Σε τρεις φάσεις το σχέδιο για Ελλάδα

Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας επέλεξε να μιλήσει στους «7» το βράδυ της Πέμπτης στα ελληνικά και ζήτησε μεταφραστή. Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του Εuro2day.gr, η κίνηση αυτή έφερε θετικά αποτελέσματα, καθώς οι αξιωματούχοι ήταν αναγκασμένοι να προσηλωθούν στη μετάφραση και στην εισαγωγική ομιλία του κ. Τσίπρα που σκιαγράφησε το κοινωνικό, οικονομικό και πολιτικό status όπως ξεδιπλώνεται στη χώρα μας αυτή τη στιγμή, πριν ζητήσει άμεση πρόσβαση στη ρευστότητα ώστε να αποφευχθεί το δίλημμα πληρωμή των δανείων ή πληρωμή των μισθών.

Αντιθέτως με όσα γράφτηκαν, αξιωματούχος που έλαβε μέρος στη συνάντηση ανέφερε στο Euro2day.gr, ότι εκτός από ορισμένα σημεία «έντασης» η συζήτηση κύλησε καλύτερα του αναμενομένου, με τον κ. Τσίπρα να λαμβάνει πολιτικές δεσμεύσεις σε περίπτωση που η κυβέρνησή του ανταποκριθεί άμεσα με ένα τολμηρό, σαφές και κοστολογημένο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων που ονομάζεται «early harvest». Η ανάγκη για αυτή τη στρατηγική έγινε ξεκάθαρη μετά την επιστολή που έστειλε ο πρωθυπουργός στους Ευρωπαίους ηγέτες (και όχι μόνο στην Αγκελα Μέρκελ, όπως πληροφορείται το Euro2day.gr) με την οποία καθιστούσε ξεκάθαρο το πρόβλημα ρευστότητας που αντιμετωπίζει η χώρα.

Ο κωδικός αυτός του «πρόωρου θέρους» αναφέρεται σε κάποιες μεταρρυθμίσεις που πρέπει να έρθουν πιο γρήγορα, δηλαδή πριν από τη διορία στα τέλη Απριλίου, και τις οποίες η κυβέρνηση δεν ήθελε για πολιτικούς λόγους να αγγίξει αυτή τη στιγμή.

Ο ίδιος αξιωματούχος, ωστόσο, υπογράμμισε με νόημα ότι η παρουσία του προέδρου του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ στη συνάντηση δεν προεξοφλεί και την έγκριση των υπουργών Οικονομικών σε όσα συμφωνήθηκαν. Υπενθύμισε το παράδειγμα που έγραψε πρόσφατα το Euro2day.gr ότι ενώ ο Γ. Ντάισελμπλουμ είχε δείξει σε άτυπο γεύμα να συμφωνεί με τη συμβιβαστική πρόταση της Κομισιόν εν τέλει, 15 λεπτά πριν από το κρίσιμο δεύτερο Eurogroup του Φεβρουαρίου, απέσυρε το έγγραφο και κατέθεσε ένα άλλο, δικό του, που είχε τη σφραγίδα του Γερμανού υπουργού Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.

Σύμφωνα λοιπόν με τον ίδιο παράγοντα, η συνάντηση των 7 είχε τα εξής αποτελέσματα:

1. Εάν η λίστα των μεταρρυθμίσεων που παρουσιαστεί στο Eurogroup είναι σύμφωνη με το περίγραμμα που συζητήθηκε στη συνάντηση, τότε είναι πιθανή η εκταμίευση μιας δόσης, πιθανότατα από τα κέρδη του προγράμματος SMPs ύψους 1,9 δισ. ευρώ, μέχρι τις 8 Απριλίου και αφού προηγηθεί έκτακτο Eurogroup.

2. Εάν όλα κυλήσουν ομαλά, οι αξιωματούχοι άφησαν ανοικτό παράθυρο η εκταμίευση να γίνει χωρίς να χρειάζεται πρώτα να έχει ψηφιστεί το πακέτο από το ελληνικό κοινοβούλιο. Η πηγή με την οποία συνομίλησε το Euro2day.gr συνέδεσε την προοπτική αυτή με το γεγονός ότι δεν υπάρχει χρόνος, όμως η κίνηση μεταφράζεται ως βούληση από όλες τις πλευρές να αποφευχθεί ένα πιστωτικό γεγονός και περισσότερη πολιτική αβεβαιότητα η οποία προκαλεί τριγμούς εντός της κυβέρνησης αλλά και τροφοδοτεί συνεχώς σενάρια για Grexit η Graccident.

