Το κυβερνητικό σχέδιο για τα κόκκινα δάνεια

Στην τελική ευθεία έχουν εισέλθει οι διαπραγματεύσεις της κυβέρνησης με τους δανειστές για τα κόκκινα δάνεια, με «μπούσουλα» από την ελληνική πλευρά την 180 σελίδων έκθεση της επενδυτικής τράπεζας Nomura, που εκπονήθηκε για λογαριασμό της και παραδόθηκε στους εκπροσώπους των ΕΕ, ΕΚΤ, ΔΝΤ και ESM. Σήμερα οι συζητήσεις συνεχίζονται σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων ενώ αύριο Παρασκευή τη διαπραγμάτευση θα αναλάβουν και πάλι οι επικεφαλής των υπουργείων Οικονομικών και Οικονομίας κ.κ. Ε. Τσακαλώτος και Γ. Σταθάκης από την ελληνική πλευρά και των δανειστών, από την άλλη.

Η έκθεση της Nomura προβλέπει αλλαγές στους νόμους Κατσέλη και Δένδια, δημιουργία εταιρείας διαχείρισης των κόκκινων δανείων (Asset Management Company ή SPV) -σ.σ. το ύψος των κόκκινων δανείων ξεπερνά σήμερα τα 100 δισ. ευρώ-, η οποία θα εκδίδει ομόλογα με εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου, δημιουργία Δημόσιας Αρχής Πιστοποίησης Φερεγγυότητας και αναβάθμιση του Κυβερνητικού Συμβουλίου Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους. Πάντως οι δανειστές εμφανίζονται επιφυλακτικοί στη δημιουργία εταιρείας διαχείρισης, ενώ έχουν αφήσει να εννοηθεί ότι κάτι τέτοιο θα εξεταστεί μετά την ανακεφαλαιοποίηση των Τραπεζών.

Οι πληροφορίες που δημοσιεύτηκαν αρχικά στο in.gr επιβεβαιώνονται από κυβερνητικές πηγές αλλά και από το γραφείο του υπουργού Οικονομίας κ. Γιώργου Σταθάκη. Η Nomura στην έκθεσή της προτείνει τα εξής:

Δημιουργία εταιρείας διαχείρισης κόκκινων δανείων στην οποία το ελληνικό δημόσιο θα έχει μειοψηφικό ποσοστό: Συγκεκριμένα προτείνεται να δημιουργηθεί ένας φορέας ο οποίος θα αποκτήσει τους «σκελετούς» των ισολογισμών των Τραπεζών, τιτλοποιώντας τα bad assets με εγγύηση του Ελληνική Δημοσίου. Ωστόσο αδιευκρίνιστο παραμένει αν η εταιρεία διαχείρισης θα αγοράζει τα bad assets με μετρητά ή με εγγυήσεις. Επίσης δεν έχει ξεκαθαρίσει από πού θα βρεθούν κεφάλαια για να "πριμοδοτηθεί" η εταιρεία.

Εκτός από τους δανειστές που εκφράζουν σοβαρές επιφυλάξεις για τη δημιουργία εταιρείας διαχείρισης, σοβαρές ενστάσεις υπάρχουν και από καταναλωτικές οργανώσεις και από δανειολήπτες οι οποίοι εκτιμούν ότι θα ανοίξει ο δρόμος για την πώληση κόκκινων δανείων σε ξένα funds και όχι κατ' ανάγκη distress, από τα οποία έχει υπάρξει έντονο ενδιαφέρον. Με βάση τη συγκεκριμένη πρόταση, εκτός αγοραπωλησίας θα βρεθούν τα κόκκινα δάνεια που αφορούν την πρώτη κατοικία του δανειολήπτη. Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε ότι με βάση τις αλλαγές που είχαν γίνει στον νόμο Κατσέλη το 2013 είχε οριστεί υποχρεωτικά αντίκλητος στην ελληνική επικράτεια στις περιπτώσεις εκχώρησης απαιτήσεων σε αλλοδαπά πιστωτικά ιδρύματα. Σε διαφορετική περίπτωση, τεκμαίρεται ως αντίκλητος η τράπεζα που παρείχε το δάνειο.

Αλλαγές στους νόμους Κατσέλη και Δένδια: Η συγκεκριμένη πρόταση έχει πέσει στο τραπέζι από την αρχή των διαπραγματεύσεων. Συγκεκριμένα, για τον νόμο Κατσέλη προτείνεται η δημιουργία δικαστηρίων που θα ασχολούνται αποκλειστικά με την εκδίκαση των υποθέσεων του συγκεκριμένου νόμου τόσο για τις παλαιές αιτήσεις, οι οποίες έχουν πάρει δικάσιμο ακόμη και για το 2025, όσο και για τις νέες που θα γίνουν στο μέλλον.

Επίσης προτείνεται στον νόμο Κατσέλη να μπορούν να προσφεύγουν και οι μικρές επιχειρήσεις, ενώ προτείνεται να είναι αυστηρότερος ο έλεγχος των δικαιολογητικών, που θα πρέπει να κατατίθενται με την αίτηση.

Συγκεκριμένα αναφέρεται ότι όλα τα αναγκαία δικαιολογητικά να κατατίθενται από την αρχή και σε περίπτωση ελλιπούς φακέλου, να απορρίπτεται αυτομάτως η αίτηση. Για το κομμάτι των επιχειρηματικών δανείων (νόμος Δένδια) προβλέπεται η προσαρμογή του στα νέα δεδομένα, σε συνδυασμό και με τις αλλαγές στον πτωχευτικό νόμο.

Δημιουργία Δημόσιας Αρχής Φερεγγυότητας: Ο ρόλος της συγκεκριμένης αρχής είναι να αξιολογεί και να βαθμολογεί τον δανειολήπτη ανάλογα με το πώς εξυπηρετεί τις οφειλές του προς τις Τράπεζες και το Δημόσιο. Κομβικό σημείο λειτουργίας της Αρχής είναι ότι με βάση την πρόταση θα μπορεί να διαθέτει βάση δεδομένων στην οποία θα "πέφτουν" στοιχεία από τον Τειρεσία, τις Εφορίες και τα Ασφαλιστικά ταμεία, από τα οποία θα μπορεί να εξάγεται το συμπέρασμα αν ο οφειλέτης που ζητά υπαγωγή στις διατάξεις του νόμου θα δικαιούται ή όχι την υπαγωγή.

Αναβάθμιση του Κυβερνητικού Συμβουλίου Διαχείρισης Ιδιωτικούς Χρέους: Με βάση την πρόταση προβλέπεται να δημιουργηθεί, κατά τα πρότυπα του ολλανδικού μοντέλου, γραμματεία του Συμβουλίου με γραφεία σε όλη την Ελλάδα προκειμένου να ενημερώνει τους δανειολήπτες που επιθυμούν να ρυθμίσουν τα δάνειά τους. Πάντως οι δανειστές αλλά και η Τράπεζα της Ελλάδος εκτιμούν ότι τον ρόλο αυτό θα μπορούσε να αναλάβει ο Τραπεζικός Διαμεσολαβητής και όχι αποσπασμένοι Δημόσιοι Υπάλληλοι.