Ολική ανατροπή στο ισχύον ασφαλιστικό σύστημα με ενιαίους κανόνες εισφορών και παροχών για όλους τους ασφαλισμένους αλλά και επανυπολογισμό όλων των ήδη καταβαλόμενων συντάξεων και περικοπές τουλάχιστον για όσους λαμβάνουν από 1.000 ευρώ μεικτά και συνολικά (κύρια, επικουρική και μερίσματα), περιλαμβάνονται μεταξύ των επικρατέστερων σεναρίων που επεξεργάζονται οι εμπειρογνώμονες στην επιτροπή Σοφών.
Το όλο εγχείρημα στηρίζεται στη λογική της εφαρμογής ενιαίων κανόνων ασφάλισης για όλους, με κοινούς όρους για τις εισφορές και τις παροχές, στο πλαίσιο της κοινωνικής αλληλεγγύης τόσο μεταξύ των γενεών όσο και μεταξύ των ασφαλισμένων της ίδιας γενιάς.
Μάλιστα, το γεγονός ότι οι περικοπές που ήδη εφαρμόζονται από τον Ιούλιο του 2015 στους συνταξιούχους, λόγω της αύξησης των εισφορών υπέρ ΕΟΠΥΥ σε κύριες και επικουρικές συντάξεις, προσμετρούνται στον στόχο για δημοσιονομική προσαρμογή της τάξης του 1,3% του ΑΕΠ έως το 2016, δίνει ελπίδες στην ηγεσία του υπουργείου Εργασίας ότι οι νέες περικοπές θα είναι σημαντικά περιορισμένες, από το αρχικά υπολογιζόμενο 6% μεσοσταθμικά σε όλους. Υπό την προϋπόθεση βέβαια, ότι θα βρεθεί τρόπος ώστε να μην εφαρμοστεί τελικά η απόφαση του ΣτΕ που έκρινε αντισυνταγματικές τις περικοπές συντάξεων των προηγούμενων ετών, καθώς στην αντίθετη περίπτωση, θα πρέπει να βρεθούν ισοδύναμα δημοσιονομικά μέτρα, που σύμφωνα με τους υπολογισμούς ξεκινούν από 1,5 δισ. ευρώ και φθάνουν έως και τα 4 δισ. ευρώ.
Το κόστος των νέων μέτρων ανεβαίνει, καθώς αντίστοιχα, αναζητούνται ισοδύναμα και για την μη εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος. Να σημειωθεί ότι συνολικά, από τα ήδη ψηφισμένα μέτρα (αύξηση ιατροφαρμακευτικής εισφοράς από 4% στο 6% στις κύριες και επιβολή αντίστοιχης εισφοράς στις επικουρικές, σταδιακή κατάργηση των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων και περικοπή του κατώτατου ορίου συντάξεων σε όσους συνταξιοδοτηθούν πριν από τη συμπλήρωση των 67) από τον Ιούλιο του 2015 έως και το τέλος του 2016, εκτιμάται ότι εξοικονομούνται σωρευτικά, 1,4 δισ. ευρώ έναντι στόχου 2,3 δισ. ευρώ (1,3% του ΑΕΠ).
Συνεπώς, αναζητούνται μέτρα που έως το τέλος του 2016 θα οδηγήσουν σε εξοικονόμηση περίπου 900 εκατ. ευρώ, εκτός από τα ισοδύναμα για ρήτρα και απόφαση του ΣτΕ. Τα οποία αναζητούνται μέσα από τη θέσπιση ενιαίων κανόνων που εκτιμάται θα ανατρέψει τους σχεδιασμούς περίπου 500.000 ασφαλισμένων, ηλικίας 50 ετών και άνω, που απασχολούνται κυρίως σε ΔΕΚΟ και τράπεζες, τόσο ως προς το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης όσο και ως προς το ύψος της σύνταξης.
Αναλυτικά, η επιβολή ενιαίων κανόνων θα αφορά ασφαλισμένους στον ΟΑΕΕ που ενδέχεται να υποστούν μειώσεις έως και 10%, εργαζόμενους σε ΔΕΚΟ, τράπεζες και δημόσιο τομέα με αντίστοιχες περικοπές, καθώς και δημοσιογράφους, καθώς εφόσον έχουν ασφαλιστεί για πρώτη φορά πριν από το 1992, έχουν ποσοστό αναπλήρωσης πάνω από 77%, σε αντίθεση με τους νέους ασφαλισμένους (από το 1993 και μετά) για τους οποίους το ποσοστό αναπλήρωσης δεν ξεπερνά το 68,5%. Βέβαια, αλλαγές αναμένονται και στο ύψος των εισφορών, με τους ειδικούς να επισημαίνουν ότι σε ΔΕΚΟ και τράπεζες οι ασφαλιστικές εισφορές θα πρέπει να μειωθούν έως και 40% , με αποτέλεσμα τελικά, η εξοικονόμηση από τις παραπάνω παρεμβάσεις να περιορίζεται σημαντικά. Περικοπές περιμένουν και τους ήδη συνταξιούχους με το σενάριο που φαίνεται πως προκρίνεται να αφορά τον επανυπολογισμό των συντάξεων προκειμένου να αποφευχθούν νέες δικαστικές διενέξεις.