Αλαλούμ με τους μετόχους και την... αλληλέγγυα ευθύνη

Εξαπίνης έχει πιάσει τον επιχειρηματικό κόσμο το άρθρο 31 του νόμου για την επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας που προβλέπει την "αλληλέγγυα και εις ολόκληρο ευθύνη" για χρέη προς ασφαλιστικά ταμεία εταίρων ή μετόχων με ποσοστό τουλάχιστον 10% (εξαιρούνται οι εισηγμένες στο ΧΑ επιχειρήσεις).

Μπορεί ο αρμόδιος αναπληρωτής υπουργός Κοινωνικών Ασφαλίσεων, κ. Δημήτρης Στρατούλης να προχώρησε πριν την ψήφιση του νόμου σε νομοτεχνική βελτίωση σε ότι αφορά το σκέλος της συνυπευθυνότητας των μελών των διοικητικών συμβουλίων των επιχειρήσεων για κάθε οφειλή, ικανοποιώντας έτσι εν μέρη τον επιχειρηματικό κόσμο, ωστόσο διατήρησε την αλληλέγγυα και εις ολόκληρο ευθύνη των εταίρων ή μετόχων με ποσοστό τουλάχιστον 10%.

Πρόκειται για μια ρύθμιση που όπως λένε στην αγορά καθιστά απλούς μετόχους συνυπεύθυνους για πράξεις ή παραλήψεις αυτών που ασκούν τη διοίκηση και στην πράξη καταργεί την έννοια της «ανώνυμης εταιρείας». Είναι συμπληρώνουν ρύθμιση η οποία βάζει τεράστιους φραγμούς στην επιχειρηματικότητα, δεδομένου ότι κανείς δεν θα πάρει το ρίσκο επένδυσης αν γνωρίζει ότι μπορεί να βρεθεί υπεύθυνος για πράξεις που δεν έκανε.

Μάλιστα προχωρούν και ένα βήμα παραπέρα λέγοντας ότι το συγκεκριμένο άρθρο βάζει «ταφόπλακά» σε οποιαδήποτε επενδυτική και επιχειρηματική πρωτοβουλία, μπλοκάροντας συγχωνεύσεις και πωλήσεις μεριδίων. Και όχι μόνο αυτό. Αποκλείει τις επιχειρήσεις, οι οποίες δεν έχουν εύκολη πρόσβαση στο τραπεζικό σύστημα, να βρουν ρευστότητα μέσω διάθεσης μέρους του μετοχικού τους κεφαλαίου.

Επιπλέον όπως υποστηρίζουν στελέχη της αγορά η καθιέρωση «αλληλέγγυας ευθύνης» έχει ως δικαιολογητική βάση τη δυνατότητα του αλληλεγγύως ευθυνομένου να πράξει κάτι για να αποτρέψει τη δημιουργία της κύριας οφειλής. Δυνατότητα που δεν έχει ο μέτοχος ή εταίρος του 10% όπως σημειώνουν οι ίδιοι. Κάποιοι δε προτείνουν ότι η αλληλέγγυα ευθύνη θα έπρεπε να είχε περιοριστεί στα μερίσματα και λοιπές απολαβές που τυχόν έλαβε ο μέτοχος ή εταίρος κατά την τελευταία τριετία λειτουργίας της εταιρείας, ή να αφορά μετόχους – εταίρους με ποσοστό άνω του 50%, οπότε και θα τεκμαίρεται ότι οι ήδη ευθυνόμενοι διοικούντες ήταν της επιλογής τους.

Μέχρι την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, εκπρόσωποι του επιχειρηματικού κόσμου βρίσκονται σε ανοικτή γραμμή με το επιτελείο της Κυβέρνησης προκειμένου να υπάρξει αλλαγή, η οποία εκτιμούν ότι θα γίνει. Παρά τις ελπίδες της αγοράς κάτι τέτοιο δεν έχει διαφανεί από τις μέχρι σήμερα δηλώσεις του κ. Στρατούλη.

Τι προβλέπει το επίμαχο Άρθρο 31

Συγκεκριμένα το άρθρο 31, πρώην 29, του νόμου 4321/2015 "Ρυθμίσεις για την επανεκκίνηση της οικονομίας", που ψηφίσθηκε στις 20 Μαρτίου και δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ στις 21 Μαρτίου, προβλέπει ότι αν κατά το χρόνο διάλυσης μιας εταιρείας δεν έχουν εξοφληθεί όλες οι υποχρεώσεις της προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, οι, κατά το χρόνο διάλυσης αυτών, μέτοχοι ή εταίροι κεφαλαιουχικών εταιρειών με ποσοστό συμμετοχής τουλάχιστον 10% ευθύνονται αλληλεγγύως και εις ολόκληρο με την εταιρεία για την καταβολή των οφειλόμενων ασφαλιστικών εισφορών, προσθετών τελών, προσαυξήσεων και λοιπών επιβαρύνσεων.

Επίσης και κάθε πρόσωπο που υπήρξε μέτοχος ή εταίρος με ποσοστό συμμετοχής τουλάχιστον 10% ευθύνεται αλληλεγγύως και εις ολόκληρο με το νομικό πρόσωπο ή τη νομική οντότητα για την καταβολή των οφειλόμενων ασφαλιστικών εισφορών, προσθετών τελών, προσαυξήσεων και λοιπών επιβαρύνσεων, που δημιουργήθηκαν κατά τη χρονική περίοδο της ιδιότητας του μετόχου ή εταίρου.

