Σε Ταμεία-κέλυφος μετατρέπονται ΟΓΑ και ΝΑΤ

Σενάρια διατήρησης του ΟΓΑ και του ΝΑΤ ως φορείς πρόνοιας, αφαιρώντας τους όμως την ασφαλιστική τους ιδιότητα, επεξεργάζεται σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες το υπουργείο Εργασίας, στο πλαίσιο της ενοποίησης όλων των ταμείων κύριας ασφάλισης, χωρίς καμία εξαίρεση. Οι δύο οργανισμοί θα παραμείνουν ως αυτοτελή νομικά πρόσωπα για την άσκηση των μη συνταξιοδοτικών τους αρμοδιοτήτων, όπως η καταβολή της προνοιακής σύνταξης ανασφάλιστων υπερηλίκων, παροχών της αγροτικής εστίας και η έκδοση ναυτικών φυλλαδίων.

Αναλυτικά, στο υπουργείο Εργασίας φαίνεται πως έχουν καταλήξει για την οργανωτική δομή του νέου συστήματος αναφορικά με την κύρια ασφάλιση.

Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα ενδείξεις, προκρίνεται η λύση της δημιουργίας ενός ενιαίου φορέα ασφάλισης, στον οποίο θα ενταχθούν τόσο οι μισθωτοί (δημόσιου και ιδιωτικού τομέα), όσο και οι αυτοαπασχολούμενοι, καθώς και οι αγρότες και οι ναυτικοί. Προωθείται δε η διατήρηση του ΟΓΑ και του ΝΑΤ όχι ως ασφαλιστικοί οργανισμοί, αλλά ως φορείς πρόνοιας και λοιπών παροχών, σε αγρότες και ναυτικούς.

Η λύση αυτή, σύμφωνα με τους υποστηρικτές της, οδηγεί μάλιστα σε σημαντική αύξηση των βασικών συντάξεων για τους χιλιάδες συνταξιούχους αγρότες, καθώς από 331 ευρώ, η βασική σύνταξη που λαμβάνουν θα ανέλθει σε 384 ευρώ. Στον αντίποδα, ειδικοί της κοινωνικής ασφάλισης εκτιμούν ότι αυτό θα οδηγήσει σε διεύρυνση του ελλείμματος του νέου ενιαίου πλέον ταμείου. Και αυτό με τη σειρά του θα οδηγήσει σε περιορισμό του ποσοστού αναπλήρωσης για τους νέους ασφαλισμένους...

Στην οδό Σταδίου 29 πάντως επεξεργάζονται και το θέμα των εισφορών στους ελεύθερους επαγγελματίες αλλά και στους αγρότες, οι οποίες σύμφωνα με το επικρατέστερο σενάριο (που μένει να εγκριθεί και από τους δανειστές) θα γίνονται με βάση το πραγματικό εισόδημα. Δεν αποκλείουν μάλιστα τη διατήρηση μιας κατώτατης ασφαλιστικής κλάσης, που για τους ελεύθερους επαγγελματίες θα μπορούσε να είναι η πρώτη ασφαλιστική κατηγορία του ΟΑΕΕ, ενώ για τους αγρότες θα υπολογιστεί βάσει εισοδήματος 300 ευρώ τον μήνα.

Αναφορικά δε με τον καθορισμό των εισφορών και με δεδομένο ότι το μνημόνιο, ειδικά για τον ΟΓΑ, προβλέπει ακόμη και τριπλασιασμό των εισφορών για τους αγρότες λόγω αλλαγής του συστήματος, αφού μέχρι τώρα κατέβαλαν βάσει εισοδηματικών κλάσεων και στο εξής θα πληρώνουν ανάλογα με το πραγματικό (όχι το ονομαστικό) εισόδημά τους, οι αυξήσεις θα γίνουν σε βάθος τριών έως πέντε ετών.

