Σκληρό μήνυμα από ΕΚΤ σε κυβέρνηση – τράπεζες

Το πρώτο ηχηρό μήνυμα της δύσκολης διαπραγμάτευσης που έχει μπροστά της η ελληνική κυβέρνηση έστειλε χθες η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα καθώς το Διοικητικό της Συμβούλιο αποφάσισε, αιφνιδιαστικά, να μην κάνει αποδεκτά από τις 11 Φεβρουαρίου τα ελληνικά κρατικά ομόλογα και τα ομόλογα με εγγύηση Δημοσίου.

Όπως αναφέρεται σε σχετική επίσημη ανακοίνωση της EKT, η απόφαση του διοικητικού της συμβουλίου είναι απόλυτα σύμφωνη με τους κανόνες, καθώς «δεν είναι δυνατό να θεωρηθεί σίγουρη η επιτυχής ολοκλήρωση της τελευταίας αξιολόγησης στο πλαίσιο του υφιστάμενου προγράμματος (σ.σ. του μνημονίου). 

Πρόκειται για την πρώτη προειδοποιητική βολή προς την νέα ελληνική κυβέρνηση η οποία έχει δηλώσει ότι δεν αναγνωρίζει το Μνημόνιο και δεν θα επιδιώξει την ολοκλήρωση της εκκρεμούσας αξιολόγησης.

Μετά τα νέα δεδομένα οι ελληνικές τράπεζες θα αναγκαστούν να προσφύγουν μαζικά στον ELA από την 11η Φεβρουαρίου μια και τα μόνα assets που θα μπορούν να προσκομίζουν στην ΕΚΤ είναι ομόλογα του EFSF ύψους περίπου 37 με 39 δισ. ευρώ.

Αντίθετα τόσο τα κρατικά ομόλογα όσο και τα ομόλογα με εγγύηση Δημοσίου δεν θα γίνονται πλέον αποδεκτά από την ΕΚΤ και θα μπορούν να χρησιμοποιούνται ως ενέχυρα μόνο για άντληση ρευστότητας μέσω ELA.

Πηγές της τράπεζας της Ελλάδος τονίζουν ότι δεν πρόκειται να υπάρξει καμία επίπτωση στη ρευστότητα της αγοράς καθώς η ρευστότητα που χάνεται θα αναπληρωθεί από τον ELA. Οπως ανέφεραν χαρακτηριστικά δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος για τη σταθερότητα του συστήματος και τη ρευστότητα της αγοράς.

Το γεγονός πάντως είναι ότι οι ελληνικές τράπεζες αναγκάζονται να προσφύγουν μαζικά στον ELA πριν από την 1η Μαρτίου, ημερομηνία στην οποία η ΕΚΤ σταματά να κάνει αποδεκτά ως ενέχυρα τις εγγυήσεις του Δημοσίου. Ακριβώς αυτή η ολιγοήμερη επίσπευση δείχνει και το πολιτικό μήνυμα της σημερινής απόφασης της ΕΚΤ.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις αναλυτών η απόφαση της ΕΚΤ συνεπάγεται ότι μέσα στο Φεβρουάριο η άντληση ρευστότητας από τον ELA θα εκτιναχθεί πάνω από τα 50 δισ. ευρώ ενώ σήμερα δεν ξεπερνά σύμφωνα με πληροφορίες τα 5 δισ. ευρώ.

Όπως έχει γράψει το Euro2day.gr κατά το δίμηνο Δεκεμβρίου- Ιανουαρίου οι τέσσερις συστημικές τράπεζες εξέδωσαν νέα ομόλογα με εγγύηση Δημοσίου ύψους 23 δισ. ευρώ ανεβάζοντας το σύνολο των εκδόσεων στο ύψος των 51 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές πάντως, ο πρόεδρος της ΕΚΤ επικοινώνησε με τον πρωθυπουργό μόλις αυτός επέστρεψε στην Αθήνα και τον ενημέρωσε για την απόφαση της ΕΚΤ. Του δήλωσε ότι αυτή δεν επηρεάζει το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Ελλάδας, καθώς ανανεώνει την ρευστότητα των τραπεζών μέσω του ELA. O πρωθυπουργός τον άκουσε με προσοχή και του επεσήμανε ότι τον δεσμεύει απόλυτα η πρόσφατη λαϊκή εντολή και στη βάση αυτή θα συνεχίσει να αναζητεί κοινή συμφωνία με τους Ευρωπαίους εταίρους.