Σημειώνεται ότι οι ρυθμίσεις αυτές δεν ισχύουν για νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών ή αναγνωρισμένο χρηματιστήριο σε άλλο κράτος − μέλος της Ε.Ε.

Ολόκληρο το άρθρο όπως δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ

1. Τα πρόσωπα που είναι νόμιμοι εκπρόσωποι, πρόεδροι, διαχειριστές, διευθύνοντες σύμβουλοι, εντεταλμένοι στη διοίκηση και εκκαθαριστές των νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων, όπως αυτές προσδιορίζονται στο άρθρο 3 του ν. 4174/2013, Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας (Α ́ 170), κατά το χρόνο της διάλυσης ή συγχώνευσής τους, ευθύνονται προσωπικά και αλληλέγγυα και εις ολόκληρον για την καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών, πρόσθετων τελών, προσαυξήσεων και λοιπών επιβαρύνσεων που οφείλονται από αυτά τα νομικά πρόσωπα και τις νομικές οντότητες προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης ανεξάρτητα από το χρόνο βεβαίωσής τους. Στα νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες που συγχωνεύονται, ευθύνεται αλληλεγγύως και εις ολόκληρον μαζί με τα πιο πάνω πρόσωπα, για την πληρωμή των κατά το προηγούμενο εδάφιο οφειλόμενων ασφαλιστικών εισφορών του διαλυόμενου νομικού προσώπου και εκείνο ή εκείνη η νομική οντότητα που το απορρόφησε ή το νέο νομικό πρόσωπο ή η νέα νομική οντότητα που συστήθηκε, ανεξάρτητα από το χρόνο βεβαίωσής τους. Η προσωπική και αλληλέγγυα ευθύνη των προσώπων που έχουν τις παραπάνω ιδιότητες για την καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών, πρόσθετων τελών, προσαυξήσεων και λοιπών επιβαρύνσεων που οφείλονται από τα νομικά πρόσωπα και τις νομικές οντότητες υπάρχει και κατά τη διάρκεια λειτουργίας του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας που εκπροσωπούν.

2. Αν κατά το χρόνο διάλυσης νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας δεν έχουν εξοφληθεί όλες οι υποχρεώσεις του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, οι, κατά το χρόνο διάλυσης αυτών, μέτοχοι ή εταίροι κεφαλαιουχικών εταιρειών με ποσοστό συμμετοχής τουλάχιστον δέκα (10%) τοις εκατό ευθύνονται αλληλεγγύως και εις ολόκληρο με το νομικό πρόσωπο ή τη νομική οντότητα για την καταβολή των οφειλόμενων ασφαλιστικών εισφορών, προσθετών τελών, προσαυξήσεων και λοιπών επιβαρύνσεων. Επίσης και κάθε πρόσωπο που υπήρξε μέτοχος ή εταίρος κεφαλαιουχικών εταιρειών με ποσοστό συμμετοχής τουλάχιστον δέκα (10%) τοις εκατό, ευθύνεται αλληλεγγύως και εις ολόκληρο με το νομικό πρόσωπο ή τη νομική οντότητα για την καταβολή των οφειλόμενων ασφαλιστικών εισφορών, προσθετών τελών, προσαυξήσεων και λοιπών επιβαρύνσεων, που δημιουργήθηκαν κατά τη χρονική περίοδο της ιδιότητας του μετόχου ή εταίρου. Οι ρυθμίσεις της παραγράφου αυτής δεν ισχύουν για νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών ή αναγνωρισμένο χρηματιστήριο σε άλλο κράτος − μέλος της Ε.Ε..

3. Τα πρόσωπα που κατά τις διατάξεις του παρόντος άρθρου ευθύνονται προσωπικά και αλληλέγγυα για τις οφειλές νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας προς Φ.Κ.Α., κατ' εξαίρεση, είναι δυνατό να εξοφλήσουν αυτοτελώς τις οφειλές του νομικού προσώπου προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης (Φ.Κ.Α.), που υπήρχαν κατά την ανάληψη των καθηκόντων τους, καθώς και αυτές που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια της θητείας τους, ανεξαρτήτως του χρόνου βεβαίωσής τους. Στην περίπτωση αυτή αναστέλλεται η λήψη ή η εκτέλεση κάθε αναγκαστικού μέτρου σε βάρος τους και χορηγείται σε αυτούς αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας για κάθε χρήση.

4. Πρόσωπα ευθυνόμενα για την καταβολή ασφαλιστικών οφειλών εκ μέρους του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας, σύμφωνα με το παρόν άρθρο, δύνανται να ασκήσουν έναντι των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης, παράλληλα με το νομικό πρόσωπο ή τη νομική οντότητα, οποιοδήποτε δικαίωμα θα είχε στη διάθεσή του το νομικό πρόσωπο ή η νομική οντότητα.

5. Το άρθρο αυτό ισχύει από την ημερομηνία κατάργησης του άρθρου 115 του ν. 2238/1994 για τα πρόσωπα που ήταν υπεύθυνα με βάση τις διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου 4 του ν. 2556/1997 (Α ́270), όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 2 του άρθρου 69 του ν. 2676/1999 (Α ́ 1). Για τα υπόλοιπα πρόσωπα ισχύει από την ψήφιση του παρόντος.