Το σχέδιο για εργασιακά, ασφαλιστικό, ανεργία

Ισορροπώντας μεταξύ των προεκλογικών δεσμεύσεων του ΣΥΡΙΖΑ, των δυνατοτήτων της οικονομίας, αλλά και των αναγκών της κοινωνίας, κατά τις χθεσινές του εξαγγελίες ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας προέταξε την αποκατάσταση των ελεύθερων συλλογικών διαπραγματεύσεων και την καταβολή της 13ης σύνταξης σε όσους συνταξιούχους έχουν συντάξεις έως 700 ευρώ.

Χωρίς να ξεφεύγει από τις προεκλογικές δεσμεύσεις, αλλά με προσεκτικά βήματα, καθώς οι Ευρωπαίοι εταίροι μας εμμένουν στην ανάγκη προώθησης διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και τη θέτουν ως βασική προϋπόθεση στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης, ο Αλέξης Τσίπρας:

α) Στα μεν εργασιακά έθεσε πρώτο στόχο τη θεσμική αποκατάσταση των συλλογικών διαπραγματεύσεων ώστε να αντιστραφεί η αντίληψη που επικράτησε τα προηγούμενα χρόνια, ότι δηλαδή η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας μπορεί να στηρίζεται στη φθηνή και απορρυθμισμένη εργασία.

β) Στο ασφαλιστικό, στο πλαίσιο της «διάσωσης της κοινωνικής ασφάλισης» δεσμεύθηκε για επαναφορά της 13ης σύνταξης στους συνταξιούχους που λαμβάνουν συντάξεις έως 700 ευρώ.

Αναλυτικότερα, στα εργασιακά, ο στενός συνεργάτης του πρωθυπουργού, υπουργός Εργασίας Πάνος Σκουρλέτης έχει ήδη ξεκαθαρίσει ότι η επαναφορά του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ θα γίνει προσεκτικά. Εχθές, ο Αλέξης Τσίπρας έδωσε περισσότερες πληροφορίες. Έθεσε στο κάδρο διεθνώς αναγνωρισμένους οργανισμούς όπως το Διεθνές Γραφείο Εργασίας (ILO) και κυρίως τους κοινωνικούς εταίρους, ενώ ξεκαθάρισε ότι θα γίνει σταδιακά, έως το 2016.

Το αμέσως επόμενο διάστημα, το βάρος της νέας ηγεσίας του υπουργείου Εργασίας θα πέσει στην προώθηση του απαιτούμενου νομοθετικού πλαισίου για την αποκατάσταση των ελεύθερων συλλογικών διαπραγματεύσεων. Σε συνεργασία με το ILO και τους κοινωνικούς εταίρους θα καταρτιστεί νομοσχέδιο για την επαναφορά της επέκτασης των συμβάσεων, την επαναθεσμοθέτηση των τριετιών, την επαναφορά του θεσμού της διαιτησίας και την εφαρμογή ενός αυστηρού πλαισίου για τις μαζικές απολύσεις.

Όπως χαρακτηριστικά είπε ο κ. Τσίπρας από το βήμα της βουλής, μέσω του μνημονιακού προγράμματος, αλλά και με «παρεμβολές που έγιναν από εγχώριες δυνάμεις για να εξυπηρετήσουν την αύξηση της κερδοφορίας τους σε βάρος των εργαζόμενων», τα προηγούμενα χρόνια προωθήθηκαν παρεμβάσεις στα εργασιακά «που επιτρέπουν την ασυδοσία των εργοδοτών και την ακραία εκμετάλλευση των εργαζόμενων».

