Λύση ως το Σεπτέμβρη για να σωθεί το... 2016

Στην υπογραφή νέου προγράμματος ως τον Σεπτέμβριο προσβλέπουν πλέον οι διοικήσεις των τραπεζών προκειμένου να σωθεί η επόμενη χρονιά μια και η φετινή πρέπει να θεωρείται ήδη χαμένη ως προς σειρά στόχων που προβλέπουν τα πλάνα αναδιάρθρωσης.

Σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη, η πρόθεση της κυβέρνησης να συνδέσει την εφαρμογή του μεγαλύτερου μέρους των συζητούμενων μεταρρυθμίσεων με το νέο πρόγραμμα δύσκολα θα γίνει αποδεκτή από την Ευρώπη και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

Οι εταίροι και πιστωτές απαιτούν εδώ και τώρα εφαρμογή μεταρρυθμίσεων και των όποιων μέτρων δημοσιονομικού χαρακτήρα συμφωνηθούν, μεταθέτοντας τις συζητήσεις για το νέο πρόγραμμα μετά τη θετική αξιολόγηση των θεσμών.

Πρακτικά αυτό συνεπάγεται ότι οι συζητήσεις για το νέο πρόγραμμα μετατίθενται για το καλοκαίρι με ορίζοντα ολοκλήρωσης τον Σεπτέμβριο. Για να χρηματοδοτηθούν οι μεγάλες λήξεις ομολόγων της ΕΚΤ Ιούλιο και Αύγουστο θα πρέπει να έχουν εφαρμοστεί οι μεταρρυθμίσεις ώστε να αποδεσμευθούν με τη μορφή δόσεων τα περίπου 7,5 δισ. ευρώ που εκκρεμούν από το προηγούμενο πρόγραμμα.

Αν η εκτίμηση των τραπεζιτών αποδειχθεί σωστή, η τακτική καθυστέρησης που ακολουθεί η κυβέρνηση θα αποδειχθεί μπούμερανγκ αφού οι δόσεις που εκκρεμούν αρκούν για να καλύψουν τις λήξεις Ιουλίου και Αυγούστου, διατηρώντας όμως το μαρτύριο της σταγόνας για το σύνολο της οικονομίας ως και τον Σεπτέμβριο.

Μέχρι τότε οι τράπεζες θα ακολουθήσουν τακτική κατενάτσιο όσον αφορά το κόστος χρηματοδότησης και τις νέες καθυστερήσεις στα δάνεια, ενώ θα επιχειρήσουν να ξεπαγώσουν κάποιες από τις πωλήσεις non core business assets από τον Ιούνιο και με την προϋπόθεση ότι θα έχει ξεκινήσει η εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων.

Από τα τέλη Νοεμβρίου έως σήμερα οι εκροές καταθέσεων αγγίζουν τα 30 δισ. ευρώ ενώ το ύψος των καταθέσεων διαμορφώνεται σε περίπου 135 δισ. Η εξάρτηση από το ευρωσύστημα εκτινάχθηκε από τα 45 δισ. στα 110 δισ. ευρώ και είναι δυσανάλογα μεγάλη σε σχέση με το μέγεθος του εγχώριου τραπεζικού συστήματος.

Το κατενάτσιο για funding cost και νέα κόκκινα δάνεια

Προς το παρόν η εκροή καταθέσεων και η αναπλήρωσή τους από τον ELA συγκρατεί τo κόστος χρηματοδότησης. Η συντριπτική πλειονότητα των καταθέσεων που αποσύρθηκαν ήταν προθεσμιακές με επιτόκια ανώτερα από αυτό του δανεισμού μέσω ELA. Ταυτόχρονα, κόντρα στις μαζικές εκροές, μειώνουν με βραδύτερο πάντως ρυθμό τα επιτόκια προθεσμιακών καταθέσεων.

Πρόκειται, όμως, για μια έκτακτη κατάσταση που δεν μπορεί να διατηρηθεί επί μακρόν. Η ΕΚΤ δείχνει διατεθειμένη να κρατήσει όρθιες τις τράπεζες, εφόσον όμως επέλθει συμφωνία για τη λίστα μεταρρυθμίσεων ώστε να γίνει το πρώτο βήμα προς την κατεύθυνση ολοκλήρωσης του παραταθέντος προγράμματος.

