Οι γκρίζες ζώνες του ν/σχεδίου για την ανθρωπιστική κρίση

Νομοσχέδιο-πλαίσιο με γενικότητες και σημαντικές παραλήψεις, όπως για παράδειγμα η αποσαφήνιση του όρου ακραία φτώχεια, κατατέθηκε χθες στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους από τα συναρμόδια υπουργεία Οικονομικών, Ανάπτυξης και Εργασίας.

Πρόκειται για ένα νομοσχέδιο που περιμένουν χιλιάδες νοικοκυριά, καθώς η αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης αποτελεί κεντρική δέσμευση της κυβέρνησης, η οποία άλλωστε για πραγματικούς και σημειολογικούς λόγους επέλεξε να είναι αυτό το πρώτο που θα καταθέσει στη Βουλή.

Και οι τρεις παρεμβάσεις - πυλώνες που προβλέπονται στο υπό κατάθεση νομοσχέδιο είναι γενικές, χωρίς προκαθορισμένα εισοδηματικά και άλλα κριτήρια, και κυρίως χωρίς συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα.

Στο τελικό κείμενο είναι πολύ πιθανό να υπάρξουν διορθώσεις και αποσαφηνίσεις, με τον χρόνο να πιέζει, καθώς στόχος είναι να κατατεθεί στη Βουλή σήμερα. Ο υπουργός Οικονομικών μιλώντας χθες στο Star υποστήριξε ότι υπέγραψε ήδη το νομοσχέδιο και μάλιστα προσδιόρισε το κόστος του περίπου στα 200 εκατ. ευρώ.

Βασική προϋπόθεση για παροχές δωρεάν ρεύματος, επιδόματος ενοικίου και επιδόματος σίτισης είναι η διαβίωση σε συνθήκες ακραίας φτώχειας, χωρίς να προσδιορίζεται η έννοια. Άλλωστε, ο καθορισμός των απαιτούμενων περιουσιακών και εισοδηματικών κριτηρίων, τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, ο χρόνος υποβολής τους, οι φορείς, οι υπηρεσίες που εμπλέκονται και οι διαδικασίες ελέγχου θα καθοριστούν με κοινή απόφαση των συναρμόδιων υπουργείων Οικονομικών, Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Εργασίας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.

Προβληματισμό προκαλεί η διατύπωση για την επανασύνδεση και παροχή δωρεάν ρεύματος, έως 300 khw το μήνα σε νοικοκυριά που διαβιούν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας, είναι ενταγμένα σε κοινωνικό τιμολόγιο και τους έχει κοπεί το ρεύμα. Αυτό που πρέπει να διευκρινιστεί είναι ποιους αφορά η επανασύνδεση και παροχή δωρεάν ρεύματος, καθώς δεν προβλέπεται διακοπή της παροχής σε νοικοκυριά που έχουν ενταχθεί στο κοινωνικό τιμολόγιο.

Επίσης, προβλέπεται η διαγραφή των οφειλών, χωρίς να ξεκαθαρίζεται εάν αφορά αυτούς των οποίων το ρεύμα έχει κοπεί ή και όσους είναι ενταγμένοι στο κοινωνικό τιμολόγιο. Σύμφωνα με πληροφορίες, στην αναγκαία εξειδίκευση του μέτρου, προτεραιότητα θα δοθεί σε όσους έχουν κομμένο ρεύμα, προκειμένου να καλυφθούν βασικές τους ανάγκες.

Η παροχή επιδόματος ενοικίου σε έως 30.000 νοικοκυριά που διαβιούν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας και δεν έχουν δυνατότητα στέγασης σε ίδιο ακίνητο εντός της περιφέρειας που κατοικούν, αφορά νέες μισθώσεις ή ανανεώσεις υφιστάμενων με νέους όρους. Η παροχή θα χορηγηθεί για το 2015 με πιθανότητα ανανέωσης και το 2016, απευθείας στον ιδιοκτήτη του ακινήτου, θα κυμαίνεται από 70 ευρώ το άτομο έως 220 ευρώ για πολυμελή οικογένεια, συμπεριλαμβανομένου και του προβλεπόμενου ΦΠΑ.

Βασική προϋπόθεση τίθεται η θεώρηση του μισθωτηρίου συμβολαίου και η φορολογική ενημερότητα των ιδιοκτητών. Το ποσό της επιδότησης ενοικίου είναι αφορολόγητο και ακατάσχετο, δεν υπόκειται σε κρατήσεις, δεν συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη προς πιστωτικά ιδρύματα και δεν υπολογίζεται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή του ΕΚΑΣ ή άλλης παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα. Το ποσό της επιδότησης μπορεί να συμψηφίζεται με βεβαιωμένες και ρυθμισμένες οφειλές προς το Δημόσιο και τους ασφαλιστικούς οργανισμούς.

