Συντάξεις… όλα σε ένα εισηγούνται οι Σοφοί

Ενιαίους κανόνες για εισφορές (ποσοστό και βάση υπολογισμού) και παροχές (ποσοστό αναπλήρωσης συντάξεων) για την κύρια ασφάλιση, τα επικουρικά και τα εφάπαξ, κατάργηση όλων των οριζόντιων περικοπών στις συντάξεις και επανυπολογισμό τους επί τη βάση των νέων ενιαίων κανόνων, ένα ταμείο για όλους και νέο σύστημα για τους ασφαλισμένους (χωρίς να προσδιορίζεται χρονικά το ποιους θα αφορά) προτείνει η επιτροπή Σοφών για το ασφαλιστικό, στο πόρισμα που δημοσιοποιήθηκε επίσημα, σήμερα.

Ο υπουργός Εργασίας Γιώργος Κατρούγκαλος δήλωσε πως θα προτείνει στην κυβέρνηση το πόρισμα να γίνει η βάση του διαλόγου που θα διεξαχθεί το αμέσως επόμενο διάστημα, προκειμένου εντός του Νοεμβρίου να κατατεθεί στη Βουλή το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο. Ένα νομοσχέδιο που στόχο θα έχει αφενός να εξασφαλίσει ένα δίκαιο και βιώσιμο ασφαλιστικό σύστημα, αφετέρου, να αντισταθμίσει κάποια από τα μέτρα του Μνημονίου, υπό την προϋπόθεση όμως ότι θα συμμορφώνεται με τους μνημονιακούς στόχους.

Η επιτροπή προτείνει τη δημιουργία ενός φορέα κοινωνικής ασφάλισης που θα προέλθει με την ένταξη σε αυτό όλων των φορέων κύριας, επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ παροχών.

Όσον αφορά στις εισφορές προτείνονται ενιαία ποσοστά εισφορών και βάση υπολογισμού τους α) για κύρια σύνταξη, β) για επικουρική σύνταξη και γ) για εφάπαξ παροχές, με μόνη διάκριση αυτή σε μισθωτούς και αυτοτελώς απασχολούμενους.

Η Επιτροπή τάσσεται κατά της κατάργησης των οριζόντιων περικοπών των συντάξεων.

Η σύνταξη θα χωρίζεται σε δύο σκέλη:

Μία εθνική-κοινωνική σύνταξη χρηματοδοτούμενη από τον κρατικό προϋπολογισμό. Το ύψος της δεν καθορίζεται, προβλέπονται όμως εισοδηματικά κριτήρια αλλά και η διασύνδεσή της με το ύψος της αναλογικής σύνταξης. Ο υπουργός Εργασίας Γ. Κατρούγκαλος επισήμανε πως κατά την άποψή του, η Εθνική Σύνταξη θα πρέπει να είναι ίδια για όλους, όμως η επιτροπή υποστηρίζει πως κάτι τέτοιο θα μείωνε τελικά πολύ την τελική παροχή και μάλιστα σε αυτούς που την έχουν μεγαλύτερη ανάγκη.

Ανταποδοτική σύνταξη. Οι εισφορές του κάθε εργαζόμενου θα συσσωρεύονται εικονικά σ’ έναν ατομικό λογαριασμό και θα τοκίζονται με ένα επίσης εικονικό επιτόκιο. Το σύστημα θα είναι “καθορισμένων εισφορών”, θα ισχύει η αρχή της ισοδυναμίας που σημαίνει, κατά τη συνταξιοδότηση, ότι η συσσωρευμένη αξία των εισφορών ισούται με την παρούσα αξία των μελλοντικών καταβολών της σύνταξης. Όπως μάλιστα, χαρακτηριστικά αναφέρει η Επιτροπή, το σύστημα των εικονικών λογαριασμών επιτρέπει την ελαστική συνταξιοδότηση, την επιλογή δηλαδή από τον ίδιο τον ασφαλισμένο της στιγμής συνταξιοδότησής του, πάνω από ένα καθορισμένο όριο ηλικίας.

Στην πρόταση δεν προβλέπεται ούτε το ύψος της Εθνικής Σύνταξης, ούτε τα κριτήρια καταβολής της, ούτε πολύ περισσότερο το ποσοστό αναπλήρωσης της ανταποδοτικής σύνταξης. Δεν έχει αποφασιστεί το από πότε θα εφαρμοστεί το νέο σύστημα, ποιους θα αφορά το μεταβατικό στάδιο, και κυρίως πώς θα χρηματοδοτηθεί η μετάβαση από το παλαιό στο νέο σύστημα.

Σύμφωνα με κάποια μέλη της Επιτροπής, το ποσοστό αναπλήρωσης της κύριας σύνταξης θα πρέπει να κυμαίνεται μεταξύ 45% και 55%, ενώ ένα επιπλέον 25% θα μπορούσε να προέλθει από την επαγγελματική ή και την ιδιωτική ασφάλιση.

Για τη μετάβαση, προβλέπεται γενικά η δημιουργία ενός Κεφαλαίου που θα τροφοδοτείται από τον κρατικό προϋπολογισμό, την περιουσία των Ταμείων, καθώς και από τους συμπληρωματικούς πόρους που θα μπορέσει να κινητοποιήσει το κράτος, για την περίοδο μέχρι το 2050.

Ένας νέος τέτοιος πόρος μπορεί, λ.χ., να είναι μια εισφορά στους υψηλά αμειβόμενους, ή ένας τραπεζικός φόρος, ή ένας φόρος στις μεγάλες περιουσίες και γενικά ένας φόρος εκεί που συγκεντρώνεται, παρά την κρίση, ο πλούτος. Επίσης, στο ταμείο θα μπορούσε να κατευθυνθεί η αποκατάσταση των ζημιών που υπέστησαν οι φορείς από το PSI, σημειώνει η Επιτροπή.

* Δείτε όλο το πόρισμα στη στήλη Συνοδευτικό Υλικό.