«Επιδιώκουμε έντιμο συμβιβασμό με τους εταίρους, αλλά άνευ όρων συνθηκολόγηση μην περιμένετε από εμάς». Με αυτήν τη φράση ο Αλέξης Τσίπρας απάντησε στο ερώτημα γιατί προκάλεσε τη χθεσινή, έκτακτη, συνεδρίαση στη Βουλή σε επίπεδο πολιτικών αρχηγών.
Παρότι το αντικείμενο της διαδικασίας ήταν τυπικά η ενημέρωση του Σώματος για την εν εξελίξει διαπραγμάτευση, ο πρωθυπουργός δεν προέβη σε... ενημέρωση περί των συγκλίσεων και των αποκλίσεων με τους εταίρους, αλλά επιχείρησε να απευθυνθεί στην κοινωνία και στην κυβερνητική πλειοψηφία διαβεβαιώνοντας (πολλάκις) ότι οι «κόκκινες γραμμές» θα τηρηθούν μέχρι τέλους – δηλαδή ότι δεν θα ενδώσει η κυβέρνηση σε νέα υφεσιακά μέτρα και δεν θα δεχθεί την ολοκλήρωση των μνημονιακών εκκρεμοτήτων που περιέχονται στο περίφημο e-mail Χαρδούβελη.
Αντιστοίχως, επανέλαβε, αν και γενικά, τις δεσμεύσεις για σταδιακή ακύρωση μνημονιακών μέτρων, όπως «η επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων το συντομότερο δυνατό».
Κατά τους συνεργάτες του, βεβαίως, η εμμονή στις «κόκκινες γραμμές» είχε αποδέκτη και τους εταίρους, δεδομένου ότι η εν λόγω έκτακτη συνεδρίαση έγινε μεταξύ του Brussels Group και του (προσδοκώμενου ακόμα και για αύριο) EuroWorking Group.
Καμμένη γη...
Ο πρωθυπουργός επανέφερε στην ατζέντα το θέμα του χρέους, τονίζοντας ότι είναι αναγκαίο να αρχίσει η συζήτηση για την αναδιάρθρωσή του, διαφορετικά «είναι αδύνατη η αποπληρωμή του». Πότε; «Στην ώρα της, ώστε τον Ιούνιο να υπάρξει το νέο αναπτυξιακό συμβόλαιο με τους εταίρους», όπως είπε, σε αντίθεση με τις προβλέψεις της Ν.Δ. ότι τον Ιούνιο θα οδηγηθούμε σε νέο μνημόνιο.
Εμφάνισε τον επιχειρούμενο συμβιβασμό ως αποτέλεσμα της κατάστασης που παρέλαβε η κυβέρνησή του από την προηγούμενη – «παραλάβαμε χώρα στο χείλος του γκρεμού, το περιβάλλον ήταν ναρκοθετημένο επειδή ερχόταν πολιτική αλλαγή, βρήκαμε 0,3% πρωτογενές πλεόνασμα αντί για 1,8% και μόλις 592 εκατομμύρια ευρώ αντί 3,3 δισ. ευρώ όπως έλεγαν», ήταν η χαρακτηριτική φράση του.
Φυσικά, η λέξη ρήξη απουσίασε από το πρωθυπουργικό λεξιλόγιο καθώς, κατά τον σχεδιασμό, την είχαν προφέρει αρκούντως κομματικά στελέχη και υπουργοί τις προηγούμενες ημέρες – είτε ως διαπραγματευτικό χαρτί, είτε ως αναγκαίο κακό εάν δεν επέλθει συμφωνία.
«Θα στηρίξετε;»
Ο Αλέξης Τσίπρας προ(σ)κάλεσε ανοικτά τη Ν.Δ. και το Ποτάμι να απαντήσουν εάν θα στηρίξουν τη διαπραγμάτευση και τη συμφωνία με τους εταίρους (την οποία έδειξε να προεξοφλεί...) τονίζοντας, μάλιστα, ότι «αυτό είναι το μεγάλο πολιτικό δίλημμα που πρέπει να απαντηθεί χωρίς μισόλογα».
Στο σημείο αυτό, μάλιστα, προκάλεσε αίσθηση η επιλογή του να απευθυνθεί προσωπικά στον Αντώνη Σαμαρά και στον Σταύρο Θεοδωράκη... αγνοώντας επιδεικτικά τον Ευάγγελο Βενιζέλο, δείχνοντας ποιον τοποθετεί «απέναντι» και ποιον θεωρεί «εν δυνάμει σύμμαχο».
