Ενέργεια: Ρεκόρ ζήτησης λόγω καύσωνα

Τις παλιές καλές μέρες» με την αιχμή της ζήτησης ηλεκτρικού λόγω καύσωνα να ξεπερνά τα 10.000 μεγαβάτ, θύμισαν οι προηγούμενες όπου οι θερμοκρασίες φλέρταραν τους 40 βαθμούς. Βεβαίως από το τελευταίο εκτεταμένο μπλακ άουτ του Ιουλίου του 2004 έχουν αλλάξει πολλά, και οι κίνδυνοι επανάληψής του είναι ελάχιστοι, κυρίως λόγω της ένταξης αρκετών νέων μονάδων ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο φυσικό αέριο, η σημασία των οποίων φάνηκε για μια ακόμη φορά τις προηγούμενες μέρες, όταν η ζήτηση μετά από αρκετά χρόνια πλησίασε τα 10.000 μεγαβάτ.

Αν και τα τελευταία χρόνια η κατανάλωση από τη βιομηχανία, τις εμπορικές επιχειρήσεις και τα γραφεία έχει υποχωρήσει σημαντικά λόγω της οικονομικής ύφεσης, στο σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας τα φορτία από την περασμένη Δευτέρα 27 Ιουλίου μέχρι και την Πέμπτη 30 Ιουλίου ανεβαίνουν αλματωδώς και αναδεικνύουν τη σημασία της εγχώριας παραγωγής ρεύματος.

Και συγκεκριμένα των μονάδων φυσικού αερίου της ΔΕΗ και των ανεξάρτητων παραγωγών, που διαθέτουν την ευελιξία να μπαίνουν ανά πάσα στιγμή στο σύστημα καλύπτοντας τις ανάγκες ζήτησης, παρέχοντας την απαιτούμενη επάρκεια αλλά και ευελιξία ηλεκτρικής ισχύος, κλειδώνοντας έτσι με θετικό πρόσημο το ζήτημα της ασφάλειας εφοδιασμού.

Μάλιστα σε αυτό το χρονικό διάστημα οι εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας είναι μειωμένες σε σχέση με τις υψηλές ποσότητες που είχαν φθάσει τους προηγούμενους μήνες, με αποτέλεσμα οι μονάδες φυσικού αερίου της ΔΕΗ και οι αντίστοιχες πέντε των ιδιωτών (Elpedison, Protergia, Ήρων και Korinthos Power) να ανεβάζουν τη συμμετοχή τους στο σύστημα και να διασφαλίζουν πλήρως την ηλεκτροδότηση νοικοκυριών και επιχειρήσεων.

Η εικόνα που διαμορφώθηκε στο σύστημα τις προηγούμενες μέρες έχει ως εξής:

Τη Δευτέρα 27 Ιουλίου, το συνολικό φορτίο της ημέρας ήταν στις 178.500 Μεγαβατώρες όπως αποτυπώθηκε στα αποτελέσματα της αγοράς. Η ώρα αιχμής, της υψηλότερης ζήτησης ήταν γύρω στις 2 το μεσημέρι, με το φορτίο να φτάνει στα 9.153 Μεγαβάτ. Οι εισαγωγές ρεύματος ανήλθαν στις 18.800 Μεγαβατώρες και αποτελούσαν το 10,5% του συνολικού φορτίου. Οι λιγνιτικές μονάδες την ώρα της αιχμής έδωσαν 3.600 Μεγαβάτ όπως αυτό αποτυπώθηκε στην καταγραφή της πραγματικής λειτουργίας του ηλεκτρικού συστήματος από τον ΑΔΜΗΕ, ενώ στο σύστημα μπήκαν 4 μονάδες φυσικού αερίου της ΔΕΗ και 2 των ανεξάρτητων παραγωγών.

Την Τρίτη 28 Ιουλίου, με το θερμόμετρο να ανεβαίνει προς τους 40 βαθμούς Κελσίου η ζήτηση ρεύματος έφτασε σε υψηλότερα επίπεδα. Το συνολικό φορτίο της ημέρας ήταν 187.600 Μεγαβατώρες. Στις 2 το μεσημέρι σημειώθηκε η μεγαλύτερη ζήτηση, με την αιχμή να διαμορφώνεται στα 9.432 Μεγαβάτ. Οι εισαγωγές ρεύματος τσίμπησαν, σε σχέση με την προηγούμενη μέρα, ανεβαίνοντας στις 22.000 Μεγαβατώρες, καλύπτοντας το 11,7% της ζήτησης. Οι λιγνιτικές μονάδες για την κάλυψη των αναγκών την ώρα αιχμής έδωσαν 3.306 Μεγαβάτ. Λιγότερη ενέργεια σε σχέση με την προηγούμενη μέρα. Αντίθετα ανέβηκε η συμμετοχή των μονάδων φυσικού αερίου. Πέντε της ΔΕΗ και 4 των ιδιωτικών εταιριών παραγωγής ρεύματος κάλυψαν σημαντικό μέρος της ζήτησης.

