Η αβεβαιότητα «στραγγαλίζει» την τουριστική σεζόν

Αντιμέτωπη με περαιτέρω δυσμενείς εξελίξεις σε όλο το εύρος της οικονομίας κινδυνεύει να βρεθεί η κυβέρνηση αν δεν αναστραφεί η αρνητική εξέλιξη των κρατήσεων που καταγράφεται το Μάιο, σχεδόν σε όλες τις δημοφιλείς παραθεριστικές περιοχές της χώρας, με μόνη εξαίρεση τη Μύκονο και τη Σαντορίνη.

Η παράταση της αβεβαιότητας για την έκβαση των διαπραγματεύσεων της κυβέρνησης με τους δανειστές τουλάχιστον μέχρι τα μέσα Ιουνίου και τα σενάρια για επιβολή τέλους διαμονής στα ξενοδοχεία και αύξηση του ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου, φαίνεται πως αλλάζουν άρδην τα δεδομένα και αποτυπώνονται, ήδη, στα στοιχεία κρατήσεων.

Ηχηρό «καμπανάκι» για το οικονομικό επιτελείο αποτελεί η υστέρηση κρατήσεων για το Μάιο που, σύμφωνα με παράγοντες της ξενοδοχειακής αγοράς, ξεκινά στην καλύτερη περίπτωση από τα επίπεδα του 10%-15% και φθάνει ακόμα και το 40% σε κάποιες περιοχές.

Η μειωμένη κίνηση κατά την εκκίνηση της φετινής περιόδου φαίνεται πως πυροδοτεί, ήδη, αλυσιδωτές αρνητικές επιπτώσεις στις τοπικές οικονομίες των τουριστικών περιοχών οι οποίες εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τον τουρισμό. Σύμφωνα με όσα αναφέρουν στο Euro2day.gr, στελέχη της αγοράς, η μείωση τζίρου στα καταστήματα των δημοφιλών τουριστικών περιοχών φθάνει σε κάποιες περιπτώσεις ακόμα και το 70%.

Ο Μάιος αποτελεί «ανεμοδείκτη», σύμφωνα με έμπειρο τουριστικού παράγοντα, για τις τάσεις που διαμορφώνονται στον τομέα των κρατήσεων αλλά και τις τελικές επιδόσεις της χρονιάς. Αξίζει σ' αυτό το σημείο να θυμίσουμε πως το Μάιο του 2013, όταν ξεκινούσε η διετής «άνοιξη» του τουρισμού, καταγράφηκε εντυπωσιακή αύξηση των Ρώσων τουριστών η οποία συνοδεύτηκε από επιδόσεις ρεκόρ στο τέλος της συγκεκριμένης χρονιάς.

Τα μεγέθη του ελληνικού τουρισμού, άλλωστε, καθορίζονται κυρίως από τις επιδόσεις που επιτυγχάνει κατά τους μήνες Μάιο, Σεπτέμβριο και Οκτώβριο. Μήνες οι οποίοι χαρακτηρίζονται τα «φτερά της τουριστικής περιόδου», πριν και μετά την περίοδο αιχμής Ιουνίου - Αυγούστου.

Η μείωση κρατήσεων σχεδόν σε όλες τις παραθεριστικές περιοχές διαμορφώνει, ήδη, συνθήκες ασφυξίας των τουριστικών επιχειρήσεων. Ήδη, αρκετά ξενοδοχεία καθυστερούν να ανοίξουν εξαιτίας έλλειψης κρατήσεων ενώ άλλα αναπροσαρμόζουν τα πλάνα τους επιλέγοντας να λειτουργήσουν με περιορισμένο αριθμό δωματίων ώστε να μειώσουν τα λειτουργικά κόστη. Το αποτέλεσμα είναι, σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες, να καταγράφεται στην παρούσα φάση μείωση αντί για αύξηση της απασχόλησης στα νησιά.

Μεγάλες εκπτώσεις και πόλεμος τιμών

«Κινήσεις απελπισίας», την ίδια στιγμή, χαρακτηρίζουν παράγοντες της τουριστικής αγοράς τις ιδιαίτερα υψηλές εκπτώσεις που προσφέρουν οι Έλληνες ξενοδόχοι για κρατήσεις λίγο πριν αρχίσει η περίοδος αιχμής του καλοκαιριού. Εκπτώσεις οι οποίες φθάνουν σε πολλές περιπτώσεις το 40%.

Πηγές της αγοράς ερμηνεύουν τις μεγάλες προσφορές των ξενοδόχων ως επιβεβαίωση του οικονομικού αδιεξόδου πολλών ξενοδοχειακών επιχειρήσεων οι οποίες «πουλάνε όσο όσο προκειμένου να εξασφαλίσουν ρευστότητα για να καλύψουν όπως όπως τα τρέχοντα έξοδα λειτουργίας τους», σύμφωνα με τα λεγόμενά τους.

Η έλλειψη πελατείας και η ασφυκτική πίεση των υποχρεώσεων οδηγεί, σύμφωνα με στελέχη της αγοράς, με μαθηματική ακρίβεια σε «εμφύλιο» πόλεμο τιμών αλλά και σκληρή κόντρα των Ελλήνων ξενοδόχων με τους ανταγωνιστές τους στη Μεσόγειο.