Στο υπουργείο Εργασίας αναγνωρίζουν ότι κατά το πρώτο διάστημα και ενώ θα συντελούνται οι αλλαγές, στην αγορά εργασίας θα λειτουργούν και τα αντανακλαστικά των προηγούμενων παρεμβάσεων. Για το λόγο αυτό, και έχοντας στο πλευρό τους ακόμη και ευρωπαϊκούς θεσμούς, όπως το Συμβούλιο της Ευρώπης, σκοπεύουν να κινηθούν προσεκτικά, ώστε να μην επικρατήσουν στην αγορά οι απολύσεις και οι μειώσεις μεσαίων ή υψηλότερων μισθών.

Αλλά και οι ίδιοι οι κοινωνικοί εταίροι, ή τουλάχιστον οι περισσότεροι, αναγνωρίζουν ότι πολλές από τις παρεμβάσεις του παρελθόντος βρίσκονται στα όρια ή και εκτός της ευρωπαϊκής νομιμότητας, ενώ κάποιες από αυτές παραβιάζουν τα δικαιώματα των εργαζομένων που κατοχυρώνει ο Ευρωπαϊκός Κοινωνικός Χάρτης (όπως αναγνώρισε πρόσφατα και το Συμβούλιο της Ευρώπης). Επισημαίνουν, όμως, αφενός ότι κεντρικό ρόλο στις όποιες αποφάσεις πρέπει να διαδραματίσουν οι ίδιοι, αφετέρου ότι οι αλλαγές θα πρέπει να σχεδιαστούν με προσοχή, λαμβάνοντας υπόψη και τις οικονομικές συνέπειες της κρίσης στην εγχώρια οικονομία.

Βάσει του σχεδιασμού της νέας ηγεσίας στο υπουργείο Εργασίας, άμεση προτεραιότητα έχει η αποκατάσταση του καθεστώτος των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, η επαναφορά της επεκτασιμότητας των κλαδικών συμβάσεων εργασίας, οι οποίες θα υπερισχύουν έναντι των ατομικών και των επιχειρησιακών συμβάσεων και η επαναλειτουργία του θεσμού της Μεσολάβησης και Διαιτησίας για την επίλυση των διαφορών, χωρίς τα νέα εμπόδια που προβλέπει ο νέος νόμος για τον ΟΜΕΔ.

Στη συνέχεια, ο κ. Σκουρλέτης θα επιδιώξει, σε συνδυασμό με φορολογικά και ασφαλιστικά κίνητρα, την επαναφορά του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ, ενώ σε τρίτη φάση, θα επανεξεταστεί το πλαίσιο για τις ομαδικές απολύσεις με μείωση των επιτρεπόμενων, ανά μήνα, ορίων σε κάθε επιχείρηση και αύξηση των αποζημιώσεων στην περίπτωση των ατομικών απολύσεων. Μάλιστα, δεν αποκλείεται, με παρεμβάσεις στη λειτουργία του Ανώτατου Συμβουλίου Εργασίας, να μην επανέλθει στον εκάστοτε υπουργό Εργασίας η αρμοδιότητα έγκρισης των ομαδικών απολύσεων.

Ο Έλληνας πρωθυπουργός εμφανίστηκε ανυποχώρητος στο θέμα των διακρίσεων και των διαχωρισμών σε βάρος των νέων και δεσμεύθηκε για την απόλυτη εξίσωση όλων των εργαζόμενων, με κεντρικό σύνθημα «ίσος μισθός για ίση εργασία». Σε αυτό το πλαίσιο, δεν αποκλείεται σε πρώτη φάση, εντός του 2015 να προωθηθεί η εξίσωση του κατώτατου μισθού στα 581 ευρώ για όλους, έναντι 510 ευρώ που ισχύει για τους νέους, κάτω των 25 ετών.

