του Φώτη Κόλλια

Σε πλήρη ανατροπή των συνθηκών ανταγωνισμού στην αγορά τηλεπικοινωνιών οδηγεί η είσοδος της Vodafone στη σταθερή τηλεφωνία, καθώς δεν απειλείται μόνο ο ΟΤΕ, αλλά και οι μικρότεροι εναλλακτικοί πάροχοι.

Η διοίκηση της Vodafone δεν σήκωσε, προς το παρόν, τους τόνους για τα νέα πακέτα, κυρίως επειδή γνωρίζει ότι πρέπει να περιμένει για να ομαλοποιηθεί περαιτέρω η αγορά όσον αφορά στη μετάβαση συνδρομητών από τον ΟΤΕ στους υπόλοιπους παρόχους. Επιπλέον, έχει δύο σημαντικά πλεονεκτήματα έναντι των εναλλακτικών:

1. Είναι η μοναδική που προσφέρει πραγματικό πακέτο 3-play (σταθερή, κινητή τηλεφωνία και Internet σε έναν λογαριασμό).

2. Έχει τη δυνατότητα να καλλιεργήσει το υφιστάμενο πελατολόγιό της, με τους εκατομμύρια συνδρομητές κινητής τηλεφωνίας. Εντός των προσεχών μηνών η εταιρεία θα ανακοινώσει και πακέτο 4-play, το οποίο θα προσφέρει και τηλεόραση μέσω Διαδικτύου (IPTV).

Κατ’ αρχάς ψυχραιμία...

Ο πρόεδρος του ΟΤΕ, κ. Π. Βουρλούμης, χαρακτήρισε σημαντικό βήμα την είσοδο της Vodafone στη σταθερή τηλεφωνία και δήλωσε ότι στον Οργανισμό παραμένουν ψύχραιμοι. Το γεγονός όμως ότι την ίδια στιγμή ζήτησε την προστασία της ρυθμιστικής αρχής (ΕΕΤΤ) από ομίλους μεγαλύτερους του ΟΤΕ που μπαίνουν στην αγορά, όπως η Vodafone και η Orascom του κ. Ναγκίμπ Σαουίρις άλλα δείχνει...

Επίσης πρόκειται να επισπευσθεί η ανακοίνωση αντίστοιχων πακέτων από τον ΟΤΕ, πριν από τα τέλη του χρόνου (”μέχρι το τέλος του 2007”, είπε την Τρίτη ο κ. Βουρλούμης). Αυτή την περίοδο δοκιμάζονται τόσο οι υπηρεσίες IPTV όσο και εκείνες της φωνητικής τηλεφωνίας μέσω Διαδικτύου (Voice over IP - VoIP), αλλά ο Οργανισμός πρέπει να ακροβατήσει σε τεντωμένο σχοινί. Πώς θα λανσάρει τις νέες υπηρεσίες χωρίς να κανιβαλίσει τα ήδη μειούμενα έσοδά του από την παραδοσιακή φωνητική τηλεφωνία;

Στα καρφιά οι εναλλακτικοί

Με δεδομένο ότι εντός των προσεχών εβδομάδων θα εισέλθει στην αγορά σταθερής τηλεφωνίας και η Wind Ελλάς, οι εναλλακτικοί πάροχοι θα βρεθούν σε ακόμα πιο δεινή θέση. Οι περισσότεροι εξ αυτών έχουν πεπερασμένες δυνατότητες για επιδότηση νέων πελατών και είναι ήδη επιβαρημένοι με σημαντικές ζημίες (κάποιοι έχουν και αρνητική καθαρή θέση, με τον νόμο να επιβάλλει αύξηση κεφαλαίου εντός του 2007).

Ο ΟΤΕ μπορεί να περάσει δύσκολες μέρες, αλλά ορισμένοι εναλλακτικοί πρόκειται να εξαφανιστούν από την αγορά. Η διοίκηση του Οργανισμού επαναλαμβάνει σε κάθε ευκαιρία ότι θα μείνουν 3 - 4 ”παίκτες”, με βάση και την ευρωπαϊκή εμπειρία. Πράγματι, η εμπειρία δείχνει ότι η συγκεκριμένη πρόβλεψη έχει μεγάλες πιθανότητες να επαληθευτεί, αλλά σίγουρα θα επιβιώσουν και ορισμένοι μικρότεροι πάροχοι που θα κινούνται σε κάθετες (niche) αγορές.