Εντός της εβδομάδας αναμένεται να ληφθούν οριστικές αποφάσεις για μια σειρά άλλων θεμάτων, όπως το μέλλον της επικουρικής ασφάλισης, καθώς ο υπουργός Εργασίας Γιώργος Κατρούγκαλος βρίσκει έντονες αντιδράσεις στην πρότασή του για ένταξη των επικουρικών στην κύρια ασφάλιση. Δεν αποκλείεται να προωθηθεί λύση μετατροπής τους σε επαγγελματικά ταμεία, καθώς η κυβέρνηση έχει αποφασίσει να μην εφαρμόσει τη ρήτρα μηδενικού ελλείμματος.

«Κλειδί» για τη σχεδιαζόμενη μεταρρύθμιση θεωρείται το ποσοστό αναπλήρωσης βάσει του οποίου θα υπολογίζεται το σκέλος της «ανταποδοτικής» σύνταξης, με το σύστημα να παραμένει «καθορισμένων παροχών». Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας έχει πλέον απορρίψει την πρόταση για αναλογική σύνταξη με ατομικές μερίδες και νοητή κεφαλαιοποίηση, όπως πρότειναν οι «Σοφοί», καθώς θεωρήθηκε ότι εισάγει κεφαλαιοποιητικά στοιχεία στο σύστημα που δεν συνάδουν με τις επιλογές μιας αριστερής διακυβέρνησης.

Έτσι, επιστρέφουμε στη λογική ενός αναδιανεμητικού συστήματος καθορισμένων παροχών, με την προσθήκη της Εθνικής Σύνταξης στο ύψος των 384 ευρώ, που θα χρηματοδοτείται από τη φορολογία και θα είναι ενιαία για όλους τους συνταξιούχους.

Σε αυτό το επίπεδο βέβαια, τον τελικό λόγο θα έχουν οι επικεφαλής των θεσμών, οι οποίοι αν και δεν έχουν ακόμη εκφραστεί (ούτε αρνητικά ούτε θετικά), τάσσονται υπέρ της επιβολής εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων στην Εθνική Σύνταξη.

Κρίσιμο για τη διαπραγμάτευση που αναμένεται να διεξαχθεί τις επόμενες ημέρες, μέχρι το οριστικό σχέδιο να κατευθυνθεί προς ψήφιση στη Βουλή, αλλά και για το τελικό ύψος της σύνταξης, είναι το ποσοστό αναπλήρωσης στο οποίο θα καταλήξει το υπουργείο Εργασίας, καθώς μέσω αυτού θα επιδιωχθεί η αναδιανομή στο εσωτερικό της «ανταποδοτικής» σύνταξης. Στόχος της ηγεσίας του υπουργείου είναι οι υψηλόμισθοι να οδηγούνται σε χαμηλότερο ποσοστό αναπλήρωσης σε σχέση με τους χαμηλόμισθους. Και σε αυτό το επίπεδο βέβαια δεν έχει υπάρξει συμφωνία, καθώς οι δανειστές ζητούν μεγαλύτερη αναλογικότητα στη σχέση εισφορών - παροχών.

Βέβαια, το μεγαλύτερο «αγκάθι» είναι η εξοικονόμηση 900 εκατομμυρίων ευρώ για να κλείσει η «τρύπα» για το 2016 και μεταξύ των μέτρων στα οποία θα επιμείνει ο υπουργός Εργασίας Γ. Κατρούγκαλος κατά τη συνάντηση και με τον Επίτροπο Οικονομικών Υποθέσεων Π. Μοσκοβισί, που έρχεται αύριο στην Ελλάδα, είναι η αύξηση εργοδοτικών και εργατικών εισφορών κατά 1%.

Μεταξύ των σεναρίων που έχουν πέσει στο τραπέζι, βρίσκεται επίσης η διασύνδεση ενός μέρους της γενικής φορολογίας απευθείας με τη χρηματοδότηση των ελλειμμάτων των ταμείων, αλλά και η μεταφορά εσόδων από τις αποκρατικοποιήσεις προς το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης.