Στην αντεπίθεση οι εργολάβοι για τα οδικά έργα

Με νέα εμπλοκή και νέα διακοπή χρηματοδότησης από τις τράπεζες απειλούνται οι πέντε υπό κατασκευή οδικοί άξονες στην περίπτωση που το δημόσιο καθυστερήσει να καταβάλει τη χρηματοδοτική του συμβολή εντός των ημερομηνιών που προβλέπονται από τις συμβάσεις παραχώρησης.

Τυχόν νέο ναυάγιο στους οδικούς άξονες, σε συνδυασμό με τις καθυστερήσεις στις προκηρύξεις νέων διαγωνισμών, τις συνεχείς αναβολές στην πληρωμή οφειλομένων και το βαρύ κλίμα στις σχέσεις κυβέρνησης – κατασκευαστικών ομίλων μπορεί να προκαλέσoυν βαρύτατο πλήγμα στον κλάδο, επισημαίνουν στην αγορά.

Ορισμένοι, μάλιστα, κάνουν λόγο για «κινήσεις από συγκεκριμένα κέντρα» προκειμένου να πληγούν οι ισχυροί ελληνικοί όμιλοι ώστε να ανοίξει ο δρόμος για τους διεθνείς ανταγωνιστές. Γι’ αυτό και οι διοικήσεις των μεγάλων ελληνικών κατασκευαστικών εμφανίζονται έτοιμες να περάσουν στην αντεπίθεση «με στοιχεία», όπως επισημαίνουν.

Όπως υποστήριξε προ ημερών ο πρόεδρος του ΣΤΕΑΤ (του εργοληπτικού συνδέσμου που εκπροσωπεί τις μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες) Γιώργος Συριανός, «στα έργα παραχώρησης υπήρχαν προβλέψεις για καταβολές του δημοσίου, της χρηματοδοτικής συμβολής του, σε συγκεκριμένους χρόνους. Αν αυτή η καταβολή καθυστερήσει κατά κάποιο χρονικό διάστημα, τότε οι τράπεζες έχουν δικαίωμα να προχωρήσουν σε draw stop, σε διακοπή χρηματοδότησης, ή ακόμα, μέσω μιας συγκεκριμένης διαδικασίας, και στην καταγγελία της σύμβασης».

Εκτός από την τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων τα έργα στους οδικούς άξονες απειλούνται και από τις καθυστερήσεις εξαιτίας διοικητικών (π.χ. απαλλοτριώσεις) ή τεχνικών ζητημάτων με τον κ. Συριανό να υποστηρίζει πως «απαιτείται παράταση προθεσμίας εκεί όπου πρέπει, γιατί διαφορετικά η απόκλιση της μηνιαίας απορρόφησης σε ένα έργο, επειδή δεν προχωράει με βάση το αρχικό πρόγραμμα, αλλά πρέπει να προχωρήσει με κάποιο καινούργιο, μπορεί να σημαίνει επίσης διακοπή χρηματοδότησης».

Συνέδριο για τα διόδια και το κόστος των έργων

Με αφορμή τις εξαγγελίες της κυβέρνησης, σύμφωνα με τις οποίες εντός του προσεχούς μήνα θα αρχίσει η διαπραγμάτευση με τεχνικές εταιρείες και τράπεζες για να μειωθούν οι τιμές των διοδίων, οι διοικήσεις των κατασκευαστικών ετοιμάζουν σχετικό συνέδριο. Όπως είπε ο κ. Συριανός, πρόκειται να παρουσιαστούν και στοιχεία για το πραγματικό κόστος των δημοσίων έργων το οποίο σπανίως έχει σχέση με τη μεγάλη έκπτωση που έδωσε ο μειοδότης.

Ειδικά για τα διόδια, ο πρόεδρος του ΣΤΕΑΤ υποστήριξε πως στην Ελλάδα το κόστος είναι ενιαίο και ανέρχεται σε 0,067 ευρώ ανά χιλιόμετρο (είναι το 0,04 ευρώ που είχε εξαγγελθεί την περίοδο ανάθεσης των οδικών αξόνων ουσιαστικά προσαρμοσμένο στις σημερινές συνθήκες). Από τα στοιχεία που παρέθεσε προκύπτει, όπως είπε, πως σε αρκετές χώρες της Ευρώπης τα διόδια είναι αρκετά ακριβότερα. «Ακόμα και στην Πορτογαλία και στην Ισπανία που είναι πολύ κοντά σε εμάς, θα δείτε ότι τα διόδια είναι κατά τι μεγαλύτερα. Στην Ισπανία έχει δύο δρόμους όπου είναι χαμηλότερα, έχει όμως και δύο που είναι πολύ υψηλότερα. Είμαστε κάτω από τον μέσο όρο».

