Με έντονο προβληματισμό παρακολουθούν τις γενικότερες εξελίξεις στην οικονομία οι παράγοντες του μεταλλουργικού κλάδου, καθώς για τις περισσότερες εταιρείες του χώρου -και ιδίως για εκείνες που απευθύνονται σε μεγάλο βαθμό στην εγχώρια αγορά- οι προϋπάρχουσες ενδείξεις -σταδιακής έστω- ανάκαμψης της ζήτησης τίθενται εν αμφιβόλω.
Γενικότερα, οι περισσότερες εταιρείες του κλάδου που κυρίως απευθύνονται στις αγορές του εξωτερικού (π.χ. Μυτιληναίος, ΕΛΒΑΛ, ΣΙΔΕΝΟΡ, ΧΑΛΚΟΡ) αναμένεται -με βάση τουλάχιστον τα μέχρι τώρα δεδομένα- να έχουν καλύτερο 2015. Το κακό ωστόσο έγκειται στο ότι οι περισσότερες επιχειρήσεις του χώρου έχουν ήδη εξαντληθεί από τις συνέπειες της πολυετούς πλέον οικονομικής κρίσης.
Χαρακτηριστική είναι η θέση εισηγμένης ότι «ο κλάδος των χαλυβουργικών προϊόντων, ο οποίος παρουσίασε ιδιαίτερη δυναμική κατά το παρελθόν, γνώρισε την τελευταία επταετία πρωτοφανή κάμψη δραστηριοτήτων η οποία σωρευτικά ξεπέρασε το 60%. Η κάμψη αυτή σε συνδυασμό με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κλάδου, όπως οξύς ανταγωνισμός, υψηλά αποθέματα, μεγάλες πιστώσεις και ως εκ τούτου υψηλός δανεισμός, έχουν επιβαρύνει ένα μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων σε αυτόν».
Στο συγκεκριμένο κλάδο (εμπορίας ειδών σιδήρου-χάλυβα, όπου μεγαλύτερες δυνάμεις είναι οι εισηγμένες Έλαστρον, Μπήτρος, ΣΙΔΜΑ και Αφοί Κορδέλλου) όλοι συμφωνούν πως η τρέχουσα ζήτηση είναι πολύ χαμηλή σε σύγκριση με την υπάρχουσα παραγωγική δυναμικότητα και πολλοί μάλιστα μιλούν για την ανάγκη συγχωνεύσεων, οι οποίες ωστόσο δεν λένε να γίνουν, αν και συζητιούνται εδώ και πολλά χρόνια.
Στελέχη μάλιστα της αγοράς υποστηρίζουν πως αργά ή γρήγορα κάποιες εταιρείες -μικρότερες ή και μεγαλύτερες- θα αναγκαστούν να αποχωρήσουν από την αγορά διότι δεν θα αντέξουν το βάρος του μεγάλου δανεισμού τους και της προβληματικής τους ρευστότητας. Στο συγκεκριμένο κλάδο, οι εξαγωγές είναι δύσκολη υπόθεση (μεγάλο μεταφορικό κόστος) οπότε αρκετές εταιρείες έχουν προσπαθήσει να βρουν άλλες πηγές εσόδων, όπως οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ή ακόμη και οι αγροτικές καλλιέργειες.
Η ουσία είναι πως όσο οι επενδύσεις (οικοδομή, επιχειρήσεις, δημόσια έργα) παραμένουν στα τρέχοντα χαμηλά επίπεδα και όσο οι τράπεζες δεν ανοίγουν την κάνουλα της χρηματοδότησης, τόσο το ύψος της ζήτησης θα διατηρείται κοντά στα τρέχοντα (πολύ χαμηλά) επίπεδα.
Έτσι, ενώ το 2014 είδαμε κάποια αμυδρή τόνωση της ζήτησης (μερική ανάκαμψη της οικοδομικής και της κατασκευαστικής δραστηριότητας και κυρίως η επανεκκίνηση κάποιων έργων υποδομής στην εγχώρια αγορά, αλλά και κάποιες ιδιωτικές επενδύσεις λόγω της βελτίωσης του κλίματος), οι τελευταίες γενικότερες εξελίξεις έχουν προκαλέσει νέους πονοκεφάλους στα στελέχη των εταιρειών.
Η διοίκηση της Έλαστρον σημειώνει: «Κάθε πρόβλεψη για φέτος θεωρείται παρακινδυνευμένη. Η αύξηση του όγκου πωλήσεων το 2014 και ιδιαίτερα προς το τέλος του έτους δημιούργησε θετικές προσδοκίες για διατήρηση της δυναμικής και το 2015. Ως ένα βαθμό αυτό επιβεβαιώθηκε, με το επίπεδο δραστηριότητας του χαλυβουργικού τομέα του ομίλου να σημειώνει περαιτέρω βελτίωση το πρώτο τρίμηνο της χρήσης. Ωστόσο, η νέα πραγματικότητα στην ελληνική οικονομία, καθώς και η στασιμότητα στην υλοποίηση του αναπτυξιακού χαρακτήρα των έργων προκαλούν επιφυλάξεις για την πορεία του υπόλοιπου του έτους. Στο μέτρο που τα ανωτέρω ξεπεραστούν και εφόσον η εμπιστοσύνη και η ρευστότητα επανέλθουν στην αγορά, η προοπτική είναι ενθαρρυντική».
