Η ακτινογραφία του συνταξιοδοτικού συστήματος

Δεν υπάρχουν περιθώρια μειώσεων στις συντάξεις, καθώς το 38% των συνταξιούχων λαμβάνει κύρια σύνταξη γήρατος που κατά μέσο όρο δεν ξεπερνά τα 681 ευρώ το μήνα, ενώ η μέση κύρια σύνταξη (γήρατος, θανάτου και αναπηρική) διαμορφώθηκε τον Μάιο σε 714,23 ευρώ.

Τα στοιχεία του πληροφοριακού συστήματος Ήλιος για τον προηγούμενο μήνα, παρουσιάζουν πλέον τις συντάξεις προ κρατήσεων φόρου αλλά μετά των κρατήσεων υγειονομικής περίθαλψης και κυρίως μετά τις περικοπές που επιβλήθηκαν με τα μνημόνια, προκειμένου να υπάρχει πιο καθαρή εικόνα για το πραγματικό εισόδημα των συνταξιούχων.

Πρόκειται για απόφαση του αναπληρωτή υπουργού Κοινωνικής Ασφάλισης Δημήτρη Στρατούλη, ο οποίος διαπίστωσε ότι τα στοιχεία που παρουσίαζε η προηγούμενη κυβέρνηση δεν έδειχναν τα πραγματικά εισοδήματα από συντάξεις, τα οποία έχουν μειωθεί σημαντικά με τις περικοπές που επιβλήθηκαν με τα μνημόνια.

Αναλυτικότερα, τον Μάιο, η μέση κύρια σύνταξη διαμορφώθηκε στα 714,23 ευρώ το μήνα.

Τα στοιχεία του συστήματος Ήλιος δείχνουν για μια ακόμη φορά αύξηση της συνταξιοδοτικής δαπάνης στα 2,352 δισ. ευρώ έναντι 2,350 δισ. ευρώ τον Απρίλιο παρά το γεγονός ότι οι συνταξιούχοι μειώθηκαν έστω και οριακά (2.656.007 άτομα ). Η μέση σύνταξη εμφανίζεται σημαντικά μειωμένη στα 714,23 ευρώ.

Μάλιστα, ενδιαφέρον παρουσιάζει η απεικόνιση της μέσης κύριας σύνταξης γήρατος, χωρίς να συμπεριληφθεί το ΕΚΑΣ που τις τελευταίες ημέρες βρίσκεται στο επίκεντρο των διαπραγματεύσεων με τους εκπροσώπους των δανειστών να ζητούν την κατάργησή του. Σύμφωνα με το σύστημα Ήλιος, η μέση κύρια σύνταξη γήρατος διαμορφώνεται στα 665,36 ευρώ.

Η μέση επικουρική ανέρχεται σε 168,47, γεγονός που αποδεικνύει ότι δεν υπάρχουν σημαντικές δυνατότητες παρεμβάσεων, προς την κατεύθυνση της μείωσης των "υψηλών" συντάξεων.

Εντύπωση προκαλεί επίσης ότι το 30% των συνταξιούχων λαμβάνει κύρια σύνταξη γήρατος κατά μέσο όρο 367 ευρώ το μήνα, ενώ κατά μέσο όρο 681 ευρώ λαμβάνει το 38% των συνταξιούχων. Σύνταξη γήρατος άνω των 1.500 ευρώ λαμβάνει μόλις το 4,56% του συνόλου των συνταξιούχων γήρατος.

Αντίστοιχα, στις επικουρικές συντάξεις, το 99,1% λαμβάνει επικουρική σύνταξη γήρατος, κατά μέσο όρο, 183 ευρώ το μήνα. Υπάρχουν μάλιστα μόλις 331 συνταξιούχοι που λαμβάνουν κατά μέσο όρο επικουρική σύνταξη γήρατος 1.155 ευρώ, ενώ 11 άτομα λαμβάνουν κατά μέσο όρο 1.574 ευρώ επικουρική σύνταξη. Υπάρχουν δύο συνταξιούχοι, που λαμβάνουν ο ένας 2.126 ευρώ και ο άλλος 3.110 ευρώ επικουρική σύνταξη από ίδιο δικαίωμα (γήρατος).