3. Παρά τις διαψεύσεις, συζητήθηκε και το πρόγραμμα των ιδιωτικοποιήσεων το οποίο έθεσαν οι συνομιλητές του κ. Τσίπρα. Ο πρωθυπουργός, σύμφωνα με πληροφορίες, τόνισε ότι η επιλογή της κυβέρνησης δεν είναι η συνολική πώληση, αλλά η διατήρηση συμμετοχής του Δημοσίου στις επιχειρήσεις. Η απάντηση που πήρε δεν ήταν αρνητική, καθώς κάθε κυβέρνηση διατηρεί αυτό το δικαίωμα, φτάνει όμως να τρέξει το πρόγραμμα άμεσα.

4. Ο πρόεδρος την ΕΚΤ επέμεινε στη σκληρή γραμμή της ευρωτράπεζας, εξήγησε ότι υπάρχει πρόβλημα με τη συμμετοχή των ελληνικών τραπεζών στις δημοπρασίες των εντόκων, ότι υπάρχει πλάνο για επιβολή credit controls εάν δεν σταματήσουν οι μαζικές εκροές κεφαλαίων από την Ελλάδα και ότι ίσως και την επόμενη εβδομάδα εγκριθεί το νομικό πλαίσιο που θα απαγορεύει στις ελληνικές τράπεζες να συμμετέχουν στις δημοπρασίες. Η σύσταση του SSM δηλαδή θα μετουσιωθεί και σε απαγόρευση.

Από την άλλη και προς το τέλος της συζήτησης, ο Μάριο Ντράγκι ανέφερε μεν ότι η ΕΚΤ δεν δεσμεύεται εκ των προτέρων για το τι θα πράξει (does not pre-commit), όμως εάν περάσει από το Eurogroup η ανανεωμένη λίστα των μεταρρυθμίσεων τότε θα πιέσει το Governing Council της ΕΚΤ (που τώρα είναι αρνητικό) να επανεξετάσει την αποδοχή των ελληνικών ομολόγων ως collateral, ενώ δεν αποκλείεται, εάν χρειαστεί, να επανεξετάσει και μικρή αύξηση του ορίου δημοπρασιών των εντόκων γραμματίων.

5. Η κ. Μέρκελ ήξερε με κάθε λεπτομέρεια το ελληνικό θέμα, παρουσιάστηκε διαβασμένη αλλά δεν ύψωσε τους τόνους καθώς έχει τη δική της ατζέντα που θα συζητήσει σήμερα με τον κ. Τσίπρα. Σιωπηλός παρέμεινε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, ενώ ο κ. Ντάισελμπλουμ επανέλαβε το αρνητικό κλίμα στην πλειοψηφία των υπουργών Οικονομικών του Eurogroup και το πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα εάν η ελληνική πλευρά συνεχίσει να κρατά τη στάση που κρατά μέχρι σήμερα, κάνοντας σαφές ότι τα συμφωνηθέντα δεν αλλάζουν, πλην της αντικατάστασης μέτρων με άλλα ισόποσα, που θα προτείνει η ελληνική πλευρά και θα εγκρίνουν οι υπουργοί Οικονομικών.

6. Οι συνομιλητές του πρωθυπουργού αναφέρθηκαν στην τεράστια καθυστέρηση που παρατηρήθηκε τις τελευταίες εβδομάδες «δείχνοντας» εμμέσως πλην σαφώς ως υπεύθυνο τον υπουργό Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη όχι μόνο ως προς τις εχθρικές σχέσεις που δημιούργησε με μερίδα των ομολόγων του και κυρίως του κ. Σόιμπλε, αλλά και ως προς το γεγονός ότι το ελληνικό ΥΠΟΙΚ δείχνει ανοργάνωτο με αρκετούς υπαλλήλους να μην ξέρουν πώς να διαχειριστούν τα κλιμάκια των ελεγκτών που βρίσκονται στην Αθήνα και δεν λαμβάνουν τα στοιχεία που ζητούν.