Στην αντεπίθεση οι μεγάλοι όμιλοι

Ο Γιώργος Συριανός υποστήριξε στο ίδιο συνέδριο πως σε ολόκληρη την Ευρώπη «είναι ελάχιστες οι μεγάλες εταιρείες, ακόμα και σε χώρες με πολλές φορές μεγαλύτερο πληθυσμό από την Ελλάδα». Κατά τον πρόεδρο του ΣΤΕΑΤ μόνο στην Ελλάδα «θεωρείται ψόγος το να είσαι μεγάλη εταιρεία». Όπως είπε, «υπάρχει μια διάχυτη αντίληψη στην κοινή γνώμη, η οποία εκπαιδεύεται κατάλληλα από διάφορους καλοθελητές που διαμορφώνουν συνείδηση, αλλά και πολιτική συνείδηση. Και εδώ είναι το πρόβλημα. Γιατί θα περίμενε κανείς, σε επίπεδο πολιτικής συνείδησης, να υπάρχει μεγαλύτερη αντικειμενικότητα. Αυτό είναι ένα θέμα το οποίο εμείς, από εδώ και πέρα, θα το αναδείξουμε. Μέχρι εδώ ήταν». 

Κατά τον Γ. Συριανό, «οι μεγάλες εταιρείες παράγουν έργο, συνεισφέρουν στην ανάπτυξη, συνεργάζονται με ξένες εταιρείες σε μια αγαστή συνεργασία και αξιόμαχα ανταγωνίζονται στο εξωτερικό αντίπαλα συμφέροντα με τρόπο καθοριστικό. Βαθμιαία και λόγω της κρίσης, οι εταιρείες αυτές καταφεύγουν στο εξωτερικό και εκεί ανταγωνίζονται, αναλαμβάνοντας σοβαρά έργα και τα καταφέρνουν με αξιοθαύμαστο τρόπο, σε όφελος της χώρας μας».

«Οι λίγες αυτές μεγάλες εταιρείες προέκυψαν με τη συνένωση μικρότερων για να αντιμετωπίσουν τον διεθνή ανταγωνισμό. Για να μπορέσεις να συμμετάσχεις σε αυτά τα έργα πρέπει να έχεις ένα κρίσιμο μέγεθος. Δεν είναι δυνατόν αν δεν έχεις οικονομία κλίμακας και μια τεχνογνωσία να μπορείς να συμμετέχεις και να ανταγωνίζεσαι».

Ο πρόεδρος του ΣΤΕΑΤ θεωρεί πως «υπάρχουν κάποιες κινήσεις οι οποίες γίνονται από συγκεκριμένα κέντρα συχνά με αφετηρία το εξωτερικό» προκειμένου «να διαμορφωθεί ένα κενό στην Ελλάδα». Οπως είπε, «και είναι προφανές ότι όταν κάποια στιγμή επιστρέψουμε στην ανάπτυξη, το κενό αυτό θα καλυφθεί από κάπου και από κάποιους ενδιαφερόμενους, όχι από τους συνεργάτες μας προφανώς, με τους οποίους έχουμε στενή σχέση, αλλά από άλλους παράγοντες που τους ενδιαφέρει πάρα πολύ να μην υπάρχει ανταγωνισμός στο εξωτερικό». «Όταν η Χ εταιρεία δεν έχει βάσεις στην Ελλάδα, δεν μπορεί να πάρει τα πιστοποιητικά της από εδώ, δεν μπορεί να πάει στο Κατάρ, στη Ρουμανία, ή στη Σαουδική Αραβία να ανταγωνιστεί» πρόσθεσε.

Το επιχείρημα που χρησιμοποιούν οι διοικήσεις των μεγάλων ομίλων είναι πως «ο τεχνικός κλάδος, οι κατασκευαστικές, και μάλιστα οι μεγάλες κατασκευαστικές είναι συναρτημένες με τον πυρήνα της ανάπτυξης της χώρας. Κάθε χτύπημα ανοίκειο σε αυτές τελικά καταλήγει χτύπημα και πλήγμα στην ίδια την ανάπτυξη της χώρας».