Οι συντάξεις «ροκανίζουν» τις δαπάνες για υγεία-παιδεία

Τη μερίδα του λέοντος στις δαπάνες της γενικής κυβέρνησης έχουν οι δαπάνες για συντάξεις, με άμεσο αποτέλεσμα να υποχρηματοδοτούνται βασικοί τομείς όπως η υγεία, η παιδεία και ο πολιτισμός.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat για τις κρατικές δαπάνες το 2014, η Ελλάδα βρίσκεται πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, παρότι παρουσίασε τη μεγαλύτερη ...διόρθωση μειώνοντάς τες κατά 10,7 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το 2013. Σημαντικό ρόλο στην διατήρηση της χώρας μας στην ομάδα χωρών με δαπάνες άνω του ευρωπαϊκού μέσου όρου διαδραμάτισαν οι δαπάνες για συντάξεις.

Αναλυτικά, σε ολόκληρη της Ευρωπαϊκή Ένωση, οι δαπάνες για κοινωνική προστασία που αποτελούν την πλέον σημαντική ενότητα των δαπανών γενικής κυβέρνησης, κυμαίνονται το 2014, μεταξύ 28,6% του συνόλου των δαπανών στην Κύπρο και 44,4% στο Λουξεμβούργο.

Οκτώ μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης αφιερώνουν πάνω από το 40% των δαπανών τους στην κοινωνική προστασία, ενώ η Ελλάδα, βρίσκεται στις χώρες με τις χαμηλότερες δαπάνες, κάτω του 35% του συνόλου των δαπανών της γενικής κυβέρνησης. Οι δαπάνες για τους "ηλικιωμένους" στις οποίες συμπεριλαμβάνονται οι συντάξεις αποτελούν το μεγαλύτερο κομμάτι των κοινωνικών δαπανών.

Για αυτές, η Eurostat έχει στοιχεία 2013 τα οποία φέρνουν τη χώρα μας στην εξής παράδοξη θέση: Ενώ ξοδεύει συνολικά για κοινωνική προστασία το 32,4% του συνόλου των δαπανών της, με αποτέλεσμα να βρίσκεται σημαντικά κάτω από τον μέσο όρο των χωρών της Ε.Ε. (40,2%) αλλά και των χωρών της Ευρωζώνης (41%), το μεγαλύτερο μέρος της δαπάνης (24,3% έναντι 21,4% της Ε.Ε και 22% της ζώνης του ευρώ) πηγαίνει στις συντάξεις, αφήνοντας πολύ μικρότερα ποσά για σημαντικότατους υπο-τομείς, όπως "αρρώστια και αναπηρία" με 2,5% έναντι 5,8% της Ε.Ε, "οικογένεια και παιδιά" με μόλις 1,1% έναντι 3,5% της Ε.Ε. αλλά και "ανεργία", για την οποία η Ελλάδα ξοδεύει μόλις 1,5% της συνολικής δαπάνης όταν στην υπόλοιπη Ευρώπη το αντίστοιχο ποσοστό ανέρχεται σε 3,2% (ΕΕ) ή 3,8% στην Ευρωζώνη.

Αλλά και στους υπόλοιπους τομείς, η χώρα μας αναδεικνύεται ουραγός, με εξαίρεση τις "οικονομικές υποθέσεις" στις οποίες συγκαταλέγονται οι δαπάνες για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών, εκτοξεύοντάς τες στο +20,5% έναντι 8,8% στην Ε.Ε. Πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (2,9% του συνόλου των δαπανών της γενικής κυβέρνησης) βρίσκονται και οι "αμυντικές" δαπάνες (3,6%). Στον αντίποδα, σημαντική υστέρηση παρουσιάζουν οι δαπάνες για "υγεία" στο 8,6% έναντι 14,8% στην Ε.Ε., καθώς και οι δαπάνες για "πολιτισμό (1,1% έναντι 2,2% στην Ε.Ε.) και για "παιδεία" (7,6% έναντι 10,3% στην Ε.Ε.).

Βάσει των στοιχείων, το 2014, οι συνολικές δαπάνες της γενικής κυβέρνησης στην Ε.Ε. αντιπροσωπεύουν σχεδόν το ήμισυ (48,1%) του ευρωπαϊκού ΑΕΠ. Στη ζώνη του ευρώ, το ποσοστό ανήλθε στο 49,0% το 2014 έναντι 49,4% το 2013. Μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ, οι δαπάνες της γενικής κυβέρνησης κυμαινόταν το 2014 κάτω και από το 35% του ΑΕΠ στη Λιθουανία και τη Ρουμανία και πάνω από το 57% στη Φινλανδία, τη Γαλλία και τη Δανία.

Στην Ελλάδα, οι δαπάνες ως ποσοστό του ΑΕΠ ανήλθαν σε 39,3%, παρουσιάζοντας μείωση της τάξης του 10,7% σε σχέση με το 2013. Η υψηλότερη αύξηση παρουσιάστηκε στην Κύπρο με +7,7% του ΑΕΠ, με τις Μάλτα (+1,6%) και Αυστρία (+1,4%) να ακολουθούν.