Ήδη, ξενοδοχειακές πηγές αναφέρουν πως μονάδες πέντε αστέρων στους δημοφιλέστερους ελληνικούς προορισμούς προσφέρουν τα δωμάτιά τους το Μάιο με τιμές 17 ευρώ το άτομο, σε δίκλινο δωμάτιο και με καθεστώς all inclusive (στην τιμή συμπεριλαμβάνονται διαμονή, όλα τα γεύματα, δαπάνες διασκέδασης και πρόσθετες υπηρεσίες).

Η κατάσταση απειλεί να έχει δυσμενείς επιπτώσεις στα φετινές τουριστικές εισπράξεις. Ο λόγος είναι πως μέχρι στιγμής εκτιμάται πως έχει «κλειδώσει» μόλις το 35%-40% των συνολικών κρατήσεων, με αποτέλεσμα οι ξενοδόχοι να προετοιμάζονται για παράταση εκπτώσεων προκειμένου να προσελκύσουν πελατεία.

«Τρίγωνο» αστάθειας

Παράγοντες της τουριστικής αγοράς εκφράζουν την εκτίμηση ότι ενδεχόμενη επίτευξη συμφωνίας της κυβέρνησης με τους δανειστές ακόμα και τον Ιούνιο θα σταθεροποιήσει άμεσα την κατάσταση στην τουριστική αγορά.

Την ανησυχία, ωστόσο, των επιχειρηματιών του χώρου ενισχύει το «τρίγωνο» αστάθειας που συγκροτούν φέτος οι τρεις κύριες αγορές του ελληνικού τουρισμού: Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ρωσία.

Η αγορά της Γερμανίας φαίνεται πως θα αποτελέσει το φετινό «βαρόμετρο» του ελληνικού τουρισμού. Το αρχικό «φρενάρισμα» κρατήσεων που εκδηλώθηκε το Φεβρουάριο μετεξελίχθηκε σε πορεία με την «όπισθεν» και δεν είναι λίγοι εκείνοι που δηλώνουν έτοιμοι να στοιχηματίσουν πως η αρνητική εικόνα δύσκολα θα αναστραφεί.

Η αγορά του Ηνωμένου Βασιλείου αποδείχθηκε «σωσίβιο» για περιοχές όπως τα νησιά του Ιονίου τα οποία εμφανίζονται να καταγράφουν μικρότερη πτώση από τους προορισμούς του Αιγαίου. Η ανοδική δυναμική, ωστόσο, εμφάνισε σημεία «κόπωσης» το τελευταίο διάστημα και, ήδη, οι κρατήσεις δείχνουν να κινούνται σχεδόν στα περυσινά επίπεδα.

«Ηχηρό», την ίδια στιγμή, είναι το μήνυμα από την αγορά της Ρωσίας. Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής στοιχεία κρατήσεων ο εξερχόμενος τουρισμός της χώρας καταγράφει πτώση 47,1%, αλλά η Ελλάδα «μετράει» μείωση 66% και υποχώρηση μεριδίου αγοράς από 10% πέρυσι σε 4% φέτος.

Μικρότερη μείωση (κάτω από 40%) και αυξημένα μερίδια αγοράς την ίδια στιγμή εμφανίζονται να επιτυγχάνουν οι βασικοί ανταγωνιστές της Ελλάδας. Η Αίγυπτος επιστρέφει στην πρώτη θέση της Ρωσικής αγοράς, ενώ ακολουθεί η Τουρκία. Μίνι έκπληξη αποτελεί για στελέχη της ρωσικής αγοράς η δυναμική επανεμφάνιση της Κύπρου η οποία αναρριχάται στην τρίτη θέση, με τη Ρωσία (εσωτερικός τουρισμός) να καταλαμβάνει την τέταρτη θέση και την Ελλάδα να υποχωρεί στην πέμπτη.

Ανώτερα στελέχη της ρωσικής αγοράς με τους οποίους επικοινώνησε το Euro2day.gr θεωρούν απίθανο να περιοριστούν για φέτος οι απώλειες του ελληνικού τουρισμού στην αγορά της Ρωσία κάτω από τα επίπεδα του 45%.

Την ίδια στιγμή, στελέχη ρωσικών τουρ οπερέιτορ έκαναν λόγο στο Euro2day.gr για «προβληματικές καταστάσεις» στο ελληνικό Προξενείο της Μόσχας οι οποίες οδηγούν σε καθυστερήσεις στην έκδοση βίζας.

Το Euro2day.gr είχε μεταφέρει την περίοδο του Πάσχα τις αιτιάσεις των Ρώσων τουρ οπερέιτορ στην αρμόδια αναπληρώτρια υπουργό Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού Έλενα Κουντουρά η οποία επέμεινε πως δεν υπάρχει οποιοδήποτε τέτοιο θέμα. Παρ' όλα αυτά τα στελέχη της ρωσικής αγοράς επιμένουν πως το θέμα υφίσταται, παρά τις υπουργικές διαβεβαιώσεις περί του αντιθέτου.