Στο ίδιο περίπου μήκος κύματος και η αναφορά της ΣΙΔΜΑ: «Οι προβλέψεις για το 2015 είναι εξαιρετικά δύσκολες. Τόνωση της ζήτησης θα υπάρξει μόνο αν επιταχυνθούν οι μεταρρυθμίσεις που αποβλέπουν στη δημιουργία ελκυστικότερου επενδυτικού και επιχειρηματικού περιβάλλοντος και εισρεύσουν σταδιακά κεφάλαια από το εξωτερικό ως αποτέλεσμα της αύξησης της εμπιστοσύνης των ξένων επενδυτών στις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας».
Η ΣΙΔΕΝΟΡ (εταιρεία παραγωγός χαλύβδινων προϊόντων) έχει πληγεί ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια από την... ισοπέδωση της εγχώριας οικοδομικής δραστηριότητας και από τον επώδυνο συνδυασμό των ακριβών καυσίμων και των υψηλών επιτοκίων. Πάντως, το 2015 αναμένεται να συνεχιστεί η πορεία περιορισμού των ζημιών της που ξεκίνησε το 2014, λόγω: α) των επενδύσεων που οδηγούν σε σημαντική μείωση του κόστους παραγωγής, β) της ευνοϊκότερης συναλλαγματικής ισοτιμίας και γ) της σταδιακής αναδιάρθρωσης της παραγωγής και της στροφής σε προϊόντα που απευθύνονται κυρίως στις αγορές του εξωτερικού.
Η MEVACO είναι εταιρεία μεταλλικών κατασκευών, σημαντικό ποσοστό της παραγωγής της οποίας κατευθύνεται -άμεσα ή έμμεσα- στο εξωτερικό. Το περυσινό αποτέλεσμα ήταν ζημιογόνο, ωστόσο από το τελευταίο τρίμηνο του 2014 παρατηρείται τόνωση των πωλήσεων κυρίως λόγω εξαγωγών και παραγγελιών από κατασκευαστικές (μεγάλοι οδικοί άξονες).
Τέλος, η Τζιρακιάν (παραγωγή χαλύβδινων σωλήνων) μετά από ένα πρόγραμμα αναδιάρθρωσης έχει αυξήσει σημαντικά τις πωλήσεις της την τελευταία διετία (οριακά αρνητικό EBITDA το 2014) και για φέτος προβλέπει νέα αξιοσημείωτη άνοδο των πωλήσεών της.
Κρίση και στο προφίλ αλουμινίου
Η κατακόρυφη πτώση της εγχώριας οικοδομικής δραστηριότητας έπληξε σε μεγάλο βαθμό και τις εταιρείες παραγωγής προφίλ αλουμινίου, οι οποίες τα τελευταία χρόνια: α) Προσπαθούν να διευρύνουν τις εκτός Ελλάδας πωλήσεις τους, β) στρέφονται από το αρχιτεκτονικό στο βιομηχανικό προφίλ, γ) υλοποιούν πολιτικές μείωσης του κόστους και δ) προσπαθούν να βρουν νέες πηγές εσόδων, όπως μέσα από τις εναλλακτικές πηγές ενέργειας.
Ενδεικτικό της μεγάλης κρίσης είναι η κίνηση της ΕΛΒΑΛ (καθαρά εξαγωγικός και κερδοφόρος όμιλος, που όμως δραστηριοποιείται στην έλαση αλουμινίου και αναμένει βελτιωμένες επιδόσεις για φέτος) να απορροφήσει τη θυγατρική της ΕΤΕΜ, προκειμένου η τελευταία να αποφύγει το λουκέτο.
Σύμφωνα με τη διοίκηση της ΑΛΟΥΜΥΛ, «η αβεβαιότητα για την πορεία τόσο της ελληνικής όσο και της παγκόσµιας οικονοµίας για το έτος που διανύουµε δεν µπορεί να αφήσει ανεπηρέαστη την πορεία του οµίλου που θα εξακολουθήσει να επενδύει στη διεθνή δραστηριοποίηση ενώ και για το 2015 θα συνεχιστεί η δηµιουργία οικονοµιών κλίµακας µέσω της αναδιοργάνωσης και η προσπάθεια µείωσης του κόστους παραγωγής µέσω της βελτιστοποίησης των διαδικασιών και εκµετάλλευσης πόρων».
Με επιφύλαξη για την πορεία του 2015 μιλάει και η ΒΙΟΚΑΡΠΕΤ (θυγατρική της η Exalco), σύμφωνα με την οποία «οι προοπτικές του οµίλου για το 2015 επηρεάζονται έντονα, από τη µεγάλη παγκόσµια οικονοµική κρίση και από τις δυσκολίες που υπάρχουν στο χρηµατοπιστωτικό σύστηµα. Η µείωση της οικοδοµικής δραστηριότητας έχει προκαλέσει ύφεση στον κλάδο (και όχι µόνο) στην Ελλάδα αλλά και στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μέσα στα πλαίσια ενός τέτοιου ρευστού οικονοµικού περιβάλλοντος είναι αρκετά δύσκολο να γίνουν προβλέψεις για την πορεία των διαφόρων µεγεθών για τη χρήση 2015.
Η διοίκηση του οµίλου συνεχίζει την περικοπή των διαφόρων εξόδων για το 2015 της τάξης του 15%-30%, αναλόγως της ελαστικότητας εκάστου και επίσης θα κάνει πολύ συνετή διαχείριση των αποθεµάτων, της παραγωγής και των αγορών πρώτων και βοηθητικών υλών και εµπορευµάτων, προκειµένου να µειωθεί ο τραπεζικός δανεισµός. Επιπροσθέτως, θα γίνουν έντονες προσπάθειες προκειµένου να εισπραχθούν οι απαιτήσεις από την πελατεία µας και να µειωθεί από τώρα και στο εξής ο µέσος όρος πίστωσης προς αυτούς».