Τράπεζες: Νέος νόμος για ΑΜΚ ως τα μέσα Οκτωβρίου

Με νέο νομοθετικό πλαίσιο, το οποίο θα εδράζεται στην κοινοτική οδηγία BRRD για το bail in, θα διενεργηθεί η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών καθώς το Μνημόνιο προβλέπει την τροποποίηση, έως τα μέσα Οκτωβρίου, του νόμου 3864, που καθορίζει σήμερα τη διαδικασία αυξήσεων κεφαλαίου με εγγύηση κάλυψης από το ΤΧΣ.

Ειδικότερα, η κυβέρνηση δεσμεύεται να τροποποιήσει τον νόμο 3864/2010, ώστε αυτός να ευθυγραμμιστεί με τη μεταφορά της οδηγίας BRRD.

Ο νόμος θα εξειδικεύει θέματα στα οποία δεν υπεισέρχεται η οδηγία, καθορίζοντας το πλαίσιο με το οποίο θα διενεργηθεί η ανακεφαλαιοποίηση. Επιπρόσθετα θα ενισχύει την αυτόνομη διακυβέρνηση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.

Με βάση το MoU που συνοδεύει τη δανειακή σύμβαση, γίνεται ξεκάθαρο αυτό που είχε ήδη διαφανεί από τη συμφωνία του Ιουλίου: Οι κεφαλαιακές ανάγκες των συστημικών εγχώριων τραπεζών θα κινηθούν μεταξύ 10 με 25 δισ. ευρώ. Στο ίδιο μήκος κύματος, άλλωστε, κινούνται και όλες οι σχετικές αναφορές του υπουργείου Οικονομικών για το θέμα.

Όπως προκύπτει, έμμεσα, από το MoU, ενδεχόμενη κρατική βοήθεια θα δοθεί μέσω του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, ενώ εφόσον η ανακεφαλαιοποίηση ολοκληρωθεί πριν την 1/1/2016, όπως είναι ο διακηρυγμένος στόχος, αποφεύγεται η ενεργοποίηση της διάταξης για bail in στις ανασφάλιστες καταθέσεις (σ.σ. ποσά άνω των 100 χιλ. ευρώ ανά δικαιούχο και τράπεζα).

Παρότι από το Μνημόνιο δεν προκύπτει, η κυβέρνηση επιβεβαιώνει τις πληροφορίες που πρώτο αποκάλυψε το Euro2day.gr για χορήγηση άμεσα στις τράπεζες τουλάχιστον 10 δισ. ευρώ.

Πρόκειται για κίνηση που αποσκοπεί περισσότερο στην ψυχολογία των καταθετών, σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη, καθώς για να παρασχεθεί η «ένεση» στις τράπεζες θα πρέπει, όπως έγραψε η στήλη Χαμαιλέων, να υποβληθούν σχετικά αιτήματα από τις τράπεζες και να εγκριθούν από ΤτΕ και DG Comp.

Με δεδομένη την αμφιθυμία κάποιων τραπεζών να προχωρήσουν σε μια τέτοια κίνηση αλλά και από την ανάγκη να προηγηθεί η υποβολή επικαιροποιημένων πλάνων αναδιάρθρωσης στην DG Comp, μαζί με το αίτημα πρόωρης ανακεφαλαιοποίησης, οι εξελίξεις μάλλον δεν αναμένεται να τρέξουν σύντομα.

Από την πρώτη δόση πάντως του νέου δανείου, ομόλογα ESM ονομαστικής αξίας 10 δισ. ευρώ θα μείνουν στην άκρη για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και θα πιστωθούν προφανώς στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.

Μέχρι την τροποποίηση του νόμου 3864, θα πρέπει να έχουν επέλθει και αλλαγές στον νόμο Χαρδούβελη για τις οριστικές αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις, όπως ορίζει το Μνημόνιο.

Για τις μη συστημικές τράπεζες η αξιολόγηση των κεφαλαιακών τους αναγκών θα διενεργηθεί από την ΤτΕ. Αυτό σημαίνει ότι η επιδίωξη της κυβέρνησης να συμπεριληφθούν στις συστημικές η Αττικής και οι συνεταιριστικές δεν ήταν επιτυχής.

