Φόροι: Ποια «κουστούμια» ράβουν κυβέρνηση και δανειστές

Βάζοντας στο ζύγι την πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης και την αντίστοιχη των δανειστών, η προφανής απάντηση είναι ότι κανείς δεν θέλει να περάσει καμία. Εκτός κι αν και οι δύο πλευρές της διαπραγμάτευσης σταθμίσουν το βάθος του γκρεμού που βρίσκεται πίσω από το ρέμα και κάνουν αμοιβαίες και ριζικές υπαναχωρήσεις.

Η ελληνική είναι ηπιότερη σε σχέση με το Μνημόνιο 100% που επιφυλάσσουν οι Θεσμοί αλλά είναι επίσης σκληρή, με κάποιες πινελιές μετάθεσης των περισσότερων επιβαρύνσεων στα υψηλότερα στρώματα.

Για τα χαμηλά εισοδήματα δεν υπάρχει μεγάλη επιβάρυνση αλλά ούτε και προσμονή για κάτι καλύτερο. Ούτε μείωση του ΕΝΦΙΑ, ούτε αφορολόγητο 12.000 ευρώ που υπόσχονταν η κυβέρνηση προεκλογικά. Αντίθετα το 28% των τροφίμων θα πάνε –με βάση την ελληνική πρόταση- σε συντελεστή ΦΠΑ 23% από 13% και τα ξενοδοχεία για τα οποία είχε ασκηθεί τόση κριτική στο email Χαρδούβελη από την τότε αξιωματική αντιπολίτευση και σήμερα κυβέρνηση, αντί για το 13% θα πάνε στο 11%.

Τα νησιά, χαμένα από χέρι σε κάθε περίπτωση, ενώ καταρρίπτεται και το κυβερνητικό επιχείρημα ότι δεν θα ληφθούν υφεσιακά μέτρα. Εκτός κι αν είναι αναπτυξιακό το χαράτσι της έκτακτης εισφοράς για 1,064 δισ. ευρώ στις μεγαλύτερες επιχειρήσεις...

Το τελικό αποτέλεσμα, αν τελικά υπάρξει συμφωνία, δεν μπορεί παρά να περιλαμβάνει συνιστώσες και από τις δύο προτάσεις. Σε κάθε περίπτωση οι φορολογούμενοι θα κληθούν να πληρώσουν το μεγαλύτερο μέρος του μάρμαρου της συμφωνίας.

Με βάση την ελληνική πρόταση, μόνο από τις αλλαγές στον ΦΠΑ και την έκτακτη εισφορά στις επιχειρήσεις, μαζεύονται 2 δισ. ευρώ από τα συνολικά 2,3 δισ. ευρώ που αποδίδει η «πρόταση πακέτο».

Με βάση τις προτάσεις των εταίρων, μόνο από τον ΦΠΑ έρχεται επιβάρυνση 1,8 δισ. ευρώ ενώ μια σειρά φορολογικών παρεμβάσεων οι οποίες δημοσιονομικά δεν προσδιορίζονται ως προς το αποτέλεσμά τους, δείχνουν ήδη τα δόντια τους για το 2016. Συνολικά, για το 2015 και μόνο οι Θεσμοί ζητούν πρόσθετα μέτρα 3 δισ. ευρώ Έτσι εκτιμούν ότι θα γυρίσει η κατάσταση από πρωτογενές έλλειμμα 0,66% του ΑΕΠ το οποίο προβλέπεται χωρίς να ληφθούν μέτρα για φέτος, σε πρωτογενές πλεόνασμα 1% του ΑΕΠ. Η ελληνική κυβέρνηση, με το ζόρι βγάζει με την πρότασή της πρωτογενές πλεόνασμα 0,6% του ΑΕΠ για φέτος.

