ΓΣΕΕ: Χάθηκαν 500.000 θέσεις πλήρους απασχόλησης στην 5ετία

Η κατάρρευση της μισθωτής απασχόλησης κατά τον Ιούλιο, που κατέγραψαν τα στοιχεία του συστήματος Εργάνη, απέδειξε αυτό που προεξοφλούσε η αγορά: αφενός το μαζικό κύμα απολύσεων, κατά τον μήνα επιβολής των κεφαλαιακών ελέγχων στις τράπεζες, αφετέρου τη δομική αλλαγή που συντελείται τα τελευταία χρόνια στην εγχώρια απασχόληση.

Από τα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας προκύπτει ότι από τις συνολικά 143.972 προσλήψεις που πραγματοποιήθηκαν κατά τον προηγούμενο μήνα, μόλις το 16,07%, δηλαδή 23.127, αφορούσαν θέσεις πλήρους απασχόλησης.

Οι περισσότερες προσλήψεις (47,3% ή 67.714 άτομα) έγιναν για εκ περιτροπής απασχόληση, που σημαίνει εργασία λίγες μέρες την εβδομάδα, όταν υπάρχει ανάγκη. Επίσης, άλλες 53.131 προσλήψεις (36,9%) αφορούσαν μερική απασχόληση. Η ποιοτική αυτή διαφοροποίηση της απασχόλησης θα επηρεάσει δραματικά και τα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων, κάτι που αναμένεται να καταγραφεί το φθινόπωρο.

Συρρίκνωση της μισθωτής εργασίας με την τυπική μορφή της πλήρους απασχόλησης κατά σχεδόν 500.000 εργαζόμενους και διπλασιασμό της μερικής απασχόλησης, η οποία ενισχύθηκε σημαντικά λαμβάνοντας διαστάσεις μόνιμης εργασίας, διαπιστώνει και η Έκθεση της ΓΣΕΕ για την ελληνική οικονομία, η οποία παραδόθηκε ήδη στον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και τους πολιτικούς αρχηγούς των κομμάτων, και θα παρουσιαστεί όπως κάθε χρόνο, τον Σεπτέμβριο, κατά τη διάρκεια της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης.

Τα ευρήματα της έκθεσης της Συνομοσπονδίας αφορούν στην πενταετία 2010-2014 και λαμβάνουν ιδιαίτερη αξία, με δεδομένο το γεγονός ότι ήδη έχει ανοίξει η συζήτηση για νέες παρεμβάσεις στην αγορά εργασίας. Στο τραπέζι μεταξύ κυβέρνησης και δανειστών έχουν τεθεί εκ νέου οι συλλογικές διαπραγματεύσεις, οι ομαδικές απολύσεις και ο συνδικαλιστικός νόμος, με την κυβέρνηση να επιδιώκει κάποιες παρεμβάσεις που να βελτιώνουν τις μέχρι σήμερα αλλαγές στα εργασιακά και τους πιστωτές να συζητούν την έναρξη διαλόγου με βάση τις βέλτιστες πρακτικές που ισχύουν στην υπόλοιπη Ευρώπη.

Η ΓΣΕΕ μέσα από την έκθεσή της πάντως δείχνει ότι η απορρύθμιση της αγοράς εργασίας δεν πρέπει να είναι μέρος της πολιτικής αντιμετώπισης της ανεργίας. Καταδεικνύει ότι η ποιότητα των θέσεων εργασίας συνεχίζει να χειροτερεύει, οι άτυπες και μη ηθελημένες μορφές απασχόλησης αυξάνονται με σημαντικές αρνητικές συνέπειες στο εισόδημα των εργαζομένων, στο ανθρώπινο κεφάλαιο της οικονομίας και στην παραγωγικότητα.

Τα εμπειρικά ευρήματα της Έκθεσης δείχνουν επίσης ότι υπάρχει υψηλή συσχέτιση μεταξύ των επισφαλών θέσεων εργασίας και της φτώχειας, ενώ η μείωση των κατά κεφαλήν κοινωνικών δαπανών έχει συμβάλει στην περαιτέρω υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου των εργαζομένων και των συνταξιούχων.

Αναλυτικότερα, η ΓΣΕΕ εξετάζει την εξέλιξη της επισφάλειας της εργασίας στη διάρκεια της περιόδου 2010-2015, αναδεικνύοντας τις μεταβολές που έχουν συμβεί και έχουν επηρεάσει σε σημαντικό βαθμό τη σύνθεση και τα χαρακτηριστικά της μισθωτής εργασίας στην Ελλάδα. Και διαπιστώνει συρρίκνωση της μισθωτής εργασίας με την τυπική εργασιακή σχέση κατά 492,3 χιλιάδες μισθωτούς και σε ποσοστό 21,3%, ενώ σχεδόν τα 2/3 της εν λόγω μείωσης αφορούν άνδρες.

Η προσωρινή απασχόληση αντίστοιχα μειώθηκε κατά το 1/4 και κατά 82,2 χιλιάδες μισθωτούς, από τους οποίους το 88% αφορούσε συμβάσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης (71,8 χιλιάδες), κυρίως γυναικών. Στον αντίποδα αυτών των μεταβολών έχουμε τον διπλασιασμό σχεδόν των απασχολουμένων με μερική απασχόληση αορίστου διάρκειας (83.250 άτομα και 90%), με τις γυναίκες να συμμετέχουν στην εν λόγω αύξηση σε ποσοστό 57%.

Κατά συνέπεια, η μερική απασχόληση με τη μορφή της μόνιμης εργασίας (αορίστου διάρκειας) ενισχύθηκε σημαντικά κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, αντικαθιστώντας πλέον την απασχόληση των συμβασιούχων (δηλαδή την προσωρινή απασχόληση).

Οι παραπάνω μεταβολές των μισθωτών επηρέασαν ιδιαίτερα τον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας, καθώς ο ευρύτερος δημόσιος τομέας συμμετέχει σε αναλογία κατά 34% στη συρρίκνωση της τυπικής μισθωτής εργασιακής σχέσης και κατά 27,5% στη μείωση της προσωρινής απασχόλησης.

Η αύξηση όμως των μερικώς απασχολουμένων αορίστου διάρκειας αφορά αποκλειστικά τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας (82.960 άτομα).

Οι προαναφερόμενες εξελίξεις και κυρίως οι μειώσεις που υπέστησαν οι κατηγορίες της μισθωτής εργασίας την περίοδο 2010-2013 είναι πολύ μεγαλύτερες, καθώς το τελευταίο έτος η μισθωτή εργασία σημείωσε αύξηση κατά 51.200 μισθωτούς, κυρίως με τη μορφή της προσωρινής απασχόλησης.