Προβληματισμό προκαλεί το γεγονός ότι και τον Μάιο ήταν σημαντικά αυξημένοι οι νέοι συνταξιούχοι, κατά κύριο λόγο στο ΙΚΑ και το Δημόσιο, οι οποίοι σε υψηλό ποσοστό έσπευσαν να συνταξιοδοτηθούν σε ηλικία κάτω των 62 ετών.

Συγκεκριμένα, στο σύνολο των 9.756 νέων συνταξιούχων, που έλαβαν για πρώτη φορά κύρια σύνταξη τον Μάιο, οι 5.343 ήτοι το 54,7% ήταν πραγματικά νέοι, καθώς η ηλικία τους δεν ξεπερνά τα 61. Βέβαια, πρέπει να σημειωθεί ότι σε αυτούς συγκαταλέγονται και οι συντάξεις χηρείας και αναπηρίας, που δίνονται ανεξάρτητα από τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης.

Ειδικά στο ΙΚΑ και το Δημόσιο, οι αποχωρήσεις φαίνεται πως υποκινούνται και από το φόβο για τις επερχόμενες ασφαλιστικές αλλαγές. Είναι ενδεικτικό ότι, το από το ΙΚΑ, σε ηλικία 51-61 αποχώρησαν 2.103 άτομα (43,2%) από τους συνολικά 4.861 νέους συνταξιούχους του ταμείου. Αντίστοιχα, στο Δημόσιο, το 44,3% ήτοι 4.329 άτομα από τους συνολικά 9.756, συνταξιοδοτήθηκαν μεταξύ 51 και 61 ετών.

Στο σύνολο των συνταξιούχων, παρατηρείται πως το 25% είναι ηλικίας άνω των 81 ετών, το 32% μεταξύ 71 και 80 ετών, το 38% μεταξύ 51 και 70 ετών, ενώ μόλις το 1% είναι συνταξιούχοι ηλικίας μικρότερης των 25 ετών και πρόκειται προφανώς για δικαιούχους σύνταξης αναπηρίας και κυρίως σύνταξης θανάτου. Συνταξιούχοι ηλικίας μεταξύ 56 και 65 ετών, λαμβάνουν τα υψηλότερα ποσά σύνταξης (1.122,41 ευρώ) ...

Από την κατανομή του πλήρους των συντάξεων ανά συνταξιούχο, παρατηρείται πως 1.283.617 συνταξιούχοι λαμβάνουν μόνο μία σύνταξη, 955.327 λαμβάνουν δύο συντάξεις και 336.801 συνταξιούχοι λαμβάνουν 3 συντάξεις. Πολύ περιορισμένος αριθμός (369 συνταξιούχοι) λαμβάνει πάνω από 7 συντάξεις, ενώ υπάρχουν και 4 συνταξιούχοι που λαμβάνουν 10 συντάξεις.

Σύμφωνα με τα στοιχεία, λόγω θανάτου ή γάμου, το Μάιο σταμάτησε η χορήγηση 8.210 συντάξεων (5.677 κύριες και 2.533 επικουρικές), συνολικού ποσού 3.611.785 ευρώ.

Σε ό,τι αφορά τέλος, τα προνοιακά επιδόματα, στα στοιχεία της έκθεσης Ήλιος, δείχνουν ότι τον Μάιο ανήλθαν σε 172.759, με το συνολικό ποσό που καταβλήθηκε να φθάνει τα 57.964.890 ευρώ. Από το σύνολο των δικαιούχων προνοιακών επιδομάτων, το 29% ή 49.588 άτομα, είναι συνταξιούχοι.