Τράπεζες: Τα σενάρια για «γλυκαντικό» σε ιδιώτες

Την ελπίδα ότι μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου, όταν και προσδοκάται ότι θα ξεκινήσει ο τελικός γύρος διαβουλεύσεων για θέματα μεθοδολογίας της Συνολικής Αξιολόγησης και τη δομή της ανακεφαλαιοποίησης, η χώρα θα διαθέτει κυβέρνηση η οποία θα τρέξει τα προαπαιτούμενα και θα παρέμβει στην άτυπη διαβούλευση, διατυπώνουν τραπεζικά στελέχη.

Όπως είναι γνωστό, η αξιολόγηση ποιότητας στοιχείων ενεργητικού (Asset Quality Review - AQR) ξεκίνησε στις 10 Αυγούστου και προβλέπεται να ολοκληρωθεί στη δεύτερη εβδομάδα Σεπτεμβρίου. Μία εβδομάδα αργότερα αναμένεται να ολοκληρωθεί η πρώτη φάση της άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων (stress test).

Επομένως, στα τέλη Σεπτεμβρίου ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός (SSM) θα έχει πλήρη εικόνα των κεφαλαιακών αναγκών, ενώ θα έχουν κλείσει και κάποια μεθοδολογικά ζητήματα, όπως οι παράμετροι με τις οποίες θα διασυνδεθεί το AQR με το stress test.

Όπως συνέβη και στις προηγούμενες αξιολογήσεις, υπάρχει σε εξέλιξη μια άτυπη διαβούλευση μεταξύ ΕΚΤ, SSM, Τράπεζας της Ελλάδος, τραπεζών και ΤΧΣ για μεθοδολογικά και τεχνικά ζητήματα. Η διαβούλευση αναμένεται να κορυφωθεί στο διάστημα μεταξύ τέλη Σεπτεμβρίου με μέσα Οκτωβρίου, όταν και αναμένεται να κατατεθούν οι τροποποιήσεις του νόμου 3864 του 2010 για το ΤΧΣ και την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.

Μέχρι τότε θα πρέπει να έχει σχηματιστεί κυβέρνηση, η οποία αφενός θα τρέξει την εφαρμογή των προαπαιτούμενων, αφετέρου θα βρίσκεται σε ανοικτή γραμμή με τράπεζες και αρχές ώστε να υπάρχει συντονισμένη ελληνική θέση σε κρίσιμα θέματα της διαβούλευσης.

Η προσπάθεια των διοικήσεων των εγχώριων τραπεζών αλλά και γενικότερα της ελληνικής πλευράς (κυβέρνηση, ΤτΕ, ΤΧΣ) θα επικεντρωθεί, σύμφωνα με πληροφορίες, στο να τεθούν θέματα σε δύο επίπεδα:

Αφενός, στη μεθοδολογία, ώστε να προσμετρηθούν νέα δεδομένα που βελτιώνουν την εικόνα των τραπεζών, όπως για παράδειγμα το νέο πλαίσιο διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων δανείων, αφετέρου, στη δομή της ανακεφαλαιοποίησης. Στόχος είναι οι κεφαλαιακές ανάγκες να βγουν σε διαχειρίσιμα επίπεδα, τα οποία να επιτρέπουν τη μερική ή ολική κάλυψή τους από ιδιώτες.

Η ελληνική πλευρά θα επιδιώξει να δοθούν «γλυκαντικά» για τη συμμετοχή των ιδιωτών. Χρηματοοικονομικά εργαλεία, δηλαδή, που να «πριμοδοτούν» την υποσχόμενη απόδοση για όσους συμμετάσχουν στις αυξήσεις κεφαλαίου, ώστε να αντισταθμισθεί ο υψηλός αναλαμβανόμενος κίνδυνος που συνεπάγεται η επένδυση στις τράπεζες σε συνθήκες ύφεσης και εκτόξευσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Αντίστοιχο εργαλείο ήταν και παραμένουν τα warrants, καθώς στην πραγματικότητα το ΤΧΣ περιορίζεται σε προκαθορισμένες αποδόσεις, εκχωρώντας την υπεραπόδοση στους κατόχους των παραστατικών τίτλων. Βέβαια τα warrants δεν λειτούργησαν λόγω τεχνικών λαθών που έγιναν στην πρώτη και δεύτερη ανακεφαλαιοποίηση και άστοχων πολιτικών χειρισμών που επιβάλλουν για τρίτη φορά μέσα σε μια τριετία κεφαλαιακή ενίσχυση.

Κλειδί για τη συμμετοχή των ιδιωτών αποτελούν, φυσικά, οι διαχειρίσιμες κεφαλαιακές ανάγκες. Στο μέτωπο αυτό υπάρχει ανοικτή συζήτηση για το πώς θα μπορούσε να διαρθρωθεί η κάλυψη των κεφαλαιακών αναγκών με τρόπο που να επιτρέπει και τη συμμετοχή ιδιωτών επενδυτών.

Η ελληνική πλευρά επεξεργάζεται θέσεις που εδράζονται στον διαχωρισμό του τρόπου κάλυψης των κεφαλαιακών αναγκών που προκύπτουν με το βασικό σενάριο, με αυτές που προκύπτουν με βάση το δυσμενές. Οι ασκήσεις προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων στο παρελθόν προέβλεπαν διαφορετικό χρονισμό και εργαλεία για την κάλυψη των κεφαλαιακών αναγκών που προέκυπταν με το δυσμενές σενάριο, η τρέχουσα περίπτωση όμως έχει μια σειρά από ιδιαιτερότητες.

Το ενδιαφέρον εστιάζεται στο πώς θα δοθεί η δυνατότητα οι ιδιώτες να καλύψουν τις κεφαλαιακές ανάγκες που θα προκύψουν από το βασικό σενάριο, και το Δημόσιο, μέσω του ΤΧΣ, να καλύψει τη διαφορά μεταξύ βασικού και δυσμενούς σεναρίου, χωρίς να εγερθούν ζητήματα κρατικής βοήθειας.

Είναι βέβαιο ότι αν επιλεγεί ένα τέτοιο σενάριο θα συνδέεται με το αν και το πώς θα γίνεται χρήση των «γλυκαντικών» που συζητείται να δοθούν στους ιδιώτες. Πρόκειται, πάντως, για θέσεις και επιδιώξεις της ελληνικής πλευράς που μπορεί να μη βρουν πρόσφορο έδαφος, ούτε καν συζήτησης σε ΕΚΤ και στους υπόλοιπους θεσμούς.