Κατά την πρωθυπουργική ομάδα, «ο στόχος επετεύχθη» αφού, παρά τη φραστική οξύτητα («μη μας θεωρείτε δεδομένους» κ.λπ.) και την ένταση που προκλήθηκε με αφορμή τις κινήσεις της Ζωής Κωνσταντοπούλου, ο κ. Σαμαράς δεν αρνήθηκε την ψήφιση νέων μέτρων όταν φτάσουν στη Βουλή «και θα δούμε», ενώ ο κ. Θεοδωράκης εμφανίσθηκε ακόμα πιο υποστηρικτικός σε επιμέρους καυτές επιλογές, όπως οι τηλεοπτικές άδειες και οι αποκρατικοποιήσεις.
Οι... πάσες του Θεοδωράκη
Σε ό,τι αφορά τον Στ. Θεοδωράκη, όχι μόνο στήριξε τη θέση της κυβέρνησης («ναι στις ιδιωτικοποιήσεις εκτός κι αν η κυβέρνηση θεωρεί ότι υπάρχει μείζον θέμα διαφθοράς» ή «πρέπει να δώσουμε τα αεροδρόμια στους Γερμανούς; Είναι μέσα στη συμφωνία;») αλλά... έκανε και πάσα στον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη να διευκρινίσει, με αφορμή τον ΟΛΠ, ότι «δεν μιλάμε για αποκρατικοποιήσεις αλλά για αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας με συμπράξεις δημοσίου και ιδιωτικού τομέα...».
Οχι τυχαία, ο κ. Τσίπρας, κλείνοντας λίγο μετά τα μεσάνυχτα τη συνεδρίαση, έκανε ειδική, θετική, αναφορά στην εν λόγω τοποθέτηση του κ. Θεοδωράκη. Ο οποίος, βεβαίως, επιφύλαξε και κριτική π.χ. στα ψίχουλα, όπως είπε, που περιελάμβανε το νομοσχέδιο για την ανθρωπιστική κρίση ή στην επιλογή του κ. Τσίπρα να μιλήσει ενώπιον της Αγκελα Μέρκελ για το ηθικό μέρος των γερμανικών αποζημιώσεων ενώ στο εσωτερικό της χώρας μιλά για το υλικό.
Παπασταύρου vs Κατρούγκαλος
Κατά τα λοιπά, μετά από δέκα ημέρες... Κατρουγκαλιάδας, ο κ. Τσίπρας επέστρεψε την μπάλα των «γκρίζων υποθέσεων» στο γήπεδο της Ν.Δ. με αφορμή την «τύχη» της λίστας Λαγκάρντ: όχι μόνο ανέδειξε τον αργόσυρτο έλεγχο στα πρόσωπα που περιέχονται σ΄αυτή, αλλά αναφέρθηκε και σε χθεσινό δημοσίευμα ιταλικής εφημερίδας, σύμφωνα με το οποίο ο στενός συνεργάτης του κ. Σαμαρά (και ισχυρός παράγοντας του πρώην Μαξίμου) Σταύρος Παπασταύρου εμφανίζεται στη λίστα όχι ως διαχειριστής κεφαλαίου τρίτου προσώπου αλλά ως κάτοχος λογαριασμού.
Μάλιστα, όταν ο κ. Σαμαράς υπερασπίστηκε τον συνεργάτη του με τη φράση «μακάρι η Ελλάδα να είχε δέκα Παπασταύρου» ο πρωθυπουργός απάντησε: «Δεν έχει δέκα, έχει 2.062, όσα είναι τα πρόσωπα που εμφανίζονται στη λίστα Λαγκάρντ».
Σ΄αυτό το σημείο άλλωστε, και με αφορμή την απόφαση της προέδρου της Βουλής Ζωής Κωνσταντοπούλου να δώσει τον λόγο «επί προσωπικού» στον υπουργό Γιώργο Κατρούγκαλο να απαντήσει στις εναντίον του αναφορές του κ. Σαμαρά, ο προκάτοχός της Ε. Μεϊμαράκης κατήγγειλε τη διαδικασία και... ανακοίνωσε την αποχώρηση της Ν.Δ. από την αίθουσα.
Και κάπως έτσι έφυγαν από τη Βουλή όλοι ικανοποιημένοι αφού έστειλαν μηνύματα, προκάλεσαν αντεγκλήσεις και απευθύνθηκαν στα ακροατήριά τους με τρόπο τέτοιο ώστε σήμερα να εμφανίζονται νικητές.