7. Όπως έχουν αυτή τη στιγμή τα πράγματα η Ελλάδα δεν έχει άλλη επιλογή από ένα τρίτο δάνειο, όπως πρώτα αποκάλυψε το Euro2day.gr. Το τρίτο δάνειο δεν είναι γερμανική θέση, αλλά θέση όλων των πιστωτών.

8. Οι έλεγχοι πρέπει να συνεχιστούν και να ολοκληρωθούν ανεμπόδιστα, καθώς υπάρχει διαφορά στο ύψος της κοστολόγησης ακόμα και του ανθρωπιστικού νομοσχεδίου που κατέθεσε η κυβέρνηση.

9. Αμέσως μετά τη συνεδρίαση και δη την περασμένη Παρασκευή, το λεγόμενο Brussels Group και ο επικεφαλής του EuroWorking Group συναντήθηκαν στις Βρυξέλλες για να καταγράψουν τι χρειάζεται να γίνει τα επόμενα κρίσιμα 24ωρα (σ.σ. εκεί αποδίδεται και η ανακοίνωση γρίφος του υπουργείο Οικονομικών την περασμένη Παρασκευή).

10. Από τη συνάντηση, σύμφωνα με την αρμόδια πηγή, όλοι έφυγαν «κερδισμένοι». Ο μεν κ. Τσίπρας γνωρίζει πλέον καλά τι χρειάζεται να γίνει για να ξεμπλοκάρει η χρηματοδότηση, οι δε αξιωματούχοι τι ακριβώς είναι αυτό που θέλει και πώς μπορεί να κινηθεί ο Έλληνας πρωθυπουργός καθώς η κίνησή του να μιλήσει στα ελληνικά του έδωσε την ευχέρεια του λόγου που στερείται στην αγγλική γλώσσα. Συνεργάτης της κ. Μέρκελ ανέφερε δε ότι το σχόλιο της καγκελαρίου για τον κ. Τσίπρα ήταν ότι είναι «πολύ έξυπνος».

Οι τρεις φάσεις

Από εδώ και πέρα, σύμφωνα με κοινοτικές πηγές, το ελληνικό πρόγραμμα χωρίζεται σε τρεις φάσεις:

α. Στην αποδέσμευση της πρώτης δόσης ώστε να ξεπεραστεί ο σκόπελος πιθανού πιστωτικού γεγονότος, που όπως φαίνεται, σε ανώτατο πολιτικό επίπεδο κανείς δεν επιθυμεί. Εάν και εφόσον βεβαίως η τελική λίστα είναι πειστική γιατί σε διαφορετική περίπτωση μπλοκάρει ξανά η διαδικασία.

Στην Ε.Ε. εκφράζονται φόβοι μήπως κάτι αλλάξει με την επιστροφή του Αλέξη Τσίπρα στην Αθήνα και στις διαβουλεύσεις που θα έχει με το οικονομικό επιτελείο. Φωτογραφίζουν τον Γ. Βαρουφάκη που - κατ'αυτούς- δεν έχει καταλάβει πώς λειτουργεί το ευρωπαϊκό σύστημα και κινείται στη λογική ότι «εμείς θα αλλάξουμε τον τρόπο λειτουργίας της Ε.Ε.».

β. Η δεύτερη και πιο κρίσιμη φάση είναι τι θα γίνει μετά, όταν τα καυτά ζητήματα του ασφαλιστικού, του εργασιακού και του δημοσιονομικού κενού μπουν στο τραπέζι και απαιτηθούν λύσεις που είναι αντίθετες στη λογική της κυβέρνησης. "Σε αυτήν την περίπτωση ενδέχεται να βρεθούμε στην αρχή (back to square one)" ανέφερε χαρακτηριστικά η πηγή.

γ. Αν περάσει και ο δεύτερος σκόπελος, τότε πάμε στην τρίτη φάση που είναι η διαπραγμάτευση του τρίτου δανείου. Ορισμένοι αξιωματούχοι αναφέρουν ότι εάν υπάρξει εμπλοκή στη δεύτερη φάση τότε υπάρχει το ενδεχόμενο να τεθεί το τρίτο δάνειο και ό,τι αυτό θα φέρει, πριν από τον Ιούλιο.

