχαν προσφέρει και οι Αζέροι της Socar για τον ΔΕΣΦΑ, αλλά η υπογραφή της μεταβίβασης εκκρεμεί σχεδόν τρία χρόνια! Τώρα βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία ώστε αντί για το 66% να μεταβιβαστεί στη Socar το 49%. Το υπόλοιπο 17%, με βάση και απαίτηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ώστε να εγκρίνει τη συμφωνία, θα αποκτηθεί από ευρωπαϊκό όμιλο. Ηδη «ξεψαχνίζουν» τον ΔΕΣΦΑ μια κοινοπραξία της βελγική Fluxys με την ισπανική Enagas καθώς και η ιταλική Snam. Σημειώστε πως και οι τρεις είναι μέτοχοι της εταιρείας διαχείρισης του υπό κατασκευή αγωγού φυσικού αερίου ΤΑΡ.

Ο πρόεδρος του ΤΑΙΠΕΔ Στέργιος Πιτσιόρλας είχε ανακοινώσει προ εβδομάδων πως προχωρά άμεσα και η διαδικασία παράτασης της σύμβασης παραχώρησης που έχει υπογράψει η «Αερολιμήν Αθηνών» για τη διαχείριση του αεροδρομίου «Ελευθέριος Βενιζέλος». Η σύμβαση πρόκειται να παραταθεί μέχρι το 2046, ενώ «σε δεύτερη φάση» θα διατεθεί το ποσοστό (30%) που κατέχει το ΤΑΙΠΕΔ στην εταιρεία. Προς το παρόν, πάντως, επικρατεί βαθύ σκοτάδι για τη συγκεκριμένη υπόθεση. Αντίστοιχη είναι η εικόνα και για το διαγωνισμό του Ελληνικού, στον οποίο επικράτησε σχήμα υπό την Lamda Development, αλλά η κυβέρνηση επιθυμεί νέες διαπραγματεύσεις σχεδόν από μηδενική βάση.

Πολλά θα κριθούν από το νέο υπερταμείο εγγυοδοσίας υπό τη σκέπη του οποίου πρόκειται να περάσει το ΤΑΙΠΕΔ, αλλά και άλλοι οργανισμοί όπως η ΕΤΑΔ που ελέγχει περί τα 80.000 κρατικά ακίνητα. Οι διαδικασία για το νέο ταμείο έχουν επίσης καθυστερήσει, εν μέσω διαπραγματεύσεων για την κρατική περιουσία που θα απορροφήσει, αλλά και το πώς θα διατίθενται τα έσοδά του.