Τι ζητάνε

Σχηματικά θα μπορούσαμε να πούμε ότι οι δανειστές ζητούν... την Άρτα και τα Γιάννενα από νέους φόρους. Μέσω της πρότασής τους θέλουν:

1. Νέο ΦΠΑ από την 1η Ιουλίου 2015 με δύο συντελεστές και στόχο έσοδα 1 % του ΑΕΠ ή 1,8 δις ευρώ. Στον συντελεστή 11% εντάσσονται τρόφιμα, φάρμακα και ξενοδοχεία και όλα τα υπόλοιπα πάνε στο 23%. Τέλος οι εκπτώσεις για τα νησιά.

2. Αύξηση της φορολογίας εισοδήματος για τις επιχειρήσεις, αύξηση της προκαταβολής φόρου στο 100% για επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες. Σήμερα οι συντελεστές της προκαταβολής φόρου είναι: 55% για ατομικές - ελεύθεροι επαγγελματίες, 65% για Ο.Ε. και Ε.Ε.,. 80% για Α.Ε. και ΕΠΕ και 100% για τράπεζες).

3. Τέλος στη διακριτική φορολογική μεταχείριση για τους αγρότες. Φορολόγηση με τους συντελεστές των ελευθέρων επαγγελματιών.

4. Επανασχεδιασμό και ενσωμάτωση της έκτακτης εισφοράς αλληλεγγύης στη φορολογία εισοδήματος με προοδευτικό τρόπο και θέσπιση ποινών για την διασφάλιση της αποτελεσματικής είσπραξης των εσόδων από τη φορολογία εισοδήματος.

5. Κατάργηση του επιδόματος θέρμανσης για τα νοικοκυριά καθώς και της επιστροφής φόρου για το αγροτικό πετρέλαιο.

6. Έσοδα 2,65 δισ. ευρώ από τον ΕΝΦΙΑ. Σε περίπτωση αναθεώρησης των αντικειμενικών τιμών των ακινήτων, θα πρέπει να αναπροσαρμοστούν οι συντελεστές φορολόγησης της ακίνητης περιουσίας ώστε να διασφαλιστούν έσοδα 2,650 δισ. ευρώ τόσο το 2015 όσο και το 2016. Επίσης θα πρέπει να αναθεωρηθεί – μειωθεί το όριο των 300.000 ευρώ πάνω από το οποίο επιβάλλεται ο συμπληρωματικός φόρος για τα αστικά ακίνητα.

7. Μείωση των ορίων προστασίας μισθών και συντάξεων από τις κατασχέσεις. Κατάργηση του ποσοστού 25% και επανεξέταση- προς τα κάτω των ακατάσχετων ορίων 1.500 ευρώ για μισθούς και συντάξεις.

8. Ρύθμιση ληξιπρόθεσμων οφειλών: Να εξαιρούνται από την ρύθμιση όσοι δεν πληρώνουν τις τρέχουσες φορολογικές υποχρεώσεις τους, να καθοριστεί όριο οφειλών για ένταξη στη ρύθμιση και αναθεώρηση του τόκου που βαρύνει τις ρυθμισμένες δόσεις στα επίπεδα της αγοράς.

9. Κατάργηση της προκαταβολής φόρου 26% για τις τριγωνικές συναλλαγές.

10. Σταδιακή αύξηση στις 25.000 ευρώ από 10.000 ευρώ του ορίου για τις επιχειρήσεις που απαλλάσσονται από το ΦΠΑ.

11. Εφαρμογή μεταρρυθμίσεων που εκκρεμούν και αφορούν το νέο Ποινικό Δίκαιο για τη φοροδιαφυγή και την απάτη.

12. Απλοποίηση έως το Σεπτέμβριο του 2015 του σημερινού συστήματος εφαρμογής του αφορολόγητου ορίου εισοδήματος (μέσω του συστήματος tax credit).

13. Ανεξαρτητοποίηση της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων.

