Κάθετη πτώση της κατανάλωσης και της πρόθεσης για αγορές στο γ' τρίμηνο του 2015 στην Ελλάδα καταγράφει η τελευταία σχετική έρευνα της GfK, τα ευρήματα της οποίας συνάδουν με τη γενικότερη αίσθηση που μεταφέρουν οι παράγοντες της εγχώριας λιανικής αγοράς.
Η επιβολή capital controls, η εκλογική αναμέτρηση του Σεπτεμβρίου αλλά και η διαρκής οικονομική και πολιτική αβεβαιότητα επηρέασαν ευθέως ένα ούτως ή άλλως πληγωμένο καταναλωτικό αίσθημα στην Ελλάδα, γεγονός που πιστοποιείται και από την πρόσφατη μελέτη της GfK για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Στην τελευταία της έκδοση καταδεικνύει τη δραματική πτώση της καταναλωτικής διάθεσης στην Ελλάδα, όπου η υποχώρηση του σχετικού δείκτη κατέγραψε τη μεγαλύτερη πτώση στην Ευρώπη των 28. Συγκεκριμένα στο διάστημα από τον Ιούνιο μέχρι τον Σεπτέμβριο, ο δείκτης μειώθηκε περισσότερο από 20 μονάδες αγγίζοντας τις -30.
Το αρνητικό κλίμα επιβεβαιώνουν και οι ενδείξεις που συγκεντρώνουν οι ελληνικές εμπορικές επιχειρήσεις. Ο διευθύνων σύμβουλος της Jumbo κ. Α. Βακάκης ανάφερε πως η προκήρυξη εκλογών είχε ευθεία αρνητική επίδραση στον κύκλο εργασιών του ομίλου καθορίζοντας ολόκληρο τον Σεπτέμβριο, έναν μήνα όπου παραδοσιακά λόγω σχολικής περιόδου πραγματοποιείται σημαντικό μέρος του κύκλου εργασιών. Σημειώνεται πως στο α' τρίμηνο του 2015, οι like for like πωλήσεις της αλυσίδας στην Ελλάδα υποχώρησαν κατά 1,5%.
Πτώση πωλήσεων, η οποία σε κάποιες φάσεις της διακύμανσης άγγιξε το επίπεδο πωλήσεων του 2012, καταγράφει και η αγορά ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών. Συγκεκριμένα η αγορά ηλεκτρονικών υπολογιστών σημείωσε κάμψη πωλήσεων κατά 50% στο γ' τρίμηνο του 2015.
Χαρακτηριστική πτώση που άγγιξε το 70% αλλά τελικώς ισορρόπησε στο 30% παρουσίασε η αγορά βιβλίου τον Ιούλιο του 2015, ο οποίος αποτελεί για τη συγκεκριμένη αγορά το δεύτερο πιο εμπορικό μήνα κάθε χρονιάς μετά τον Δεκέμβριο. Στην αγορά ένδυσης, την παρτίδα έσωσαν οι θερινές εκπτώσεις, συγκρατώντας την πτώση του τζίρου. Ωστόσο και σ' αυτόν τον τομέα οι απώλειες συνεχίστηκαν τον Σεπτέμβριο, οδηγώντας σε πτώση άνω του 20%, σύμφωνα με εκτιμήσεις.
Οι εξελίξεις στην Ελλάδα φέρονται μάλιστα να επηρέασαν τη -σαφώς ηπιότερη- πτώση που παρουσίασε η καταναλωτική διάθεση και στην υπόλοιπη Ευρώπη κατά το γ' τρίμηνο του 2015, σύμφωνα με τους συντάκτες της μελέτης της GfK. Ο δείκτης καταναλωτικού κλίματος στην Ευρώπη των 28 μειώθηκε από τον Ιούνιο κατά μισή μονάδα αγγίζοντας τις 10,3 μονάδες. Τον Αύγουστο, ο δείκτης έπεσε ακόμα περισσότερο, φτάνοντας τις 9 μονάδες.
Οι εξελίξεις στην Ελλάδα, η κρίση και ο πόλεμος στην Εγγύς και Μέση Ανατολή, καθώς και το προσφυγικό, ήταν οι παράγοντες που, κατά κύριο λόγο, επηρέασαν τη στάση των καταναλωτών κατά το γ' τρίμηνο σε όλη την Ευρώπη.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης Consumer Climate Europe της GfK, συνολικά στην Ευρώπη και στις χώρες που καλύπτει η έρευνα, η κατάσταση διαφέρει σημαντικά. Σε ορισμένες χώρες, ψυχολογικοί παράγοντες, όπως η κρίση η οποία απασχολούσε ήδη όλο και περισσότερο τους καταναλωτές, ήταν αυτοί που προκάλεσαν σκεπτικισμό σχετικά με τα οικονομικά. Σε πολλές περιπτώσεις, οι εκτιμήσεις των πολιτών για τις οικονομικές και εισοδηματικές τους προσδοκίες, καθώς και η πρόθεση αγορών ήταν ακόμα πιο αρνητική σε σύγκριση με το αναμενόμενο αποτέλεσμα με βάση το εγχώριο πλαίσιο.
Ωστόσο, σε άλλες χώρες, γεγονότα όπως η οικονομική ανάπτυξη και η ανεργία παρέμειναν στο προσκήνιο και συνεπώς ευθύνονται για τις επιπτώσεις στους επιμέρους δείκτες.