Τέλος στη φοροδοτική ικανότητα των πολιτών

Κακό οιωνό για τη συνέχεια χαρακτηρίζει το Γραφείο Προϋπολογισμού του κράτους την πτώση των δημόσιων φορολογικών εσόδων και την εκτίναξη των ληξιπρόθεσμων οφειλών, στην τριμηνιαία έκθεσή του για την ελληνική οικονομία.

Προειδοποιεί ότι εξαντλείται πλέον η φοροδοτική ικανότητα των συνεπών πολιτών, ενώ οι αυξήσεις των φορολογικών συντελεστών και ενδεχομένως νέοι φόροι μπορεί να ενισχύσουν τη φοροδιαφυγή.

Θεωρούμε ότι περαιτέρω αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης των ήδη βαριά φορολογουμένων δεν συνεπάγεται περισσότερα φορολογικά έσοδα, ιδιαίτερα σε περίοδο έντονης ύφεσης της οικονομίας, λόγω εξάντλησης της φοροδοτικής ικανότητας και ενίσχυσης της φοροδιαφυγής, υπογραμμίζει.

Τα φορολογικά μέτρα έχουν αποφασισθεί χωρίς να εκτιμάται το γεγονός αν μπορούν να εφαρμοστούν, πού μπορούν να εφαρμοστούν, τι επιπτώσεις θα έχουν αν εφαρμοστούν και, βεβαίως, τι επιπτώσεις θα έχουν εάν δεν εφαρμοστούν από όλους. Έτσι, για παράδειγμα, ένας επιχειρηματίας που πληρώνει τους φόρους και τις εισφορές του καθίσταται αυτομάτως λιγότερο ανταγωνιστικός σε σχέση με κάποιον άλλον του ίδιου κλάδου που φοροδιαφεύγει, αναφέρει το Γραφείο Προϋπολογισμού. 

Αγώνας δρόμου για τα προαπαιτούμενα

Το ΓΠΚΒ χαρακτηρίζει το τρίτο μνημόνιο πολύπλοκο και φιλόδοξο. Η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να κάνει «αγώνα δρόμου» για την εφαρμογή του και η δημόσια διοίκηση να δείξει διαχειριστική επάρκεια για ένα τόσο δύσκολο έργο.

Οι μεταρρυθμίσεις θα εφαρμοστούν σε ένα περιβάλλον ύφεσης, καθώς το δεύτερο εξάμηνο του έτους αναμένεται να είναι χειρότερο σε σχέση με το πρώτο. Το εξάμηνο αυτό θα αντανακλά με χρονική υστέρηση όλες τις συνέπειες των προηγούμενων αρνητικών εξελίξεων, όπως οι έλεγχοι στην κίνηση κεφαλαίων, η αβεβαιότητα, η επενδυτική άπνοια κ.λπ. Η διεθνής εμπειρία μάς δείχνει ότι η επιτυχής εφαρμογή μεταρρυθμίσεων είναι πολύ πιο δύσκολη σε περιβάλλον ύφεσης.

Να αρθεί η αβεβαιότητα 

Ο σπουδαιότερος όρος για ταχύτερη ανάκαμψη και, κυρίως, για να είναι αυτή σε διατηρήσιμη βάση, είναι να εξαλειφθεί η αβεβαιότητα τόσο ως προς τη γενική κατεύθυνση της οικονομικής πολιτικής, όσο και ως προς τη διαχείριση θεμάτων (όπως μεταρρυθμίσεις, αποκρατικοποιήσεις κ.ά.), τονίζεται στην έκθεση. 

Την αβεβαιότητα τροφοδοτούν η συνεχής αναζήτηση «ισοδυνάμων» για να γίνουν τροποποιήσεις (που μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να έχουν νόημα, αλλά τροφοδοτούν την αβεβαιότητα), οι ασάφειες σε φορολογικά ζητήματα (φορολόγηση μισθώματος ακινήτων, ΦΠΑ στην εκπαίδευση, ΕΝΦΙΑ), οι ανασχεδιασμοί στο ασφαλιστικό κ.ά. Την αβεβαιότητα τροφοδοτεί και η αρνητική στάση του συνόλου της αντιπολίτευσης σε κάθε σχεδόν μέτρο εφαρμογής του τρίτου Μνημονίου. Και τούτο, παρά το γεγονός ότι στήριξε με την ψήφο της στη Βουλή το πλαίσιο πολιτικής που υποδεικνύεται από το νέο Μνημόνιο.

Στη σωστή κατεύθυνση η προώθηση των ηλεκτρονικών πληρωμών

Το πρόβλημα των χαμηλών φορολογικών εσόδων δεν αποτελεί ζήτημα χαμηλής φορολόγησης, αλλά και ζήτημα φοροδιαφυγής, υπογραμμίζει η έκθεση. Η εισαγωγή ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής που προωθεί η κυβέρνηση είναι προς τη σωστή κατεύθυνση.

Εάν προχωρήσει, σημειώνει, είναι πολύ πιθανό να δούμε αυτό που είδαν άλλες χώρες που είχαν παρόμοια δημοσιονομικά προβλήματα με εμάς, όπως η Νότια Κορέα, η Ιταλία, η Αργεντινή κ.ά. Οι χώρες αυτές θέσπισαν κίνητρα και διοικητικά μέτρα για την ενίσχυση της χρήσης ηλεκτρονικών καρτών. Τα κίνητρα περιλαμβάνουν εκπτώσεις στην αξία συναλλαγών, όταν μια συναλλαγή πραγματοποιείται με ηλεκτρονική κάρτα, εκπτώσεις στους φόρους εισοδήματος όταν τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις πετυχαίνουν στόχους για ποσοστό χρήσης ηλεκτρονικών συναλλαγών, αλλά και κληρώσεις για συναλλαγές με τέτοιου είδους μέσα. Σε διοικητικό επίπεδο, γίνεται υποχρεωτική η αποδοχή ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής και απαγορεύεται η χρήση μετρητών για συναλλαγές από κάποιο ποσό και πάνω.

*Η έκθεση δημοσιεύεται στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό"