«Κάλπικη» αποδείχτηκε η Χρυσή Βίζα

Περί τα 250 ακίνητα πωλήθηκαν την τελευταία τριετία σε ξένους μέσω του ελληνικού προγράμματος της Χρυσής Βίζας, δηλαδή της πενταετούς άδειας διαμονής για υπηκόους τρίτων χωρών που επενδύουν περισσότερα από 250.000 ευρώ στην εγχώρια αγορά real estate.

Με βάση τα ίδια στοιχεία, τα έσοδα από το πρόγραμμα μπορούν να χαρακτηριστούν επιεικώς πενιχρά αφού δεν ξεπερνούν τα 65 εκατ. ευρώ. Για λόγους σύγκρισης, τα έσοδα της Πορτογαλίας από το αντίστοιχο πρόγραμμα Χρυσής Βίζας είχαν φτάσει τα 700 εκατ. ευρώ μέχρι τα μέσα του 2014.

Υπενθυμίζεται πως στα τέλη Οκτωβρίου η διοίκηση του Enterprise Greece είχε ανακοινώσει πως μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου είχαν παραχωρηθεί 436 άδειες διαμονής (σε αγοραστές και μέλη των οικογενειών τους) ενώ στην ουρά βρίσκονταν άλλες 83. Αποδεικνύεται πως η πλειοψηφία των αδειών παραμονής κατευθύνθηκε σε υπηκόους τρίτων χωρών που ζούσαν ήδη στην Ελλάδα, είχαν ήδη αγοράσει ακίνητο, και αξιοποίησαν το πρόγραμμα της Χρυσής Βίζας για να αποκτήσουν την πενταετή άδεια διαμονής.

Ο διευθύνων σύμβουλος του πανελλαδικού κτηματομεσιτικού δικτύου E-Real Estates Θέμης Μπάκας υποστηρίζει πως «για να μπορέσει η χώρα μας να προσεγγίσει επενδύσεις στην ακίνητη περιουσία, αλλά ταυτόχρονα να αρχίσει να βλέπει θετικά αποτελέσματα από την εφαρμογή του νόμου 4146/2013 θα πρέπει να ξεκαθαρίσει αν πραγματικά επιθυμεί την προσέλκυση επενδύσεων στην πράξη και όχι στα χαρτιά και θα πρέπει να προχωρήσει σε άμεσες ενέργειες που θα το δηλώνουν έμπρακτα».

Μεταξύ των προτάσεων που έχουν καταθέσει στελέχη της αγοράς ακινήτων, ώστε να αναστηθεί το πρόγραμμα Χρυσή Βίζα όπως ο κ. Μπάκας περιλαμβάνονται «η άμεση συνεργασία των υπουργείων Τουρισμού και Ανάπτυξης με τις πρεσβείες της χώρας μας στις χώρες προσέγγισης για επενδύσεις, η οργανωμένη στρατηγική προσέλκυσης επενδυτών αποτελούμενη από εξειδικευμένους επαγγελματίες του κλάδου, το σταθερό φορολογικό πλαίσιο τουλάχιστον για περίοδο δεκαετίας, η ενημέρωση των επαγγελματιών του κλάδου για τα βήματα και τις απαραίτητες διαδικασίες που πρέπει να ακολουθήσει ο επενδυτής καθώς και η χαρτογράφηση των κατάλληλων και διαθέσιμων ακινήτων που πληρούν τις προδιαγραφές».

Στην αγορά real estate, όπως επισημαίνει ο κ. Μπάκας, απαιτείται «πιστοποίηση των επαγγελματιών που διαχειρίζονται χαρτοφυλάκια ακινήτων όπως για παράδειγμα εξοχικές κατοικίες. Ενας τουριστικός πράκτορας ο οποίος ενίοτε πουλά εισιτήρια των 200 ευρώ υποχρεούται νομοθετικά να έχει καταθέσει εγγυητική επιστολή για την ορθή λειτουργία του γραφείου του. Αντιθέτως ο κτηματομεσιτικός κλάδος που διαχειρίζεται αξίες χιλιάδων ευρώ παραμένει ανεξέλεγκτος». Το θέμα της δράσης αετονύχηδων το είχαν επισημάνει και άλλα στελέχη της αγοράς ακινήτων σε πρόσφατη εκδήλωση για τη Χρυσή Βίζα.

«Στην περίπτωση που το 0,5% των τουριστών που επισκέπτονται τη χώρα μας επένδυε στην εξοχική κατοικία, σήμερα θα μιλούσαμε για 120.000 πωλήσεις ετησίως, με έσοδα δισ. ευρώ και ταυτόχρονα αιμοδοσία των κρατικών ταμείων» λέει o διευθύνων σύμβουλος της E-Real Estates. Θεωρεί πως «ο στόχος μπορεί να επιτευχθεί όταν καταγραφεί και υπάρξει πλάνο δράσης τουλάχιστον 5ετίας».

