Ποιοι φορτώνονται τους φόρους του πολυνομοσχεδίου

Θυρίδες και σήμερα έχει το δικαίωμα να κατάσχει η εφορία. Φυλακή επίσης μπορεί να στέλνει τους φοροφυγάδες. Πρόστιμα επιβάλλονται και ευθύνες υπάρχουν στα μέλη του διοικητικού συμβουλίου μιας επιχείρησης η οποία πιάνεται να φοροδιαφεύγει.

Με τις διατάξεις του πολυνομοσχεδίου, όμως, το οποίο αναρτήθηκε σε δημόσια διαβούλευση το Σάββατο και οδεύει προς ψήφιση στη Βουλή για να ανοίξει ο δρόμος για τη δόση των 2 δισ. ευρώ, η εφορία αλλάζει σελίδα. Αγριεύει.

Η Φορολογική Διοίκηση στέλνει με μεγαλύτερη ευκολία φοροφυγάδες στη φυλακή και οι ποινές, μετά το δις εξαμαρτείν (αν υποπέσει ο φοροφυγάς σε υποτροπή), δεν είναι εξαγοράσιμες.

Τα πρόστιμα, κατά περίπτωση, είναι ηπιότερα. Κυρίως για διαδικαστικού τύπου παραβάσεις. Όταν «σοβαρεύουν» όμως οι παραβάσεις, η εφορία δεν περιορίζεται στο να κυνηγάει πρόστιμα. Κυνηγάει τον οφειλόμενο φόρο και μπαίνει με μεγαλύτερη ευκολία στη διαδικασία κατασχέσεων τραπεζικών λογαριασμών και θυρίδων. Αυτό είναι κοντολογίς το μήνυμα των νέων φορολογικών διατάξεων: τέλος τα αστεία με τους φοροφυγάδες. Αυτό τουλάχιστον προβλέπεται στα χαρτιά και μένει να φανεί τι θα ισχύσει στην πράξη.

Όσο για τους φόρους; Δεν χαρίζει πλέον η φορολογική διοίκηση ούτε 2 ευρώ από ΕΝΦΙΑ, βάζει στο «παιχνίδι» διατηρητέα εκατονταετίας και εκτός σχεδίου οικόπεδα, θέλει φόρο ενοικίων με συντελεστές 15% και 33%, το εισέπραξες δεν το εισέπραξες το ενοίκιο. Αναδρομικά μάλιστα, από την 1η Ιανουαρίου 2015.

Όσοι μάλιστα κρύβουν εισοδήματα ή περιουσιακά στοιχεία, όποιος δεν υποβάλλει δηλώσεις ή τις υποβάλλει ανακριβώς, αυξάνει τις δαπάνες για να μειώνει τη φορολογητέα ύλη, διαπράττει πλέον έγκλημα φοροδιαφυγής. Το ίδιο ισχύει για όποιον αποφεύγει να πληρώσει ΦΠΑ, φόρο κύκλου εργασιών, επιρριπτόμενους φόρους και φόρο ασφαλίστρων, αποδίδει τους φόρους αυτούς ανακριβώς ή λαμβάνει επιστροφές τις οποίες δεν δικαιούται. Είναι φοροφυγάς.

Ανάλογα με το πόσο φόρο έχει κλέψει, έρχονται οι ποινές. Αν εντοπιστεί να μην έχει εκδώσει αποδείξεις αξίας άνω των 10.000 ευρώ, η ποινή είναι 1 έτος φυλακή (πέρα από το πρόστιμο που διαμορφώνεται στο 50% του φόρου). Δύο χρόνια φυλακή προβλέπεται για απόκρυψη φορολογητέας ύλης που οδηγεί σε φόρο πάνω από 100.000 ευρώ ή 50.000 ευρώ, ειδικά για ΦΠΑ. Δύο χρόνια φυλακή προβλέπεται και για μη απόδοση κύριου φόρου, τέλους ή εισφοράς άνω των 100.000 ευρώ.

Ευθύνη φέρουν δε, από τους προέδρους των Δ.Σ ανωνύμων εταιρειών έως και τους γραμματείς και τους ταμίες συνεταιρισμών. Κατά περίπτωση, μπορούν να βρεθούν άσχημα μπλεγμένοι.

