Τράπεζες: Το πλαφόν σε αναβαλλόμενο φόρο και οι ΑΜΚ

Στην επιβολή ανώτατου ποσοστιαίου ορίου (πλαφόν) στη συμμετοχή των αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων στα εποπτικά κεφάλαια των τραπεζών προσανατολίζονται οι εποπτικές αρχές, μετά την ολοκλήρωση της εν εξελίξει άσκησης διαφάνειας, που διενεργεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Όπως έγραψε το Euro2day.gr το θέμα άνοιξε με τις δηλώσεις της επικεφαλής του Ενιαίου Μηχανισμού Εποπτείας (SSM) Daniele Nouy. Η τελευταία ζήτησε πρακτικά τόσο την τυποποίηση των διαφορετικών εθνικών νομοθεσιών, όσο και την εναρμόνιση των επιπτώσεών τους στα εποπτικά κεφάλαια των τραπεζών.

Και όπως διαφάνηκε, ο προβληματισμός του SSM επικεντρώνεται στις αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις.

Η Ιταλία, η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Ελλάδα προχώρησαν, τα τελευταία χρόνια, σε ρυθμίσεις που επιτρέπουν στις τράπεζές τους να αναγνωρίζουν μέρος της ζημίας από προβλέψεις και διαγραφές δανείων (σ.σ.: στην Ελλάδα αναγνωρίστηκε και η ζημία από το PSI) ως προσωρινή αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση.

Αυτές οι χώρες θεσμοθέτησαν και τη μετατροπή των προσωρινών φορολογικών απαιτήσεων σε οριστικές (DTC), θεσπίζοντας την υποχρέωση του Δημοσίου να καταβάλει είτε με ομόλογα (Ισπανία, Ιταλία) είτε μέσω αύξησης κεφαλαίου (Πορτογαλία, Ελλάδα), το μέρος του φόρου που δεν μπορεί να συμψηφισθεί με κέρδη.

Με τον τρόπο αυτό παρείχαν πρόσθετη κεφαλαιακή βοήθεια στις τράπεζές τους καθώς δεν είναι υποχρεωμένες να απομειώνουν κατά 10% τις προσωρινές φορολογικές απαιτήσεις, προκειμένου να εναρμονίζονται με το καθεστώς μετάβασης στη Βασιλεία ΙΙΙ.

Έως και 50% η συμμετοχή του DTC στα κεφάλαια των εγχώριων τραπεζών

Με δεδομένο ότι στις ελληνικές και δευτερευόντως στις ιταλικές τράπεζες οι αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις φθάνουν να αντιπροσωπεύουν υψηλά ποσοστά των εποπτικών κεφαλαίων (σε μια εγχώρια τράπεζα το DTC αντιστοιχεί στο 50% των εποπτικών κεφαλαίων) ο SSM θέτει θέμα «ισοδύναμου αποτελέσματος».

Ζητά, δηλαδή, να τεθούν όρια ώστε η χρήση παρόμοιων εθνικών νομοθεσιών να μην οδηγεί σε ασύμμετρες επιπτώσεις στα εποπτικά κεφάλαια, δημιουργώντας θέμα ποιότητας.

Αυτό σημαίνει με βάση συστημικούς παράγοντες, που παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς τις εξελίξεις, ότι ο SSM θέτει ζήτημα εισαγωγής ανώτατου ποσοστού στη συμμετοχή του DTC στα εποπτικά κεφάλαια.

Στο β' εξάμηνο του έτους οι αλλαγές

Παρότι τυπικά αρμόδια για το θέμα είναι η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή (European Banking Authority - EBA) η παρέμβαση του SSM ερμηνεύεται ως προαναγγελία κινήσεων. Οι ίδιες πηγές εκτιμούν ότι οι όποιες αλλαγές θα διενεργηθούν στο β΄ εξάμηνο του έτους και αφού θα έχει ολοκληρωθεί η εν εξελίξει άσκηση διαφάνειας που τρέχει η ΕΚΤ.

Παρότι δεν υπάρχει ενημέρωση για το θέμα, τραπεζικά στελέχη εκτιμούν ότι οι αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις δεν θα ξεπερνούν το 30% - 35% των εποπτικών κεφαλαίων. Αυτό σημαίνει ότι κάποιες εγχώριες τράπεζες θα αναγκαστούν να υποκαταστήσουν με ποιοτικότερα κεφάλαια μέρος του αναβαλλόμενου φόρου.

Ωστόσο, πιστεύουν ότι θα δοθεί ικανός χρόνος προσαρμογής και επομένως τα πιστωτικά ιδρύματα που θίγονται θα έχουν τα χρονικά περιθώρια να προχωρήσουν σε κινήσεις αναπλήρωσης κεφαλαίων.

Οι παράμετροι που οδηγούν σε νέες αυξήσεις κεφαλαίου

Πρόκειται για σημαντικό ζήτημα καθώς οι εγχώριες τράπεζες ενδέχεται να υποχρεωθούν να υποκαταστήσουν εποπτικά κεφάλαια της τάξης των 3 - 4 δισ. ευρώ, προχωρώντας σε αυξήσεις κεφαλαίου.

Ακόμη πιο άμεσος είναι ο κίνδυνος εκτροχιασμού του στόχου για κερδοφορία από την τρέχουσα χρήση, γεγονός που θα δώσει στην ΕΚΤ την αφορμή να επανεξετάσει τις παραδοχές των πλάνων αναδιάρθρωσης που ελήφθησαν υπ' όψιν για όσες τράπεζες πέρασαν την πρόσφατη άσκηση προσομοίωσης χάρη στο δυναμικό μοντέλο.

Υπενθυμίζεται ότι στην περίπτωση που οι τράπεζες εμφανίσουν ζημίες φέτος το Δημόσιο θα πρέπει να καταβάλει μέρος της αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης μέσω αύξησης μετοχικού κεφαλαίου και άσκησης των δικαιωμάτων μετατροπής (conversion rights).