Ψάχνουν συμμάχους και... λεφτά οι εργολάβοι για το Καστέλι

Η ηγεσία του υπουργείου Υποδομών εμφανίζεται σίγουρη για την επιτυχή κατάληξη του διαγωνισμού για το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι Ηρακλείου, αλλά στην αγορά κατασκευών περιμένουν και άλλη παράταση, αν μέχρι τις 23 Φεβρουαρίου (που υποβάλλονται οι προσφορές) δεν έχει βελτιωθεί το πολιτικό και οικονομικό σκηνικό στη χώρα. Τα Τεύχη Μεταβολών, με τις αλλαγές που πραγματοποίησε στον διαγωνισμό η σημερινή ηγεσία του ΥΠΟΜΕΔΙ, αναρτώνται σήμερα προς διαβούλευση, ώστε να εκφράσουν τα σχόλιά τους οι υποψήφιοι και οι τοπικές αρχές.

Το ενδιαφέρον που έχει εκδηλώσει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) για συμμετοχή στη χρηματοδότηση του έργου, προϋπολογισμού 850 εκατ. ευρώ, περιορίζει τις απαιτήσεις για ιδιωτικά κεφάλαια που πρέπει να βρουν οι υποψήφιοι. Όμως, με δεδομένο το υψηλό ρίσκο χώρας, οι διοικήσεις των ισχυρών κατασκευαστικών ομίλων επισημαίνουν πως θα είναι δύσκολη (και ακριβή αν δεν βελτιωθούν οι συνθήκες) η εξεύρεση των απαραίτητων δανειακών κεφαλαίων.

Τα σχήματα για τη διεκδίκηση του έργου διαμορφώνονται εδώ και μήνες: Σε πρόσφατη παρουσίαση του ομίλου ΕΛΛΑΚΤΩΡ αναφερόταν, για παράδειγμα, πως θα διεκδικήσει τη χρηματοδότηση, κατασκευή και διαχείριση του νέου αεροδρομίου στο Καστέλι σε κοινοπραξία με τη γαλλική Vinci.

Στο παρελθόν είχε κυκλοφορήσει πως ο όμιλος J&P ΑΒΑΞ προωθεί κοινοπραξία με τη γαλλική Bouygues και την εταιρεία διαχείρισης του αεροδρομίου του Παρισιού (AeroportsdeParis) με την οποία συνεργάζεται στην κοινοπραξία παραχώρησης του αεροδρομίου στο Αμάν της Ιορδανίας.

Οσο για τον όμιλο ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ είχε συζητήσει με τον ισπανικό όμιλο ACS. Ερωτηματικό παραμένει, όμως, ο εγχώριος όμιλος που θα συνεργαστεί με τους Κινέζους οι οποίοι είχαν επίσης εκφράσει ενδιαφέρον συμμετοχής στο έργο. Ο όμιλος Μυτιληναίος, που είχε διεκδικήσει τα 14 περιφερειακά αεροδρόμια σε συνεργασία με την CorporacionAmerica από την Αργεντινή, δεν έχει επίσης ξεκαθαρίσει τις προθέσεις του.

Το σίγουρο είναι πως, εξαιτίας της συνεχούς κατρακύλας της ελληνικής οικονομίας, οι εγχώριοι κατασκευαστικοί όμιλοι διαπραγματεύονται από μειονεκτική θέση με τους ξένους συνεταίρους τους. Κυρίως επειδή είναι δύσκολο να προσελκύσουν κεφάλαια, με δεδομένη την κατάσταση στην οποία βρίσκονται και οι ελληνικές τράπεζες. Μια ιδέα είναι η ένταξη του έργου στο λεγόμενο «πακέτο Γιούνκερ» και γι' αυτό τον λόγο η συμμετοχή του δημοσίου θα παραμείνει μειοψηφική μέχρι να υπογραφεί η σύμβαση παραχώρησης. Στη συνέχεια προβλέπεται πως μπορεί να φτάσει μέχρι και το 55%, όσο δηλαδή κατέχει και στην εταιρεία διαχείρισης του αεροδρομίου «Ελευθέριος Βενιζέλος».

Στα θετικά, πάντως, περιλαμβάνεται ο πολυετής σχεδιασμός και οι δεσμεύσεις του υπουργείου Υποδομών πως έχουν βρεθεί τα κονδύλια για τις απαλλοτριώσεις και για την κάλυψη της συμμετοχής του ελληνικού δημοσίου.

Στο υπουργείο Υποδομών υποστηρίζουν πως οι κυριότερες αλλαγές στα τεύχη δημοπράτησης για τη νέα σύμβαση παραχώρησης είναι οι εξής:

• Προσαυξάνεται ο συντελεστής βαρύτητας της αιτούμενης χρηματοδοτικής συμβολής του Δημοσίου από 15% σε 25%. Δηλαδή, ενισχύεται η βαθμολογία και επιβραβεύεται ο διαγωνιζόμενος που θα ζητήσει το μικρότερο ποσό κρατικής χρηματοδότησης, η οποία ανέρχεται στα 220 εκατομμύρια ευρώ.

• Το Δημόσιο διατηρεί ισχυρή παρουσία σε μια εξαιρετικής σημασίας επένδυση: Αυξάνεται το ελάχιστο προσφερόμενο ποσοστό μετοχικού κεφαλαίου από 40% σε 45% έως 55%, το οποίο θα μεταβιβάσουν οι διαγωνιζόμενοι μετά την κατακύρωση της σύμβασης παραχώρησης.

