Νέα επιδείνωση παρουσίασε ο γενικός δείκτης οικονομικού κλίματος (ΕΑΣΕ/ICAP-CEO General Index) το δεύτερο τρίμηνο του 2015 και διαμορφώθηκε στις 110 μονάδες, όπως καταγράφηκε από την τριμηνιαία έρευνα που διεξάγεται σε δείγμα 2.650 Διευθυνόντων Συμβούλων/Γενικών Διευθυντών των μεγαλυτέρων ελληνικών επιχειρήσεων από την Εταιρία Ανωτάτων Στελεχών Επιχειρήσεων (ΕΑΣΕ) σε συνεργασία με την ICAP Group.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε την περίοδο 15/06/2015 έως 26/06/2015 (πριν από την προκήρυξη του δημοψηφίσματος).
Σημειώνεται ότι ο δείκτης δεν έχει αποτυπώσει τις δραματικές πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις που ακολούθησαν αμέσως μετά την λήξη της περιόδου διεξαγωγής της έρευνας (26/06/2015) και αφορούν τη διακοπή των διαπραγματεύσεων με τους πιστωτές και τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος σχετικά με την αποδοχή ή όχι της πρότασης των πιστωτών για την συνέχιση του προγράμματος προσαρμογής και μεταρρυθμίσεων.
Το γεγονός αυτό αύξησε δραματικά την πιθανότητα χρεοκοπίας και ενδεχόμενης εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη, επιδείνωσε σημαντικά την κρίση ρευστότητας που ήταν ήδη σε εξέλιξη το τελευταίο διάστημα, με τελικό αποτέλεσμα την επιβολή ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων με αλυσιδωτές επιπτώσεις στις εμπορικές συναλλαγές εντός και εκτός Ελλάδος, σύμφωνα με την ανακοίνωση.
Η ανάλυση των αποτελεσμάτων της έρευνας, ανά τάξη μεγέθους, δείχνει σημαντική πτώση του δείκτη σε όλα τα μεγέθη επιχειρήσεων. Ο δείκτης τρέχουσας οικονομικής κατάστασης (ΕΑΣΕ-CEO Current status Index) διαμορφώθηκε στις 104 μονάδες έναντι 113 το προηγούμενο τρίμηνο, ενώ ο δείκτης προσδοκιών σημείωσε νέα πτώση στις 115 μονάδες έναντι 120 μονάδων του προηγούμενου τριμήνου.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι εκτός των βασικών ερωτήσεων που υποβάλλονται κάθε τρίμηνο στους CEOs, στη δεδομένη έρευνα, ζητήθηκε επιπλέον η τοποθέτησή τους για την επίδραση της προτεινόμενης αύξησης της έκτακτης εισφοράς στα λεγόμενα «υψηλά εισοδήματα» των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα σε συνδυασμό με την υπερφορολόγηση αυτών.
Το 70% των CEOs συμφωνούν ότι είναι ιδιαίτερα άδικη και αντιπαραγωγική, ποσοστό που αυξάνεται σε 82% για τους CEOs των επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών, ενώ τρείς στους δέκα θεωρούν ότι είναι αναγκαστική λόγω της δεινής θέσης της χώρας.
Ένα άλλο σημαντικό θέμα με επιπτώσεις στον επιχειρηματικό τομέα της οικονομίας είναι η σχεδιαζόμενη έκτακτη εισφορά προς τις κερδοφόρες επιχειρήσεις. Το 76% των CEOs δηλώνει ότι το μέτρο αυτό είναι ιδιαίτερα αντιπαραγωγικό και υφεσιακό. Το ποσοστό αυτό αυξάνεται σε 81% μεταξύ των CEOs των επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών και στο 83% για τους CEOs των πολύ μεγάλων επιχειρήσεων. Ωστόσο, το 23% των CEOs πιστεύουν ότι η έκτακτη εισφορά είναι αναγκαστική λόγω της δεινής θέσης της χώρας, ενώ μόλις το 1% θεωρεί ότι είναι λογική χωρίς περαιτέρω κοινωνικές επιπτώσεις.
Ο πρόεδρος του Δ.Σ. της ΕΑΣΕ και διευθύνων σύμβουλος του ομίλου ICAP Νικήτας Κωνσταντέλλος, με αφορμή τη νέα έρευνα δήλωσε: «Ο δείκτης οικονομικού κλίματος στο δεύτερο τρίμηνο του 2015 παρουσίασε νέα πτώση και διαμορφώθηκε στις 110 μονάδες έναντι 117 του προηγούμενου τριμήνου. Η μείωση αυτή μάλιστα δεν έχει ενσωματώσει τις δραματικές εξελίξεις για το μέλλον της Ελλάδος που έλαβαν χώρα μετά την ολοκλήρωση της έρευνας. Η ξαφνική διακοπή των διαπραγματεύσεων με τους πιστωτές, η απόφαση της κυβέρνησης να ζητήσει δημοψήφισμα και η εκρηκτική κρίση ρευστότητας με σημαντικές εκροές κεφαλαίων, οδήγησαν σε επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων και την ελληνική οικονομία στα όρια της. Είναι απολύτως αναγκαίο να αναστραφεί το αρνητικό οικονομικό κλίμα γιατί οι Επιχειρήσεις θα υποστούν ανεπανόρθωτη ζημιά. Εδώ δε που φτάσαμε, ο μόνος δρόμος είναι από την Δευτέρα το πρωί να δρομολογηθεί γρήγορη συμφωνία με τους πιστωτές που θα διασφαλίζει την αναπτυξιακή προοπτική της χώρας εντός της ευρωζώνης. Παράλληλα πάνω από 7 στους 10 CEOs πιστεύουν ότι η υπερφορολόγηση τόσο των λεγόμενων "υψηλών εισοδημάτων" των στελεχών του ιδιωτικού τομέα, όσο και των κερδοφόρων επιχειρήσεων μέσω έκτακτων εισφορών είναι μέτρα ιδιαίτερα υφεσιακά, άδικα και αντιπαραγωγικά».