Το νομοσχέδιο σε τίτλους

Κωδικοποιώντας τις βασικότερες αλλαγές των φορολογικών διατάξεων του νομοσχεδίου επισημαίνουμε:

· Θυρίδες. Δέσμευση του 50% των καταθέσεων και του χρηματικού περιεχομένου θυρίδων (το μη χρηματικό περιεχόμενο θυρίδων και οι μη χρηματικές παρακαταθήκες δεσμεύονται στο 100%), για φοροδιαφυγή ή φοροαποφυγή άνω των 150.000 ευρώ.

· Φυλακή. Δύο χρόνια για ΦΠΑ άνω των 50.000 ευρώ (100.000 ευρώ για φόρο εισοδήματος ή περιουσίας), ένα έτος για μη έκδοση αποδείξεων άνω των 10.000 ευρώ. Τρεις μήνες φυλακή για έκδοση πλαστών ή εικονικών στοιχείων, ένα έτος για έκδοση ή λήψη εικονικών στοιχείων για ανύπαρκτη συναλλαγή άνω των 30.000 ευρώ, κάθειρξη εφόσον υπερβαίνει τις 150.000 ευρώ.

· Εξαγορές. Σε περίπτωση πρώτης υποτροπής, αν μετατραπεί η ποινή, κάθε μέρα φυλάκισης υπολογίζεται με ποσό από 20 έως 100 ευρώ. Σε περίπτωση δεύτερης και κάθε περαιτέρω υποτροπής, η ποινή δεν μετατρέπεται.

· Αυτουργοί και συνεργοί. Η έννοια του φοροφυγά επαναπροσδιορίζεται και μπορούν να βρεθούν «μπλεγμένοι» από πρόεδροι Δ.Σ ανωνύμων εταιρειών, έως πρόεδροι, γραμματείς και ταμίες συνεταιρισμών.

· Τέλος τα πρόστιμα του ΚΒΣ. Για εκκρεμείς υποθέσεις πλαστών και εικονικών στοιχείων έως τις 31-12-2013 δεν εφαρμόζονται τα πρόστιμα του ΚΒΣ (από 300 έως 1.200 ευρώ). Τα πρόστιμα ορίζονται από 20% έως και 50% της αξίας κάθε πλαστού ή εικονικού στοιχείου.

· Μικρότερα πρόστιμα στον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας. Παραμένουν τα πρόστιμα (100, 250 και 500 ευρώ), αλλά περιορίζονται στο μισό για ορισμένες διαδικαστικές παραβάσεις.

· Νέα πρόστιμα για ΦΠΑ. Μετά από έλεγχο, αν δεν έχει εκδοθεί απόδειξη, επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με το 50% του φόρου που θα προέκυπτε. Το ίδιο πρόστιμο επιβάλλεται και για ανακριβή δήλωση ΦΠΑ (ή μη υποβολή δήλωσης). Πρόστιμο 50% επί του ΦΠΑ που θα έπρεπε να είχε αποδοθεί για όποιον ασκεί οικονομική δραστηριότητα, χωρίς να έχει υποβάλει δήλωση έναρξης εργασιών, αλλά και σε όποιον εκδίδει φορολογικά στοιχεία με ΦΠΑ ενώ δεν είναι υπόχρεος.

· ΕΝΦΙΑ. Δεν βεβαιώνεται και δεν είναι απαιτητός ΕΝΦΙΑ κάτω από 1 ευρώ. Μέχρι σήμερα το όριο ήταν 10 ευρώ. Επιβάλλεται συμπληρωματικός φόρος σε εκτός σχεδίου οικόπεδα και στα διατηρητέα άνω των 100 ετών.

· Αύξηση φόρου ενοικίων. Στο 15% (από 11%) ο συντελεστής για εισόδημα έως 12.000 ευρώ. Στο 35% (από 33%) ο συντελεστής για εισόδημα πάνω από 12.000 ευρώ. Οι αυξημένοι συντελεστές ισχύουν από 1η Ιανουαρίου 2015.

· Ανείσπρακτα ενοίκια. Τέλος η δυνατότητα εκχώρησής τους στο δημόσιο. Θα επιβάλλονται συντελεστές 15%-35%, εισπράχθηκαν, δεν εισπράχθηκαν από την 1η Ιανουαρίου 2015.