Δυσκολότερα διαχειρίσιμη είναι η κατάσταση με τις νέες επισφάλειες. Μέσα στο πρώτο τρίμηνο του έτους οι νέες καθυστερήσεις ξεπέρασαν τα 2 δισ. ευρώ, λόγω των προσδοκιών που δημιούργησαν οι προεκλογικές και οι μετεκλογικές υποσχέσεις για γενναίες διαγραφές δανείων.

Τα στοιχεία Μαρτίου με βάση τραπεζικά στελέχη δείχνουν επιβράδυνση του ρυθμού δημιουργίας νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων. Αυτή η εξέλιξη σε συνδυασμό με την ακτινογραφία των νέων καθυστερήσεων (κυρίως ρυθμισμένα στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια) δημιουργεί την αισιοδοξία ότι αν η πολιτική αβεβαιότητα εκλείψει θα αρθούν και οι λόγοι που προξένησαν την εκ νέου εκτόξευση των NPLs.

Ο κίνδυνος για τις τράπεζες έγκειται στο να σκάσει μια νέα γενιά προβληματικών επιχειρήσεων εξαιτίας των συνθηκών παρατεινόμενης ασφυξίας στην ελληνική οικονομία. Στελέχη χορηγήσεων δεν κρύβουν την ανησυχία τους στην περίπτωση που δεν συμφωνηθεί μέχρι τις 11 Μαΐου η λίστα μεταρρυθμίσεων και δεν ξεκινήσει η εφαρμογή της.

«Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις που εισάγουν πρώτες ύλες ή έτοιμα προϊόντα από το εξωτερικό αντιμετωπίζουν οξύ πρόβλημα ταμειακών ροών και αρκετές εξ αυτών εξυπηρετούν με καθυστέρηση το δανεισμό τους ή έχουν παραβιάσει αριθμοδείκτες δανειακών συμβάσεων» αναφέρουν οι ίδιες πηγές.

Προεργασία για νέο γύρο πώλησης non core business assets

Προκειμένου να μη χαθεί περαιτέρω χρόνος οι τράπεζες έχουν ξεκινήσει την προεργασία για τις κινήσεις στις οποίες θα προχωρήσουν εφόσον υπάρξει συμφωνία για τη λίστα των μεταρρυθμίσεων και ξεκινήσει η εφαρμογή της.

Στο επίκεντρο βρίσκονται οι ενέργειες κεφαλαιακής επίδρασης που περιλαμβάνονται στις περιπτώσεις της Εθνικής και της Eurobank και στα capital plans πέραν των πλάνων αναδιάρθρωσης.

Η Εθνική θα διερευνήσει μέσω του σχήματος αναδόχων το κλίμα για τη διάθεση ποσοστού ως 26,9% της Finansbank. Η προηγούμενη διερεύνηση ήταν άκαρπη διότι λόγω της αβεβαιότητας για την τύχη της χώρας οι προσφορές ήταν πολύ χαμηλές.

Ταυτόχρονα, βρίσκεται σε αναζήτηση μιας νέας δομής στη συμφωνία με την Jermyn Street για τον Αστέρα μετά το μπλόκο του ΣτΕ στη δυνατότητα ανέγερσης 14 πολυτελών βιλών. Σε εκκρεμότητα βρίσκεται και η πώληση της NBGI για την οποία υπάρχουν αρνητικές και θετικές εισηγήσεις.

Η Eurobank, από την πλευρά της, ετοιμάζεται να κινήσει εκ νέου το πρόγραμμα πώλησης non core business assets, ενώ εξετάζει και τη δυνατότητα ριζικής αναδιάρθρωσης της παρουσίας της στη Ρουμανία με πώληση ταυτόχρονα χαρτοφυλακίου μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η διοίκησή της εξετάζει αλλαγή του σχεδιασμού για τον υποόμιλο ασφαλιστικών εργασιών Eurolife με πώληση πλειοψηφικού πακέτου αντί για μειοψηφικό μέσω εισαγωγής στο Χρηματιστήριο Αθηνών.

Κλειδί για το αν τελικώς προκριθεί η λύση της πώλησης πλειοψηφικού πακέτου και το χρόνο που θα προκηρυχθεί ο διαγωνισμός θα είναι το ενδιαφέρον που θα εκδηλωθεί και οι εξελίξεις γύρω από την τύχη της χώρας. Οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν μετά τον Ιούνιο, και σε συνάρτηση με τις εξελίξεις στη σχέση της χώρας με τους εταίρους και πιστωτές της.