Η NetOne, για παράδειγμα, ελέγχει σημαντικό ποσοστό των ναυτιλιακών εταιρειών, ενώ πρόκειται να δημιουργηθούν τοπικοί ”παίκτες”, π.χ. στη Θεσσαλία. Σύμφωνα με στοιχεία της Κομισιόν, στην Ελλάδα παρέχουν υπηρεσίες φωνητικής τηλεφωνίας 14 εταιρείες (πολλαπλάσιος αριθμός έχει άδεια χωρίς να παρέχει υπηρεσίες...), στο Βέλγιο 16, στην Πορτογαλία 12, στην Ιρλανδία 25 και στη Λετονία 41 εταιρείες. Οι κυρίαρχοι ”παίκτες” στις περισσότερες αγορές της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι όντως τέσσερις ή πέντε.

Η ευρωπαϊκή εμπειρία

Όσοι βιάζονται να προεξοφλήσουν την επιτυχία των εναλλακτικών παρόχων και των εταιρειών κινητής τηλεφωνίας πρέπει επίσης να λάβουν υπόψη και την ευρωπαϊκή εμπειρία: τα τελευταία στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Μάρτιος 2007) δείχνουν ότι μόλις το 14% των συνδρομητών στα 25 κράτη-μέλη διαθέτει πακέτο 2-play (σταθερή τηλεφωνία και πρόσβαση στο Διαδίκτυο) από τον ίδιο πάροχο, μόλις το 3% έχει πακέτο 3-play (σταθερή, κινητή τηλεφωνία και πρόσβαση στο Διαδίκτυο ή τηλεόραση μέσω Internet), ενώ ακόμα μικρότερο (1%) είναι το ποσοστό του 4-play (σταθερή, κινητή τηλεφωνία, πρόσβαση στο Διαδίκτυο και τηλεόραση).

Παρά το γεγονός ότι οι τιμές φαίνονται ελκυστικές, οι καταναλωτές προτιμούν πολλές φορές να συνεργάζονται με περισσότερους από έναν τηλεπικοινωνιακούς παρόχους.

Στην Ελλάδα και στην υπόλοιπη Ευρώπη, όπως φαίνεται από τα στοιχεία της Κομισιόν, η αγορά τώρα ανοίγει και τα πρώτα ασφαλή συμπεράσματα αναμένονται μέχρι το τέλος του χρόνου.

Τα στελέχη της αγοράς θεωρούν ότι το κύμα φυγής από τον ΟΤΕ θα είναι μεγαλύτερο του αναμενομένου, όπως παραδέχτηκε στις αρχές της εβδομάδας ο πρόεδρος του Οργανισμού, κ. Π. Βουρλούμης, ο οποίος δήλωσε ότι η απώλεια συνδρομητών θα κινηθεί σε υψηλότερα επίπεδα σε σύγκριση με τις αρχικές προβλέψεις της διοίκησης για 170.000 λιγότερους συνδρομητές μέχρι το τέλος του 2007.

Δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία για τους καταναλωτές που έφυγαν από τον ΟΤΕ αξιοποιώντας τα πλεονεκτήματα της αδεσμοποίησης τοπικού βρόχου (LLU), αλλά οι εκτιμήσεις στελεχών της αγοράς τούς ανεβάζουν στα επίπεδα των 100.000 (μαζί με τις αιτήσεις που θα ικανοποιηθούν σύντομα). Τα επίσημα στοιχεία θα γίνουν γνωστά με τις ανακοινώσεις του ΟΤΕ και της Forthnet για το α΄ εξάμηνο.

Με τη συμπίεση του κύκλου εργασιών από τη σταθερή τηλεφωνία να είναι πλέον πραγματικότητα στον Οργανισμό άρχισαν να αναζητούν ”εναλλακτικές πηγές εσόδων”.

Γι’ αυτό ξέθαψαν έπειτα από πέντε χρόνια το σχέδιο αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας, αλλά ο κ. Βουρλούμης είπε την Τρίτη ότι τα πρώτα έσοδα αναμένονται 4 - 5 χρόνια μετά. Είναι γνωστά τα προβλήματα που αφορούν στην αξιοποίηση ακινήτων με το ασαφές πολεοδομικό πλαίσιο και τις εμπλοκές με το ιδιοκτησιακό καθεστώς.