Υπό τον έλεγχο των θεσμών το ΤΧΣ

Ο νέος νόμος θα ενισχύει την αυτόνομη διακυβέρνηση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, με αλλαγή της διαδικασίας επιλογής και διορισμού μελών της εκτελεστικής επιτροπής και του γενικού συμβουλίου. Η αλλαγή θα πρέπει να επέλθει έως τα τέλη Σεπτεμβρίου.

Θα συσταθεί επιτροπή επιλογής αποτελούμενη από έξι ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες, εκ των οποίων τρεις θα διοριστούν από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ. Μεταξύ αυτών θα είναι και ο πρόεδρος, που διατηρεί βαρύνουσα ψήφο σε περίπτωση ισοψηφίας. Οι υπόλοιποι τρεις θα διοριστούν από το υπουργείο Οικονομικών (2) και την ΤτΕ (1). Το υπουργείο Οικονομικών, η ΤτΕ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η ΕΚΤ και o ESM θα διαθέτουν από έναν παρατηρητή στην επιτροπή επιλογής.

Πρακτικά η επιλογή των μελών της Εκτελεστικής Επιτροπής και του Γενικού Συμβουλίου του ΤΧΣ θα ελέγχεται πια από τους θεσμούς.

Η επιτροπή θα επικουρείται από διεθνή σύμβουλο σε θέματα προσλήψεων, τον οποίο θα τον επιλέξει η ίδια! Ο διορισμός των μελών της εκτελεστικής επιτροπής και του γενικού Συμβουλίου θα διενεργείται από τον υπουργό Οικονομικών, όπως και σήμερα, με βάση τη δεξαμενή των υποψηφίων που θα έχει προκρίνει η επιτροπή επιλογής.

Η επιτροπή επιλογής θα καθορίζει επίσης τις αμοιβές και άλλους όρους απασχόλησης, περιλαμβανομένης της διαδικασίας αξιολόγησης και απόλυσης. Ο νόμος θα διασφαλίσει ότι η αμοιβή και οι λοιποί όροι απασχόλησης θα είναι ανταγωνιστικοί, ώστε να προσελκύουν υψηλής ποιότητας υποψηφίους για τις διευθυντικές θέσεις.

Εως τα τέλη Μαρτίου 2016 το ΤΣΧ θα δημοσιεύσει επιχειρησιακή στρατηγική ξεκινώντας από τον Ιούνιο του ίδιου έτους καθώς και έκθεση επί των επιδόσεων έναντι της στρατηγικής, σε εξαμηνιαία βάση.

Ερχονται αλλαγές στα ΔΣ των τραπεζών

Ταυτόχρονα ο νέος νόμος θα ορίζει τα κριτήρια και τις διαδικασίες βάσει των οποίων το ΤΧΣ θα εξετάζει και θα αλλάζει, εφόσον κρίνεται σκόπιμο, τα διοικητικά συμβούλια και τις επιτροπές των τραπεζών που τελούν υπό τον έλεγχό του.

Εως τα τέλη Φεβρουαρίου 2016 το ΤΧΣ, με τη βοήθεια ανεξάρτητου διεθνούς συμβούλου, θα καθιερώσει πρόγραμμα επισκόπησης των ΔΣ των τραπεζών για τις οποίες ισχύουν συμφωνίες πλαισίου σχέσεων (RFAs). Η επισκόπηση θα διενεργείται σύμφωνα με τις διεθνείς πρακτικές προληπτικής εποπτείας.

Με βάση την πρώτη επισκόπηση, το ΤΧΣ μπορεί να προχωρήσει στην αντικατάσταση μελών στα ΔΣ των τραπεζών, ώστε να εξασφαλίζεται ότι περιλαμβάνουν τουλάχιστον τρεις ανεξάρτητους διεθνείς εμπειρογνώμονες με κατάλληλες γνώσεις και μακρόχρονη πείρα στη σχετική τραπεζική, χωρίς προηγούμενη σχέση την τελευταία δεκαετία με εγχώρια χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.

Οι εμπειρογνώμονες αυτοί θα προεδρεύουν επίσης σε όλες τις επιτροπές συμβούλων.