Τα αποτελέσματα στις άλλες χώρες της Ευρώπης

Η Πορτογαλία έχει εκδώσει 1.161 βίζες από το 2012 που ξεκίνησε το πρόγραμμα ως το 2014, εξασφαλίζοντας επενδύσεις ύψους 700 εκατομμυρίων ευρώ κυρίως από Κινέζους, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιοποίησε το υπουργείο Εξωτερικών της χώρας. Μάλιστα το ελάχιστο τίμημα αγοράς για τη Χρυσή Βίζα είναι 500.000 ευρώ και όχι 250.000 ευρώ που ισχύει στην Ελλάδα. Δηλαδή μιλάμε για 1.398 μεταβιβάσεις ακινήτων που έγιναν μέχρι και το 2014 το καλοκαίρι. Ενώ σύμφωνα με αναφορές του πορτογαλικού γραφείου της Colliers International, οι πωλήσεις ακινήτων προς ξένους υπηκόους που αναζητούν βίζα εκτιμώνται κοντά στο 1 δισ. ευρώ για το σύνολο του 2014. Στην περίπτωση της Πορτογαλίας, η άδεια παραμονής προσμετράται στη λήψη ιθαγένειας.

Στην Κύπρο το όριο της επένδυσης για τη χορήγηση πολυετούς βίζας είναι οι 300.000 ευρώ, ενώ ήδη συζητείται να μειωθεί σε 200.000 ευρώ. Πάντως το μειονέκτημα της Κύπρου είναι ότι βρίσκεται εκτός της ζώνης Σένγκεν, γεγονός που σημαίνει ότι ο επενδυτής εκτός Ε.Ε. δεν θα μπορεί να ταξιδέψει με την ίδια ευκολία σε άλλες χώρες της Ε.Ε.
Το τρίτο τρίμηνο του 2013 στην Πάφο, όπως αναφέρουν τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, οι Κινέζοι και οι Ρώσοι αγόρασαν το 90% των περίπου 600 ακινήτων που άλλαξαν χέρια. Και όλα αυτά την ώρα που το real estate στο νησί βρίσκεται σε ύφεση, με τις τιμές να έχουν υποχωρήσει 15% την τελευταία 5ετία. Δηλαδή πραγματοποιήθηκαν 540 μεταβιβάσεις ακινήτων.

Η Ισπανία σε μία προσπάθεια να δώσει ώθηση στην οικονομία της και κυρίως στην αγορά ακινήτων, που ήταν και η βασική αιτία για την ύφεση στη χώρα, προσφέρει επίσης άδεια παραμονής σε ξένους που επενδύουν σε ακίνητα με τιμή άνω των 300.000 ευρώ η οποία ξεκίνησε να εφαρμόζεται τον Σεπτέμβριο του 2013 με μέση τιμή πώλησης κατοικιών προς ξένους αγοραστές που διαμορφώθηκε σε 1.486 ευρώ ανά τ.μ. Ενώ σήμερα σχεδιάζουν να ρίξουν τη τιμή στις 160.000 ευρώ, το ποσό αυτό αντιστοιχεί στον μέσο όρο των τιμών των ακινήτων στην Ισπανία. Η βίζα δεν θα περιλαμβάνει άδεια εργασίας, ενώ αναμένεται να επεκταθεί από μεμονωμένα άτομα σε ολόκληρη την οικογένεια. Σύμφωνα με στοιχεία του Ινστιτούτου Στατιστικής οι συναλλαγές στην αγορά ακινήτων αυξήθηκαν το 2014 κατά 2,2%. Πέρυσι πουλήθηκαν 319.389 κατοικίες από 312.600 το προηγούμενο έτος και 318.534 το 2012.

Η Τουρκία από την άλλη πλευρά ήρε όλους τους περιορισμούς για τους υπηκόους ισλαμικών κρατών, προκειμένου να προσελκύσει περισσότερους επενδυτές και τουρίστες, οι οποίοι αλλιώς δεν θα είχαν τη δυνατότητα να ταξιδέψουν ως τη γείτονα. Η τουρκική κυβέρνηση περιμένει ότι η αύξηση του αριθμού των επισκεπτών από τις χώρες αυτές θα σταθεροποιήσει τη θέση της Κωνσταντινούπολης ως συγκοινωνιακού κόμβου και θα ενισχύσει το τουριστικό ρεύμα. Οι υποψήφιοι πελάτες μας, όπως για παράδειγμα, οι Ρώσοι, προτίμησαν να επενδύσουν στη γειτονική Τουρκία. Σύμφωνα με την έκθεση του τουρκικού υπουργείου Περιβάλλοντος και Πολεοδομίας, για το διάστημα Μάιος 2012 - Μάιος 2013 περίπου 14.600 ξένοι επένδυσαν στη γείτονα αγοράζοντας 13.495 ακίνητα.