Σημαντικές αποφάσεις καλούνται να λάβουν σήμερα για την σταθερότητα του ελληνικού τραπεζικού συστήματος η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και η ελληνική κυβέρνηση ενώ στο κάδρο μπαίνει εκ της αρμοδιότητάς του το Συμβούλιο Συστημικής Ευστάθειας, το οποίο έχει συσταθεί από το 2010 με στόχο να παρεμβαίνει όταν διαταράσσεται η σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Τα επιτελεία των τραπεζών βρίσκονται όλα στις θέσεις τους για να αντιμετωπίσουν τις εξελίξεις. Όσον αφορά το ύψος των αναλήψεων από τα ATMs το τελευταίο 24ωρο, τραπεζικές πηγές αναφέρουν ότι οι πληροφορίες που έφεραν το ποσό στο 1 δισ. ευρώ είναι υπερβολικές...
Το σενάριο που φαίνεται να κερδίζει έδαφος για την επόμενη ημέρα του ελληνικού τραπεζικού συστήματος είναι αυτό της κήρυξης τραπεζικής αργίας (bank holiday) για μερικές ημέρες, ίσως και για ολόκληρη την επόμενη εβδομάδα, με ταυτόχρονη επιβολή capital controls ούτως ώστε να προστατευθεί αφενός το εγχώριο τραπεζικό σύστημα αφενός να περιορισθεί η μετάδοση της κρίσης προς το ευρωσύστημα. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο οι συναλλαγές θα γίνονται μέσω ATMs.
Η πρώτη κίνηση αναμένεται από το συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας που συνεδριάσει με τηλεδιάσκεψη προκειμένου να αποφασίσει την στρατηγική που θα ακολουθήσει με το ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Αν, δηλαδή, θα κρίνει ότι πρέπει να συνεχισθεί η παροχή ρευστότητας ανοίγοντας την στρόφιγγα του Έκτακτου Μηχανισμού (ELA) μέχρι την Τρίτη, οπότε λήγει η τετράμηνη παράταση του προγράμματος στήριξης της ελληνικής οικονομίας.
Σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το Reuters, το διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ εξετάζει αύξηση του haircut στα ενέχυρα που προσφέρουν οι ελληνικές τράπεζες ως αντάλλαγμα για την παροχή έκτακτης ρευστότητας, συνεχίζοντας όμως την παροχή του ELA.
Μολονότι οι διαρροές από την χθεσινή συνάντηση του προέδρου της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη και τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών Ευκλείδη Τσακαλώτο ήταν ελάχιστες το tweet που ανέβασε ο αντιπρόεδρος ανέφερε πως η κυβέρνηση θα συνεργασθεί με την ΕΚΤ και την ΤτΕ για την διασφάλιση της σταθερότητας των τραπεζών.
Ο ένας τρόπος είναι σήμερα η ΕΚΤ να αποφασίσει την συνέχιση του ELA μέχρι την Τρίτη. Ο προβληματισμός, σύμφωνα με πληροφορίες του Εuro2day.gr, τόσο στο τραπεζικό σύστημα, όσο και στην κυβέρνηση στην περίπτωση αυτή εδράζει στο γεγονός ότι οι πελάτες των τραπεζών ανησύχησαν σε μεγάλο βαθμό για τις καταθέσεις τους με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν ουρές στα ATMs από τα μεσάνυχτα της Παρασκευής μέχρι και χθες το βράδυ.
Αποτέλεσμα ήταν τα ATMs να ξεμείνουν για κάποιες ώρες από μετρητά...
Οι ίδιες πηγές, λοιπόν, αναφέρουν ότι «την Δευτέρα όταν τα καταστήματα των τραπεζών θα είναι ανοικτά η κατάσταση αναμένεται να επιδεινωθεί εξ ου και πρέπει το σύστημα να βρει δικλείδες ασφαλείας, ενώ υπογραμμίζουν ότι η εξυπηρέτηση των πελατών πρέπει να γίνει συνολικά όσον αφορά τα αιτήματά τους, διαφορετικά θα υπάρξουν προβλήματα».
Το συμβούλιο
Οι πληροφορίες του Euro2day.gr αναφέρουν ότι εντός της ημέρας είναι πιθανό να συγκληθεί το Συμβούλιο Συστημικής Ευστάθειας, το οποίο βάσει του νόμου είναι το θεσμικό όργανο που δύναται να εισηγηθεί στον υπουργό Οικονομικών την ανάγκη επιβολής περιορισμού στην κίνηση κεφαλαίων (capital controls).
Οι ίδιες πηγές τονίζουν στο Euro2day.gr ότι τον τόνο των εξελίξεων θα δώσει νωρίτερα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Τι θα γίνει λοιπόν στην περίπτωση που το Συμβούλιο Συστημικής Ευστάθειας εισηγηθεί την επιβολή capital controls; Την απόφαση την παίρνει ο υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης κατόπιν σχετικής συνεννόησης με την κυβέρνηση, η οποία πρέπει να νομοθετήσει.
Στην περίπτωση λοιπόν που φθάσουμε σε τέτοιου χαρακτήρα αποφάσεις υπάρχουν μία σειρά από εναλλακτικές με στόχο την προστασίας της βιωσιμότητας των τραπεζών. Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές το πρόβλημα που έχει προκύψει στις τράπεζες διαφέρει ουσιαστικά από το πρόβλημα που είχε η Κύπρος. Στην Κύπρο χρεοκόπησε το τραπεζικό σύστημα εξ ου και έγινε resolution με κούρεμα καταθέσεων.
Στην Ελλάδα, τονίζουν, το πρόβλημα δεν έχει την ρίζα του στις τράπεζες, αλλά στην δημοσιονομική κατάσταση. «Δεδομένων αυτών των διαφορών η επιβολή των capital controls μπορεί να εφαρμοσθεί σε σύντομο χρόνο», αναφέρει τραπεζίτης.
Το Συμβούλιο Συστημικής Ευστάθειας αποτελείται απο: Πρόεδρος ο υπουργος Οικονομικών, αντιπρόεδρος ο αναπληρωτής υπουργος αρμόδιος για το ΓΛ, ο διοικητής της ΤτΕ, ο πρόεδρος του ΤΧΣ, η πρόεδρος της Ελληνικης Ένωσης Τραπεζών, ο υποδιοικητής της TτΕ κος Μουρμούρας, ο πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.