Ασφαλιστικό: Οι τρεις μήνες που θα αλλάξουν τα πάντα

Μονόδρομος θεωρείται η μείωση των συντάξεων με το μνημόνιο να αποτελεί τον μοναδικό «οδικό χάρτη» που θα οδηγήσει τη νέα κυβέρνηση σε αυτές. 

Ο χρόνος αλλά και οι δανειστές πιέζουν προς αυτή την κατεύθυνση με χαρακτηριστικότερη τη δήλωση του Μάριο Ντράγκι περί αναγκαιότητας μεταρρύθμισης του ασφαλιστικού.

Έως το τέλος Οκτωβρίου θα πρέπει να εφαρμοστούν ή τουλάχιστον να θεσμοθετηθούν οι περισσότερες αλλαγές. Το δεύτερο κύμα μέτρων που έρχεται περιλαμβάνει νέες περικοπές σε συντάξεις και σε επιδόματα και επηρεάζει το σύνολο των 2,6 εκατομμυρίων συνταξιούχων της χώρας.

Παράλληλα, και ενώ τα σενάρια για το νέο ασφαλιστικό μοντέλο δίνουν και παίρνουν, η επιτροπή που συστάθηκε για τη νέα ασφαλιστική μεταρρύθμιση θα πρέπει να παρουσιάσει τις προτάσεις της έως τις 15 Οκτωβρίου, μετρημένες, κοστολογημένες και βάσει αναλογιστικών μελετών, χωρίς βέβαια να αποκλίνουν από τις βασικές αρχές του μνημονίου, το οποίο προβλέπει μείωση των πόρων του κρατικού προϋπολογισμού κατά 3,5 δισ. ευρώ έως το 2018.

Μάλιστα, η μεγαλύτερη προσαρμογή θα πρέπει να γίνει εντός του 2016 (1,3% του ΑΕΠ). Μεταξύ των μέτρων που έχουν τεθεί υπόψη και της επιτροπής «Σοφών» και περιλαμβάνονται στο μνημόνιο, είναι:

• Μείωση των συντάξεων του ΟΓΑ κατά το μη ανταποδοτικό μέρος, δηλαδή μέχρι 66% (ήτοι από 360 μέχρι και σε 120 ευρώ μηνιαίως) για όλους όσοι δεν έχουν καταβάλει εισφορές και για όσους λαμβάνουν την κατώτερη σύνταξη (690.301 άτομα).

• Σταδιακή μείωση των δικαιούχων του ΕΚΑΣ έως την κατάργησή του στο τέλος του 2019. Το μέτρο αφορά 300.000 χαμηλοσυνταξιούχους και η αρχή θα γίνει το 2016 με κατάργηση του επιδόματος για το 20% των δικαιούχων που θα υποστούν κατά μέσο όρο μειώσεις 193 ευρώ τον μήνα.

• Σταδιακή κατάργηση όλων των εξαιρέσεων χρηματοδότησης ασφαλιστικών ταμείων από τον κρατικό προϋπολογισμό και εναρμόνιση των ασφαλιστικών εισφορών αλλά και των παροχών με τη δομή και τις προϋποθέσεις του ΙΚΑ για όλα τα ταμεία, από 1ης Ιουλίου 2015.

• Κατάργηση όλων των φόρων υπέρ τρίτων μέχρι 31 Οκτωβρίου 2015.

• Εύρεση ισοδύναμων που θα καλύψουν το κόστος εφαρμογής (περίπου 1,5 δισ. ευρώ τον χρόνο) της απόφασης του ΣτΕ για τις περικοπές στις συντάξεις.

• Σταδιακή ολοκλήρωση της ενοποίησης των Ταμείων σε ένα έως το τέλος του 2016.

• Μεγαλύτερη σύνδεση εισφορών - παροχών.

• Δραστική μείωση οικογενειακών καθώς και προνοιακών επιδομάτων που χορηγούνται στα ΑμεΑ, λόγω μείωσης των δημοσίων κοινωνικών δαπανών για αυτό τον σκοπό κατά 0,5% του ΑΕΠ ετησίως, από 1-1-2016.

Στο τέλος κιόλας Σεπτεμβρίου, με τις συντάξεις Οκτωβρίου, οι συνταξιούχοι θα δουν ακόμη μεγαλύτερη μείωση στις συντάξεις τους από αυτή που διαπίστωσαν τον προηγούμενο μήνα, αφού θα παρακρατηθούν αναδρομικά οι αυξημένες εισφορές υπέρ υγείας (6% από 4% στις κύριες και επιπλέον 6% στις επικουρικές) για τους μήνες Ιουλίου και Αυγούστου.

Παράλληλα, εντός του έτους και ανεξάρτητα από το νέο ασφαλιστικό που θα ισχύσει από την 1η Ιανουαρίου 2016 αναμένονται νέες μειώσεις στις επικουρικές συντάξεις των ήδη συνταξιούχων (ρήτρα μηδενικού ελλείμματος), ενώ η αρχή θα γίνει πιθανότατα από τις 122.000 συνταξιούχους ένστολους, ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους γιατρούς, μηχανικούς και δικηγόρους, πρώην ναυτικούς και τεχνικούς Τύπου, των οποίων τα ταμεία εντάχθηκαν στο ΕΤΕΑ.

Το μνημόνιο προβλέπει, επίσης, μια σειρά μειώσεων για τους νέους συνταξιούχους, όπως είναι η αύξηση της ποινής σε όσους επιλέξουν να στραφούν στην πρόωρη συνταξιοδότηση (έξτρα περικοπή 10%), η αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού των συντάξεων, με μεικτό τρόπο, βάσει του νόμου 3863/2010, η μείωση των κατώτατων ορίων συντάξεων, αλλά και οι μειώσεις στα εφάπαξ.