Μοντέλο sovereign fund για τις ιδιωτικοποιήσεις

Το μοντέλο του κρατικού επενδυτικού ταμείου (sovereign fund) κατά τα πρότυπα άλλων ευρωπαϊκών ή ασιατικών χωρών όπως η Νορβηγία θέλει να ακολουθήσει η κυβέρνηση στο σχήμα που θα διαδεχθεί το Ταμείο Ιδιωτικοποιήσεων. Στο νέο ταμείο θα περιέλθουν και περιουσιακά στοιχεία που δεν είναι αναγκαστικά προς πώληση, αλλά προς αξιοποίηση για άλλους αναπτυξιακούς ή δημοσιονομικούς σκοπούς. Για πρώτη φορά, η κυβέρνηση αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο ένταξης στο νέο ταμείο και «όλων των μελλοντικών εσόδων που θα προκύψουν από την εκμετάλλευση του ορυκτού/φυσικού πλούτου της χώρας -υδρογονάνθρακες κ.λπ.».

Οι διαρροές από την κυβέρνηση σε σχέση με το νέο ταμείο συνδέονται με τις διαφωνίες που έχουν ανακύψει με τους δανειστές, με τις πληροφορίες να αναφέρουν πως το θέμα των ιδιωτικοποιήσεων συζητήθηκε και στη συνάντηση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα με τον Γάλλο πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ. Στην κυβέρνηση υποστηρίζουν πως «η συμφωνία προβλέπει τη δημιουργία ενός Ταμείου στο οποίο, με ορίζοντα 30ετίας, θα δημιουργηθεί ένα αποθεματικό ύψους 50 δισ. ευρώ, ως αξία των περιουσιακών του στοιχείων (ακίνητα, μετοχές κ.λπ.). Ουσιαστικά θα πρόκειται για ένα κρατικό επενδυτικό κεφάλαιο με τελείως διαφορετική λειτουργία και λογική από το ΤΑΙΠΕΔ, παρόμοιο μ' αυτά που έχουν δημιουργήσει αρκετά κράτη σε όλα τα μέρη του πλανήτη -Νορβηγία, Αυστραλία κ.λπ».

Οπως ανέφερε πρόσφατα το Euro2day.gr, στην κυβέρνηση προκρίνουν τη λύση του νέου ταμείου επειδή θεωρούν πως το ΤΑΙΠΕΔ έχει συνδεθεί με το «ξεπούλημα» περιουσιακών στοιχείων και με «σκάνδαλα» σε αρκετούς από τους διαγωνισμούς που προώθησε.

Επισημαίνεται, επίσης, πως τα 50 δισ. ευρώ του νέου Ταμείου προβλέπονται σε βάθος 30ετίας, γεγονός που δίνει μεγάλη «ανάσα» στο πρόγραμμα αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας. Η επίτευξη, δηλαδή, των εσόδων δεν θα γίνει άμεσα, μέσα σ’ ένα περιορισμένο χρονικό περιθώριο με δυσμενείς για την χώρα συνθήκες όπως οι σημερινές, αλλά όταν τα πράγματα θα είναι περισσότερο ευνοϊκά. Χαρακτηριστικό είναι ότι λόγω των συνθηκών και οι θεσμοί έχουν «χαλαρώσει» τους στόχους ως προς τα έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις. Το ΔΝΤ, για παράδειγμα, μέχρι το 2018 προβλέπει έσοδα μόλις 1,5 δισ. ευρώ, ενώ η Κομισιόν έχει ανεβάσει πιο ψηλά τον πήχη εκτιμώντας τα έσοδα σε 2,5 δισ. ευρώ. Να σημειωθεί ότι για το ΤΑΙΠΕΔ προβλέπονταν έσοδα 6 δισ. ευρώ έως το 2018.

Στο Ταμείο θα περιέλθουν περιουσιακά στοιχεία του δημοσίου, μετοχές των κρατικών επιχειρήσεων, υποδομές, καθώς και ακίνητα του ελληνικού δημοσίου. Μάλιστα η κυβέρνηση παραδέχεται ότι στο Ταμείο πιθανόν να ενταχθούν και όλα τα μελλοντικά έσοδα που θα προκύψουν από την εκμετάλλευση του ορυκτού/φυσικού πλούτου της χώρας -υδρογονάνθρακες κ.λπ.

«Η ένταξη περιουσιακών στοιχείων του δημοσίου στο Ταμείο δεν σημαίνει απαραίτητα και πώλησή τους, σε αντίθεση με τα ακίνητα του ΤΑΙΠΕΔ που είναι προς πώληση», υποστηρίζουν από την κυβέρνηση. «Κάποια ακίνητα, πράγματι, μπορεί να πουληθούν, για ορισμένα να υπάρξουν μακροχρόνιες παραχωρήσεις και άλλα να δημιουργούν εισόδημα που θα εισρέει στο Ταμείο. Για παράδειγμα μπορεί να συμφωνηθεί ότι για κάθε κοντέινερ που μεταφέρεται με τρένο θα καταβάλλεται στο Ταμείο ένα μικρό ποσό. Το ίδιο μπορεί να γίνει και με τα αεροδρόμια. Το Ταμείο θα πρέπει να «εφευρίσκει» τρόπους να έχει μόνιμα έσοδα, όχι κατ’ ανάγκη από την πώληση ακινήτων του δημοσίου. Να σημειωθεί ότι ο χρόνος ζωής (30 χρόνια) δίνει τη δυνατότητα στο Ταμείο να «καλλιεργήσει» τα περιουσιακά του στοιχεία που, ιδίως στα ακίνητα, παρουσιάζουν προβλήματα ως προς την εκμετάλλευσή τους -καταπατήσεις, ελλιπείς τίτλοι κ.λπ.».

Από τα 50 δισ. ευρώ «το 50% θα χρησιμοποιηθεί ως εγγύηση των τραπεζών (εκτιμάται ότι θα χρειαστούν από 10 έως 25 δισ. ευρώ, ανάλογα με τις ανάγκες ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών), ενώ το υπόλοιπο 50% θα πάει σε ανάπτυξη (1/2) και χρέος (1/2). Είναι εμφανής ο διαφορετικός στόχος του Ταμείου: Με το ΤΑΙΠΕΔ από τις αποκρατικοποιήσεις τα τυχόν έσοδα πήγαιναν εξ ολοκλήρου στην αποπληρωμή του χρέους, ενώ με το Ταμείο μόνο το ένα τέταρτο».

Η έδρα του Ταμείου θα είναι η Αθήνα (και όχι το Λουξεμβούργο), θα ελέγχεται από την ελληνική κυβέρνηση, ενώ από την Κομισιόν θα υπάρχει μόνο εποπτεία, καταλήγουν οι ίδιες πηγές.