Αναλυτικά, σύμφωνα με την έρευνα, οι επιμέρους δείκτες καταγράφουν τις παρακάτω εξελίξεις για το δεύτερο τρίμηνο του 2015:
Ο δείκτης τρέχουσας οικονομικής κατάστασης της χώρας σημείωσε νέα πτώση και διαμορφώθηκε στις 98 μονάδες έναντι 116 το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που δηλώνουν ότι η τρέχουσα οικονομική κατάσταση της χώρας επιδεινώθηκε, αυξήθηκε σε 94% έναντι 80% το προηγούμενο τρίμηνο. Ο δείκτης οικονομικής κατάστασης της χώρας ένα έτος μετά σημείωσε νέα πτώση στις 123 μονάδες έναντι 131 του προηγούμενου τριμήνου. Το ποσοστό των CEOs που εκτιμά ότι η οικονομική κατάσταση της χώρας θα είναι χειρότερη στο επόμενο έτος σημείωσε νέα αύξηση σε 51% (έναντι 44% το προηγούμενο τρίμηνο), ποσοστό που αυξάνεται σε 63% για τους CEOs των βιομηχανικών επιχειρήσεων.
Νέα πτώση παρουσίασε και ο δείκτης της τρέχουσας οικονομικής κατάστασης του κλάδου στον οποίο δραστηριοποιούνται οι επιχειρήσεις, στις 121 μονάδες έναντι 129 το προηγούμενο τρίμηνο. Μόνο 9% των CEOs θεωρούν ότι η τρέχουσα κατάσταση του κλάδου τους είναι καλύτερη σε σχέση με 1 έτος πριν. Ο δείκτης προσδοκιών για την οικονομική κατάσταση του κλάδου δραστηριοποίησης σημείωσε οριακή κάμψη 123 μονάδες έναντι 124 το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που θεωρούν ότι σε ένα χρόνο οι κλάδοι που δραστηριοποιούνται θα είναι σε καλύτερη οικονομική κατάσταση σε σχέση με την τωρινή παρέμεινε σταθερό σε 13%, ποσοστό που αυξάνεται σε 20% για τους CEOs των εμπορικών επιχειρήσεων οι οποίοι εμφανίζονται πιο αισιόδοξοι έναντι των λοιπών κλάδων.
Ο δείκτης τρέχουσας οικονομικής κατάστασης των εταιριών σημείωσε επίσης νέα πτώση στις 102 μονάδες έναντι 108 μονάδων το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που δηλώνουν ότι η τρέχουσα οικονομική κατάσταση των εταιριών τους είναι καλύτερη σε σχέση με ένα έτος παρουσίασε μικρή μείωση σε 38% έναντι 41% το προηγούμενο τρίμηνο, ενώ ο δείκτης προσδοκιών των CEOs για την οικονομική κατάσταση της εταιρίας τους το επόμενο έτος μειώθηκε στις 103 μονάδες έναντι 112 το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που προσδοκεί βελτίωση μειώθηκε σε 27% έναντι 32% το προηγούμενο τρίμηνο.
Υποχώρηση κατέγραψε και ο δείκτης τρεχουσών δαπανών για επενδύσεις παγίου κεφαλαίου καθώς διαμορφώθηκε στις 91 μονάδες έναντι 106 το προηγούμενο τρίμηνο. Το 17% των CEOs δηλώνουν ότι η τρέχουσα επενδυτική δαπάνη των επιχειρήσεων που διοικούν είναι υψηλότερη σε σχέση με το προηγούμενο έτος, ποσοστό που αυξάνεται σε 31% για τους CEOs των πολύ μεγάλων επιχειρήσεων. Ο δείκτης επενδυτικών προσδοκιών σημείωσε οριακή πτώση στις 110 μονάδες έναντι 111 το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που δηλώνουν ότι η επενδυτική δαπάνη στις επιχειρήσεις που διοικούν θα είναι υψηλότερη κατά τον επόμενο χρόνο διαμορφώθηκε σε 15% ελάχιστα χαμηλότερα από το 17% του προηγούμενου τριμήνου.
Ο δείκτης τρέχουσας απασχόλησης σημείωσε οριακή άνοδο και διαμορφώθηκε στις 108 μονάδες έναντι 107 το προηγούμενο τρίμηνο. Το 39% των CEOs δηλώνουν ότι ο αριθμός των εργαζομένων στις επιχειρήσεις που διοικούν είναι αυξημένος σε σύγκριση με ένα έτος πριν, ποσοστό που αυξάνεται σε 54% για τους CEOs των πολύ μεγάλων επιχειρήσεων. Αντίθετα, ο δείκτης προσδοκιών απασχόλησης συνέχισε την καθοδική πορεία και διαμορφώθηκε στις 117 μονάδες έναντι 123 το προηγούμενο τρίμηνο. Το 20% των CEOs πιστεύουν ότι η απασχόληση θα είναι αυξημένη 1 έτος μετά, ποσοστό που αυξάνεται σε 31% για τους CEOs των πολύ μεγάλων επιχειρήσεων. Παράλληλα ένας στους δύο CEOs δηλώνει ότι το επόμενο έτος η απασχόληση θα παραμείνει ίδια.
*Δείτε αναλυτικά την έρευνα στη δεξιά στήλη «Συνοδευτικό υλικό».