Ασφαλιστικό

Οι πρώτες παρεμβάσεις στο ασφαλιστικό, μετά τις... μαξιμαλιστικές εξαγγελίες των προηγούμενων ημερών, τίθενται υπό το πρίσμα «της αποκατάστασης της αξιοπρέπειας στο σύνολο του πληθυσμού» και αφορούν αφενός το πάγωμα κάθε νέας μείωσης σε κύριες και επικουρικές συντάξεις και αφετέρου την επαναφορά της 13ης σύνταξης (δώρο Χριστουγέννων) για όσους χαμηλοσυνταξιούχους λαμβάνουν συντάξεις έως 700 ευρώ. Στο ποσό αυτό, πιθανότατα θα συνυπολογιστούν όλα τα εισοδήματα από συντάξεις, ήτοι κύριες και επικουρικές.

Τόσο ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας όσο και ο αναπληρωτής υπουργός Κοινωνικών Ασφαλίσεων Δημήτρης Στρατούλης ως μακροπρόθεσμο στόχο θέτουν τη «διάσωση του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης».

Στο πλαίσιο αυτό, και με βασικό επιχείρημα ότι τα ταμεία δέχθηκαν ένα ισχυρότατο πλήγμα μετά την εφαρμογή του PSI, εκτός από τις παρεμβάσεις ώστε να μην υπάρξουν μειώσεις συντάξεων και αυξήσεις ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, η ηγεσία της κοινωνικής ασφάλισης δεσμεύεται για τη δημιουργία ενός Ταμείου Εθνικού Πλούτου και Κοινωνικής Ασφάλισης, με στόχο την ενίσχυση των αποθεματικών των ταμείων, τη διασφάλιση της αλληλεγγύης των γενεών και τη μελλοντική χρηματοδότηση του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης. Σύμφωνα με τον κ. Τσίπρα, «γνωρίζουμε ότι έχουμε μπροστά μας μια δύσκολη εξίσωση, είμαστε όμως αποφασισμένοι».

Σύμφωνα με πληροφορίες, πόροι του Ταμείου Εθνικού Πλούτου και Κοινωνικής Ασφάλισης θα προέλθουν από τη διαχείριση του φυσικού πλούτου της χώρας (εκμετάλλευση ορυχείων, μεταλλείων και μελλοντικά υδρογονανθράκων), από την αξιοποίηση της κινητής και ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου με την επιβολή ποσοστού επί των ενοικιάσεων ή των πωλήσεων, από την εφαρμογή ειδικού φόρου στις δαπάνες συμμετοχής σε τυχερά παιγνίδια, λαχεία, ΛΟΤΤΟ, ΠΡΟΠΟ, καζίνο κ.λπ., ενώ πρόσθετος φόρος πιθανότατα θα επιβαρύνει και τις επιχειρήσεις τυχερών παιχνιδιών.

Παράλληλα, θα ενταχθεί στον λεγόμενο και «ασφαλιστικό κουμπαρά» μέρος από τα πρόστιμα που επιβάλλονται για φοροδιαφυγή, ή ακόμη και από την Αρχή Ανταγωνισμού και γενικά από πρόστιμα που επιβάλλουν οι ανεξάρτητες αρχές.

Εργασιακά

Ρηξικέλευθο χαρακτήρισε ο πρωθυπουργός το πρόγραμμα για τη στήριξη της εργασίας, το οποίο όπως είπε, αποδεικνύει έμπρακτα τη στροφή της νέας κυβέρνησης στις πολιτικές απασχόλησης.

Χωρίς να ανοίξει τα χαρτιά του, καθώς μέρος της χρηματοδότησης του προγράμματος για τη δημιουργία συνολικά, 300.000 θέσεων εργασίας μέσα στη διετία 2015-2016 στηρίζεται στην ευρύτερη διαπραγμάτευση για το χρέος, ο κ. Τσίπρας υποστήριξε ότι στόχος της κυβέρνησης είναι να διοχετευθούν πόροι στην προσπάθεια που έχει αναλάβει η αναπληρώτρια υπουργός Καταπολέμησης της Ανεργίας, Ράνια Αντωνοπούλου, κατά προτεραιότητα, και από το αναπτυξιακό πακέτο Γιούνκερ.