• Αυξάνεται η βαρύτητα της Οικονομικής Προσφοράς των διαγωνιζόμενων από 75% σε 80%.

• Αυξάνεται το Αντισταθμιστικό Αποθεματικό των εσόδων από 1% σε 2% που προκύπτουν από την εκμετάλλευση του έργου παραχώρησης. Το αντισταθμιστικό αποθεματικό θα διατίθεται με αποφάσεις του υπουργού Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων, για την ενίσχυση της ανάπτυξης στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης, καθώς και σε άλλες κοινωφελείς δράσεις.

• Αυξάνεται από 1% σε 2% το πρόσθετο αντάλλαγμα που θα καταβάλλει κάθε χρόνο η εταιρεία στο Δημόσιο, από τα συνολικά έσοδα.

• Ο κατασκευαστής είναι υποχρεωμένος να εξασφαλίσει την απασχόληση μακροχρονίως ανέργων κατάλληλων ειδικοτήτων κατά την κατασκευή του έργου.

• Τροποποιείται ριζικά ο τρόπος επιλογής του Ανεξάρτητου Μηχανικού, καθώς ισχυροποιείται η συμμετοχή του Δημοσίου σ' αυτόν. Το Δημόσιο, λοιπόν, θα επιλέγει τον Ανεξάρτητο Μηχανικό με ανοιχτό διαγωνισμό. Το κριτήριο ανάθεσης θα είναι η χαμηλότερη προσφορά μεταξύ των διαγωνιζόμενων που θα πληρούν τις απαιτήσεις ελάχιστης εμπειρίας. Ο προϋπολογισμός δημοπράτησης της προαναφερθείσας σύμβασης θα ανέρχεται στα 10.000.000 ευρώ. Η προκήρυξη του διαγωνισμού θα δημοσιευτεί μετά την ανακήρυξη του οριστικού αναδόχου, ώστε να μπορούν να αποφευχθούν θέματα σύγκρουσης συμφερόντων. Τέλος, κάθε διαγωνιζόμενος θα περιλάβει στην προσφορά του και την αμοιβή του Ανεξάρτητου Μηχανικού. Με αυτόν τον τρόπο, διασφαλίζεται ο έλεγχος και η εποπτεία του έργου από το Δημόσιο.

• Θα υπάρξει υποχρεωτική καταβολή ύψους 15 εκατ. ευρώ προς το Δημόσιο (concessionfee) εκ μέρους του παραχωρησιούχου, καταβλητέο στην έναρξη περιόδου παραχώρησης.

• Στη Ζώνη Εμπορικών Χρήσεων θα κατασκευαστεί σε έκταση δέκα (10) στρεμμάτων συνεδριακός-εκθεσιακός χώρος ο οποίος θα χρησιμοποιείται αποκλειστικά για τη διεθνή προβολή των τοπικών προϊόντων και δεν θα είναι ανταγωνιστικός εμπορικά. Θα κατασκευαστεί και θα λειτουργήσει με μέριμνα του Δημοσίου.

• Αλλάζει ο τρόπος επιλογής του τρίτου διαιτητή του Διαιτητικού Δικαστηρίου. Θα ορίζεται με κλήρωση μεταξύ των Προέδρων του Αρείου Πάγου, του Συμβουλίου της Επικρατείας και του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Σε περίπτωση αδυναμίας ή κωλύματος αυτών, ορίζεται κατά περίπτωση ο αρχαιότερος εκ των αντιπροέδρων. Το ίδιο θα ισχύσει και με τους δύο εκ των πέντε διαιτητών αλλά και του επιδιαιτητή, όσον αφορά στη σύνθεση του πενταμελούς διαιτητικού δικαστηρίου, το οποίο θα συγκροτηθεί στην περίπτωση που θα προκύψει κάποια διαφορά μεταξύ του Δημοσίου, της εταιρείας και των δανειστών.

• Για πρώτη φορά ξεκινά η εκτέλεση των απαλλοτριώσεων και έχει εξασφαλιστεί η εξεύρεση χρηματοδότησης των αρχαιολογικών ερευνών πριν την έναρξη της περιόδου Παραχώρησης.

• Το κτίριο του κεντρικού Αεροσταθμού θα κατασκευαστεί με κριτήρια υψηλών βιοκλιματικών προδιαγραφών. θα κατατάσσεται τουλάχιστον στη Β+ κατηγορία του ΚΕΝΑΚ (Κανονισμός Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων). Θα πιστοποιηθεί με βάση διεθνές σύστημα πιστοποίησης, όπως Leed ή Bream ή αντίστοιχο. Η πιστοποίηση του κτιρίου θα πρέπει να είναι τουλάχιστον του επιπέδου Leed "Silver" Breem "good" , ή αντίστοιχου. Και τέλος, το συνολικό ενεργειακό αποτύπωμα του Αερολιμένα να είναι κατ' ελάχιστο στο επίπεδο C.

• Για την έγκριση της αρχιτεκτονικής μελέτης του αεροσταθμού από τον ανεξάρτητο μηχανικό θα απαιτείται η γνώμη Ειδικής Επιτροπής Αρχιτεκτονικού Ελέγχου.