Το νομοσχέδιο προβλέπει επίσης την επιδότηση σίτισης για το 2015 σε έως 300.000 φυσικά πρόσωπα που διαβιούν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας. Λαμβάνεται υπόψη το σύνολο των εισοδημάτων των δικαιούχων, από κάθε πηγή. Η επιδότηση σίτισης θα παρέχεται με εκπτωτικά κουπόνια ή με άλλο ηλεκτρονικό τρόπο για την προμήθεια ειδών σίτισης, χωρίς να προσδιορίζεται ο φορέας υλοποίησης του μέτρου, ούτε ένα σαφές χρονοδιάγραμμα έναρξης της επιδότησης.

Η ιατροφαρμακευτική κάλυψη

Σαφέστατες και ξεκάθαρες είναι οι διατάξεις που αφορούν τα ασφαλιστικά, και δη την παράταση της δυνατότητας ιατροφαρμακευτικής κάλυψης των ασφαλισμένων σε ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΟΓΑ και ΕΤΑΑ, έως τις 29 Φεβρουαρίου 2016. Οι ασφαλισμένοι του ΙΚΑ, καθώς και τα μέλη της οικογένειάς τους, για την περίοδο από 1.3.2015 έως 29.2.2016, καλύπτονται από τον ΕΟΠΥΥ για παροχές ασθένειας σε είδος, εφόσον έχουν πραγματοποιήσει τουλάχιστον 50 ημέρες ασφάλισης, είτε το προηγούμενο ημερολογιακό έτος, είτε το προηγούμενο 15μηνο, χωρίς να συνυπολογίζονται οι ημέρες που πραγματοποιήθηκαν ατά το τελευταίο τρίμηνο του 15μήνου.

Σε ασφαλισμένους του ΟΑΕΕ που διέκοψαν την επαγγελματική τους δραστηριότητα, ή προέβησαν σε δήλωση αδράνειας εργασιών, ή συνεχίζουν την επαγγελματική τους δραστηριότητα και δεν είναι ασφαλισμένοι σε άλλο φορέα, καθώς και στα προστατευόμενα μέλη τους, παρατείνεται το δικαίωμα παροχών ασθένειας σε είδος μέχρι 29 Φεβρουαρίου 2016. Το ίδιο ακριβώς μπορούν να καρπωθούν και οι ασφαλισμένοι του Τομέα Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων του ΕΤΑΑ και οι υπερήλικες ασφαλισμένοι του ΟΓΑ.

Προϋπόθεση οι οφειλές να αφορούν τα έτη 2011, 2012 και 2013 και ο μέσος όρος του συνολικού οικογενειακού τους εισοδήματος, κατά τα ως άνω έτη να μην υπερβαίνει τις 12.000 ευρώ. Όσοι ασφαλισμένοι έχουν ρυθμίσει ή θα ρυθμίσουν το σύνολο των οφειλών τους δικαιούνται οι ίδιοι και τα προστατευόμενα μέλη τους όλες τις παροχές ασθένειας χωρίς χρονικό περιορισμό, με μόνη προϋπόθεση την τήρηση της ρύθμισης.

Η ασφαλιστική κάλυψη των ασφαλισμένων του ΟΑΕΕ, ηλικίας από 30 έως 65 ετών, που διέκοψαν την άσκηση του επαγγέλματός τους και παραμένουν άνεργοι και ανασφάλιστοι, παρατείνεται μέχρι την 29η Φεβρουαρίου 2016.

Προϋπόθεση είναι οι ασφαλισμένοι του ΟΑΕΕ αυτής της κατηγορίας να έχουν πραγματοποιήσει στην ασφάλιση οποιουδήποτε ασφαλιστικού οργανισμού 600 ημέρες εργασίας ή δύο χρόνια. Το όριο αυτό αυξάνεται κατά 120 ημέρες εργασίας ή 4 μήνες κάθε χρόνο μετά τη συμπλήρωση του 30ού έτους της ηλικίας τους και μέχρι τη συμπλήρωση 4.500 ημερών ασφάλισης ή 15 ετών ασφάλισης. Επίσης, να μην ασφαλίζονται για οποιονδήποτε λόγο στο Δημόσιο ή σε ασφαλιστικό οργανισμό.