Την Τετάρτη 29 Ιουλίου, με τις θερμοκρασίες να πιάνουν τους 40 βαθμούς Κελσίου το συνολικό φορτίο της ημέρας ήταν στις 192.300 Μεγαβατώρες, ενώ η αιχμή στις 2 το μεσημέρι χτύπησε τα 9.674 Μεγαβάτ. Οι εισαγωγές πέφτουν στο 10,1% της κάλυψης των αναγκών κατανάλωσης ρεύματος. Όπως και οι λιγνιτικές μονάδες μειώνουν την παραγωγής τους στα 3.496 Μεγαβάτ σε σχέση με την Τρίτη. Οι απαιτούμενες ανάγκες καλύφθηκαν με ασφάλεια από τις 5 μονάδες φυσικού αερίου της ΔΕΗ και τις 4 των ανεξάρτητων παραγωγών.

Εχθές, 30 Ιουλίου, ο προγραμματισμός του συστήματος δείχνει το συνολικό φορτίο στις 196.800 Μεγαβατώρες, ενώ η αιχμή καταρρίπτει τα ρεκόρ των προηγούμενων ημερών καθώς εκτοξεύεται στα 9.732 Μεγαβάτ, λόγω των 41 βαθμών Κελσίου. Οι εισαγωγές, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του ημερήσιου προγραμματισμού, πέφτουν ακόμη πιο χαμηλά, σε σχέση με την Τετάρτη, καλύπτοντας το 8,8% της ζήτησης. Οι λιγνιτικές μονάδες φαίνεται ότι διατηρούν αμετάβλητη την ισχύ τους συγκριτικά με την προηγούμενη μέρα. Αντίθετα στο σύστημα μπαίνουν και οι 5 μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας των ιδιωτών και οι 5 της ΔΕΗ.

Στην κάλυψη των αναγκών της ηλεκτροδότησης συνεισφέρουν σημαντικά και οι ΑΠΕ (κυρίως τα φωτοβολταϊκά τούτες τις μέρες της πλήρους ηλιοφάνειας, και λιγότερο τα αιολικά, οι μονάδες βιομάζας και τα μικρά υδροηλεκτρικά). Ωστόσο, τις ώρες που δύει ο ήλιος οι μονάδες φυσικού αερίου διαθέτοντας την απαραίτητη ευελιξία έρχονται να δώσουν την ασφάλεια στην ηλεκτροδότηση.

Η εικόνα που είχε το σύστημα τις ημέρες του καύσωνα επιβεβαίωσε ακόμη μια φορά την αναγκαιότητα και το ρόλο των μονάδων φυσικού αερίου για την ευστάθειά του και την ασφάλεια στην κάλυψη της ζήτησης, όταν λόγω των capital controls, κατέστη δύσκολη ως αδύνατη για πολλούς traders η πραγματοποίηση εισαγωγών. Συγκεκριμένα στις 26 Ιουνίου, ημέρα ανακοίνωσης του δημοψηφίσματος, οι εισαγωγές ρεύματος έφθαναν τις 40.839 Mεγαβατώρες, με 38.38 να διοχετεύονται εντός των συνόρων και μόλις 2.456 Μεγαβατώρες να προωθούνται προς εξαγωγή. Την ίδια ημέρα η λιγνιτική παραγωγή ήταν 58.456 Mεγαβατώρες, οι μονάδες φυσικού αερίου συνεισέφεραν 8.596 και τα υδροηλεκτρικά 12.967.

Σχεδόν ένα μήνα μετά, στις 21 Ιουλίου, οι εισαγωγές ρεύματος περιορίζονταν μόλις στις 22.469 Mεγαβατώρες, με μόλις 3.700 να διοχετεύονται εντός των συνόρων και το μεγαλύτερο μέρος αυτών, δηλαδή 18.752 να εξάγονται. Την ίδια ημέρα η λιγνιτική παραγωγή έφθανε στις 76.331 Μεγαβατώρες, η συνεισφορά των μονάδων φυσικού αερίου πενταπλασιάστηκε εκτοξευόμενη στις 46.569 Μεγαβατώρες, όπως και των υδροηλεκτρικών που έφθασε στις 20.454.

Συμπερασματικά, στην Ελλάδα λόγω της οικονομικής κρίσης παρουσιάστηκε τα τελευταία χρόνια μεγάλη κάμψη της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας. Ως αποτέλεσμα, υποστηρίζεται από κάποιες πλευρές ότι το σύστημα διαθέτει αρκετή επάρκεια ισχύος που δεν καθιστά απαραίτητη την ένταξη σε αυτό των μονάδων που ελέγχονται από ανεξάρτητους ηλεκτροπαραγωγούς.

Ωστόσο, όπως δείχνουν τα στοιχεία του Ανεξάρτητου Διαχειριστή, στις δυσκολότερες περιόδους για το ηλεκτρικό σύστημα, δηλαδή τους χειμερινούς και τους καλοκαιρινούς μήνες, η κάλυψη της ζήτησης απαιτεί τη λειτουργία όλων (ή σχεδόν όλων) των μονάδων φυσικού αερίου λόγω της μη διαθεσιμότητας λιγνιτικών μονάδων. Συμπέρασμα εξάλλου, στο οποίο καταλήγει πρόσφατη μελέτη του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) για τα έτη 2015-2024, επισημαίνοντας ότι το ελληνικό ηλεκτρικό σύστημα θα εμφανίσει αυξημένες ανάγκες επάρκειας ισχύος ήδη από το 2016.