Τι δίνουμε

Τις περισσότερες προτάσεις της ελληνικής πλευράς τις ξέραμε λίγο πολύ μέσω διαρροών το τελευταίο διάστημα. Μας είχε «παραμυθιάσει» όμως ολίγον ο Γ. Βαρουφάκης ο οποίος με δημόσιες δηλώσεις του είχε απορρίψει το σενάριο έξτρα φορολόγησης των μεγάλων επιχειρήσεων. Τελικά όχι μόνο περιλαμβάνεται στο πακέτο των ελληνικών προτάσεων αλλά προβλέπεται ότι θα φέρει και έσοδα 1,064 δισ. ευρώ φέτος. Μια κι έξω διότι είναι έκτακτη φορολόγηση.

Εντύπωση προκαλεί ότι στο μέτωπο αυτό το υπουργείο Οικονομικών απλώς αντέγραψε την «ιδέα» του Γ. Παπακωνσταντίνου ο οποίος αιφνιδιαστικά το Δεκέμβριο του 2009 είχε καθιερώσει την έκτακτη αυτή εισφορά προκειμένου να δοθεί ένα επίδομα στους μη έχοντες. Στην ελληνική πρόταση μάλιστα, η νέα -παλιά- έκτακτη εισφορά δεν περιγράφεται αναλυτικά. Γίνεται παραπομπή στο άρθρο 2 του νόμου 3808 του 2009 με το οποίο καθιερώθηκε.

Αναλυτικά ο φορολογαριασμός, ελληνικής κοπής περιλαμβάνει:

1. ΦΠΑ. Επαναλαμβάνεται το ελληνικό σενάριο για συντελεστές 6%,11% και 23%. Στο 6% μπαίνουν μόνο φάρμακα, βιβλία και εισιτήρια θεάτρου. Στο 11% εφημερίδες και περιοδικά, βασικά και φρέσκα τρόφιμα, τα τιμολόγια ρεύματος και νερού, ξενοδοχεία και εστιατόρια. Στο 23% μπαίνουν όλα τα υπόλοιπα. Η απόδοση του μέτρου είναι κενή.

2. Έκτακτη εισφορά για 220 εκατ. ευρώ. Οι προτεινόμενοι συντελεστές είναι 0,7% (όσο και σήμερα) για εισοδήματα από 12.001 έως 20.000 ευρώ , 1,4% (όσο και σήμερα) για εισοδήματα από 20.001 έως 30.000 ευρώ , 2% (από 1,4%) για εισοδήματα από 30.001 έως 50.000 ευρώ , 4% (από 2,1%) για εισοδήματα από 50.001 έως 100.000 ευρώ, 6% (από 2,8%) για εισοδήματα από 100.001 έως 500.000 ευρώ και 8% (από 2,8%) για εισοδήματα από 500.001 ευρώ και πάνω.

3. Έξτρα έκτακτη εισφορά για τις μεγάλες επιχειρήσεις με στόχο 1,064 δισ. ευρώ. Η εισφορά προβλέπεται να επιβληθεί σε επιχειρήσεις με ετήσια κέρδη άνω των 5 εκατ. ευρώ με συντελεστές οι οποίοι φτάνουν το 10%. Συγκεκριμένα προβλέπεται συντελεστής 5% για καθαρά κέρδη από ένα έως δέκα εκατομμύρια ευρώ (εφόσον υπερβαίνουν τα 5 εκατ. ευρώ), συντελεστής 7% για καθαρά κέρδη από δέκα έως 25 εκατ. ευρώ και 10% για καθαρά κέρδη άνω των 25 εκατ. ευρώ.

4. Αύξηση του φόρου πολυτελούς διαβίωσης από το 10% στο 13% για Ι.Χ αυτοκίνητα άνω των 2.500 κυβικών εκατοστών, σκάφη αναψυχής, αεροσκάφη, ελικόπτερα και πισίνες με στόχο πρόσθετα έσοδα 30 εκατ. ευρώ .

5. Φόρος στις τηλεοπτικές διαφημίσεις για 100 εκατ. ευρώ.