Σταθερή στους στόχους της δηλώνει η κυβέρνηση

Aνακοίνωση εξέδωσε το υπουργείο Οικονομικών μετά την απόφαση της ΕΚΤ. Οπως αναφέρει:

«Το Διοικητικό Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας αποφάσισε την παραπομπή στην Επείγουσα Παροχή Ρευστότητας (ELA) των αντισυμβαλλομένων του Ευρωσυστήματος που επιδιώκουν την εξασφάλιση ρευστότητας μέσω κατάθεσης ελληνικών τίτλων ως ενέχυρα.

Η απόφαση αυτή δεν αντανακλά σε καμία περίπτωση αρνητικές εξελίξεις στον χρηματοπιστωτικό τομέα της χώρας και έρχεται μετά από δύο ημέρες ουσιαστικής σταθεροποίησης του. Σύμφωνα με την ίδια την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), το ελληνικό τραπεζικό σύστημα παραμένει επαρκώς κεφαλαιοποιημένο και πλήρως προστατευμένο μέσω της πρόβασή του στον ELA.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), λαμβάνοντας και ανακοινώνοντας τούτη την απόφαση, ασκεί πίεση στο Eurogroup να προχωρήσει γοργά στην σύναψη νέας αμοιβαίως επωφελούς συμφωνίας μεταξύ της Ελλάδας και των εταίρων της.

Η κυβέρνηση διευρύνει καθημερινά τον κύκλο των διαβουλεύσεων με εταίρους και θεσμούς στους οποίους ανήκει, παραμένει σταθερή στους στόχους του προγράμματος κοινωνικής σωτηρίας που ενέκρινε με την ψήφο του ο ελληνικός λαός, και διαβουλεύεται με στόχο την εκπόνιση της ευρωπαϊκής πολιτικής που θα τερματίσει οριστικά την έως τώρα αυτοτροφοδοτούμενη κρίση της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας».

Η ανακοίνωση της ΕΚΤ

Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ αποφάσισε σήμερα να άρει την εξαίρεση (waiver) για τα αξιόγραφα που εκδίδονται ή έχουν την εγγύηση του ελληνικού δημοσίου.

Η εξαίρεση επέτρεπε στα χρεόγραφα αυτά να χρησιμοποιούνται στις πράξεις νομισματικής πολιτικής του ευρωσυστήματος παρά το γεγονός ότι δεν πληρούσαν τις ελάχιστες απαιτήσεις πιστοληπτικής αξιολόγησης.

Η απόφαση του Δ.Σ. βασίζεται στο γεγονός ότι δεν είναι αυτήν την στιγμή δυνατό να προβλεφθεί μια επιτυχημένη ολοκλήρωση της αξιολόγησης του προγράμματος και ευθυγραμμίζεται με τους υφιστάμενους κανόνες του ευρωσυστήματος.

Η απόφαση δεν έχει επιπτώσεις για το καθεστώς των ελληνικών τραπεζών ως αντισυμβαλλόμενων στις πράξεις νομισματικής πολιτικής. Οι ανάγκες ρευστότητας για τα αντισυμβαλλόμενα μέρη του ευρωσυστήματος, για τα αντισυμβαλλόμενα μέρη που δεν έχουν επαρκή collateral, μπορούν να ικανοποιηθούν από την αντίστοιχη εθνική κεντρική τράπεζα, μέσω του ELA εντός των προβλεπόμενων κανονισμών του ευρωσυστήματος.

Τα εν λόγω αξιόγραφα θα πάψουν να γίνεται αποδεκτά ως collateral με την λήξη της τρέχουσας πράξης αναχρηματοδότησης (11 Φεβρουαρίου 2015).