Τι ισχύει για θυρίδες

Εφόσον η Φορολογική Διοίκηση διαπιστώνει μη απόδοση, ανακριβή απόδοση, συμψηφισμό, έκπτωση ή διακράτηση ΦΠΑ, Φόρου Κύκλου Εργασιών, φόρου ασφαλίστρων, παρακρατούμενων, επιρριπτόμενων φόρων τελών και εισφορών με σκοπό τη μη πληρωμή συνολικά στο δημόσιο ποσού πάνω από 150.000 ευρώ, καθώς και είσπραξη επιστροφής των παραπάνω φόρων κατόπιν παραπλάνησης της Φορολογικής Διοίκησης με την παράσταση ψευδών γεγονότων ως αληθινών ή με την αθέμιτη παρασιώπηση ή απόκρυψη αληθινών γεγονότων, μπορεί, βάσει ειδικής έκθεσης ελέγχου, να επιβάλλει σε βάρος του υπόχρεου μέτρα άμεσου και επείγοντος χαρακτήρα όπως:

1. Να μην παραλαμβάνει και να μη χορηγεί έγγραφα τα οποία απαιτούνται για τη μεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων. Πρακτικά δηλαδή θα μπλοκάρει κάθε μεταβίβαση, ακόμα και αν πρόκειται για γονική παροχή από τον γονέα στο παιδί.

2. Να δεσμεύει το 50% των καταθέσεων, των πάσης φύσεως λογαριασμών και παρακαταθηκών και του περιεχόμενου των θυρίδων του υπόχρεου. Το μη χρηματικό περιεχόμενο θυρίδων και οι μη χρηματικές παρακαταθήκες δεσμεύονται στο σύνολό τους.

Πρακτικά, οι ποινές είναι οι ίδιες με τις ισχύουσες. Η γκάμα όμως των παραβάσεων που οδηγεί σε κατασχέσεις αυτού του τύπου έχει ανοίξει πάρα πολύ.

Πόσο «καίνε» τα ενοίκια

Η φορολογική επιβάρυνση των εισοδημάτων από ενοίκια είναι σημαντική. Τόσο για ενοίκια τα οποία εισπράχθηκαν, όσο και κυρίως για αυτά που δεν εισπράχθηκαν.

Με τις διατάξεις του πολυνομοσχεδίου αυξάνονται αναδρομικά από την 1η Ιανουαρίου 2015 οι συντελεστές φόρου. Στο 15% (από 11%) για εισοδήματα έως 12.000 ευρώ και στο 35% (από 33%) για εισοδήματα από ενοίκια άνω των 12.000 ευρώ.

Η αλλαγή αυτή πρακτικά αυξάνει τον φόρο από τα 1.320 ευρώ στα 1.800 ευρώ για φορολογούμενο με συνολικό εισόδημα από ενοίκια ύψους 12.000 ευρώ, ενώ αν το εισόδημα από τη συγκεκριμένη πηγή φτάνει τα 20.000 ευρώ, ο φόρος εκτινάσσεται από τα 3.960 ευρώ στα 4.600 ή 640 ευρώ περισσότερα.

Φόρο με αυτούς ακριβώς τους συντελεστές θα κληθούν να πληρώσουν για το 2015 και οι ιδιοκτήτες ακινήτων οι οποίοι μπορεί να έχουν νοικιάσει τα ακίνητά τους, αλλά δεν εισέπραξαν στο σύνολό τους ή μερικώς τα οφειλόμενα ενοίκια.

Ανείσπρακτο ή εισπραχθέν, η εφορία πλέον το λογίζει ως εισόδημα και επιβάλλει τον φόρο ακόμα και αν ποτέ δεν μπήκε στην τσέπη του ιδιοκτήτη.

Οι ιδιοκτήτες ακινήτων, με ανακοίνωσή τους κάνουν λόγο για «στυγνή φορολόγηση στα αποδεδειγμένα ανείσπρακτα μισθώματα, εξωθώντας την κοινωνία σε αναγκαστικές εξώσεις αλλά και αυτοδικίες, αφού και οι νόμιμες εξώσεις σήμερα απαγορεύονται».

* Δείτε όλο το νομοσχέδιο στη στήλη Συνοδευτικό Υλικό.