Οι άγνωστοι «Χ»

Αξίζει να σημειωθεί ότι υπάρχουν δύο άγνωστοι παράγοντες που τώρα δεν έχουν ξεκαθαρίσει:

- Το ΔΝΤ δεν έχει τοποθετηθεί για το τι επιθυμεί για την Ελλάδα. Τα στόματα παραμένουν ερμητικά κλειστά μέχρι να δουν τι θα αποφασίσουν η Ε.Ε. και η Ελλάδα. Αυτό δεν σημαίνει ότι την τελευταία στιγμή δεν θα θέσει τους δικούς του όρους το Ταμείο.

- Οι αντάρτες του Eurogroup. Εκτός από τον κ. Σόιμπλε που όπως φαίνεται έσπρωξε τη συμμετοχή του κ. Ντάισελμπλουμ στη συνάντηση των 7, υπάρχουν και οι εξής χώρες που μπορεί να θεωρήσουν εν τέλει την ελληνική πρόταση ανεπαρκή για τους δικούς τους εσωτερικούς λόγους: Ισπανία, Πορτογαλία, Σλοβενία, Σλοβακία, Λιθουανία, Μάλτα, Εσθονία.

Υπενθυμίζεται ότι ο κ. Ντάισελμπλουμ έχει εισχωρήσει πλήρως τον τελευταίο καιρό στη σφαίρα επιρροής του κ. Σόιμπλε, καθώς επιθυμεί να παραμείνει πρόεδρος του Eurogroup, παρά το γεγονός ότι ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών εδώ και ένα χρόνο προαλείφει τον Ισπανό υπουργό Λουίς Ντε Γκίντος σε αυτήν τη θέση (σ.σ. ο τελευταίος μάλιστα έσπευσε χθες μέσω των FT να πάρει σκληρή θέση για την υπόθεση της Ελλάδας).

Μάλιστα, με την προοπτική ότι ο κ. Ραχόι φαίνεται ότι θα χάσει τις εθνικές εκλογές, ετοιμάζεται διάταξη που θα αναφέρει ότι ο πρόεδρος του Eurogroup δεν χρειάζεται να είναι και υπουργός Οικονομικών της χώρας του.

Τι θα πει η Μέρκελ στον Τσίπρα

Η Γερμανίδα καγκελάριος, όπως έχει αποδείξει και στο παρελθόν με τις συναντήσεις της με τον Αντώνη Σαμαρά, στις διμερείς επαφές έχει πάντα στην ατζέντα της θέματα που άπτονται των γερμανικών συμφερόντων. Πριν από κάθε συνάντηση, έτσι και τώρα, έχει κύκλους επαφών με το επιχειρηματικό λόμπι της Γερμανίας.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, η κ. Μέρκελ αναμένεται να πιέσει τη διασφάλιση των γερμανικών συμφερόντων και επιχειρηματικών επενδύσεων στην Ελλάδα που έχουν ήδη ξεκινήσει μετά από συμφωνία με την προηγούμενη κυβέρνηση και αφορά όχι μόνο τις ιδιωτικοποιήσεις αλλά και άλλους τομείς της ελληνικής οικονομίας, όπως ενέργεια, εξοπλιστικά προγράμματα, υγεία κ.λπ.

Όπως ανέφερε παράγοντας της γερμανικής κυβέρνησης, τα ζητήματα για τις διαπραγματεύσεις με τους εταίρους έχουν ήδη αποσαφηνιστεί στην συνάντηση των 7 και δεν υπάρχει λόγος να ξανασυζητηθούν.

Αναμένουμε να δούμε εάν ο κ. Σόιμπλε θα εξακολουθήσει τις εμπρηστικές δηλώσεις και μετά τη σημερινή συνάντηση. Ας μη ξεχνάμε ότι λίγες μόνο ώρες μετά το ραντεβού των 7 στις Βρυξέλλες, αναφέρθηκε εκ νέου στην προοπτική Grexit ή Graccident όπως ο ίδιος ονόμασε την πιθανότητα πιστωτικού γεγονότος, εάν δεν δοθεί η δόση και οδηγήσει την κυβέρνηση σε στάση πληρωμών.

Πάντως τόσο το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών όσο και το ΔΝΤ και ο ESM έχουν προετοιμαστεί για τέτοιο ενδεχόμενο.