Με παλιά και νέα όπλα η μάχη για την καταπολέμηση της ανεργίας

Μέσα στην επόμενη εβδομάδα θα οριστικοποιηθούν οι διαδικασίες προκήρυξης του προγράμματος κοινωφελούς εργασίας, καθώς η νέα ηγεσία του υπουργείου Εργασίας επιδιώκει την όσο το δυνατόν γρηγορότερη επανεξέταση του συνόλου των προγραμμάτων που είχε σχεδιάσει η απελθούσα.

Στόχος της αρμόδιας αναπληρώτριας υπουργού για θέματα ανεργίας Ράνιας Αντωνοπούλου είναι να μην διακοπεί η υλοποίηση των δράσεων που ήδη έχουν εγκριθεί και έχουν ανακοινωθεί, παρότι εκτιμάται ότι απαιτούνται σημαντικές παρεμβάσεις.

Ειδικά βέβαια στο θέμα του προγράμματος κοινωφελούς εργασίας, χιλιάδες άνεργοι αναμένουν εδώ και μήνες την ενεργοποίησή του. Είναι χαρακτηριστικό ότι η απελθούσα κυβέρνηση το είχε εξαγγείλει από τον Σεπτέμβριο και πλέον απαιτείται μόνο μια υπογραφή για την ανάρτηση των προσωρινών πινάκων και την έναρξη των προσλήψεων σε δήμους και φορείς του δημοσίου 52.000 ανέργων.

Εντός της επόμενης εβδομάδας αναμένεται να διευκρινιστεί εάν οι παρεμβάσεις που θα γίνουν στην κοινωφελή εργασία θα εμπεριέχουν τη χρονική επέκταση του προγράμματος, καθώς η κ. Αντωνοπούλου τάσσεται υπέρ της μεγαλύτερης διάρκειας στα προγράμματα, ώστε να δίνεται στους ανέργους η δυνατότητα να προγραμματίζουν τη ζωή τους και να μην αντιμετωπίζουν την εργασία ως ένα μικρό διάλειμμα. Ειδικά στους μακροχρόνια ανέργους ή στους ανέργους σε οικογένειες χωρίς κανέναν εργαζόμενο.

Η δυσκολία βέβαια στην επέκταση της διάρκειας στην απασχόληση, όσον αφορά το πρόγραμμα κοινωφελούς εργασίας, έγκειται στο ότι δεν είναι εύκολο να εξασφαλιστούν άμεσα επιπλέον κονδύλια, εκτός εάν επιλεγεί η λύση περιορισμού των δικαιούχων. Να σημειωθεί, πάντως, ότι χιλιάδες άνεργοι αναμένουν με μεγάλη αγωνία την προκήρυξη του προγράμματος. Παρέμβαση για το θέμα, με επιστολή τους προς τον υπουργό Εργασίας Πάνο Σκουρλέτη, έκανε και η ΚΕΔΕ, επισημαίνοντας ότι στο παρελθόν, η κοινωφελής εργασία λειτούργησε ως ανάχωμα στην ανεργία, ενώ κάλυψε και σημαντικές ανάγκες σε δήμους της χώρας.

Σύμφωνα με πληροφορίες, στόχος του υπουργείου και της αρμόδιας υπουργού είναι να μην υπάρξει κενό προγραμμάτων τους επόμενους 4 με 5 μήνες, μια κρίσιμη περίοδο για την πορεία της ανεργίας στη χώρα. Η κ. Αντωνοπούλου έχει αποκλείσει κάθε ενδεχόμενο η αμοιβή όσων συμμετέχουν στα προγράμματα να υπολείπεται του κάθε φορά θεσμοθετημένου κατώτατου μισθού.

Στον μεσομακροπρόθεσμο σχεδιασμό του υπουργείου Εργασίας τίθεται η εφαρμογή του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ για την απασχόληση 300.000 ανέργων, μέσα σε δύο χρόνια, με αιχμή το σχέδιο όπου το κράτος είναι ο εργοδότης ύστατης καταφυγής. Στόχος της κ. Αντωνοπούλου είναι κάθε προσπάθεια να συνδεθεί με το αναπτυξιακό μοντέλο που σχεδιάζει η κυβέρνηση, ώστε οι δράσεις να κουμπώσουν με τις πραγματικές ανάγκες της αγοράς. Σε επίπεδο κονδυλίων, εκτός από το ΕΣΠΑ, εκτιμάται ότι θα υπάρξουν νέες πηγές συγχρηματοδότησης δράσεων για την κάλυψη και των τοπικών αναγκών, με βάση τις κοινωνικές προτεραιότητες και υπό την προϋπόθεση ότι θα συμμετέχουν οι κοινωνικοί εταίροι, οι δήμοι και οι τοπικές κοινωνίες.

Τι είναι το πρόγραμμα εγγυημένης απασχόλησης

Το πρόγραμμα εγγυημένης απασχόλησης για 300.000 ανέργους, με το κράτος να παίζει το ρόλο του εργοδότη ύστατης καταφυγής, είναι ίσως το βασικό εργαλείο της νέας κυβέρνησης, στην προσπάθεια ανάσχεσης της ανεργίας.

Η κ. Αντωνοπούλου έχει ήδη επεξεργαστεί το συγκεκριμένο πρόγραμμα, ως ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ, από τον περασμένο Απρίλιο. Σύμφωνα με τη συγκεκριμένη πρόταση το κράτος πρέπει να λειτουργήσει άμεσα ως εργοδότης ύστατης καταφυγής, ως μια επιλογή ενάντια στην ύφεση. Το πρόγραμμα θα προσφέρει τον βασικό μισθό και θα προβλέπει την τήρηση των νόμιμων εργασιακών δικαιωμάτων. Στο πρόγραμμα γίνεται σαφής αναφορά στη δημιουργία προσωρινών εργαζομένων, με συμβάσεις διάρκειας έως 11 μηνών, οι οποίοι θα παράγουν και θα προσφέρουν κοινωφελές έργο, ανάλογα με τα προσόντα τους.

Βάσει του σχεδιασμού, οι απαραίτητοι πόροι χρηματοδότησης του προγράμματος θα προκύψουν μέσω τόσο της αναδιάρθρωσης κονδυλίων του ΕΣΠΑ, όσο και από κεφάλαια της Ευρωπαϊκής Τράπεζα Επενδύσεων. Μέρος από τα κονδύλια που θα μπορούσαν να εξασφαλιστούν είναι συνδεδεμένο με την ευρύτερη διαπραγμάτευση της Ελλάδας για το χρέος, ενώ δεν αποκλείεται ακόμη και η έκδοση ομολόγων ειδικού σκοπού, τα οποία θα μπορούσαν να απευθυνθούν είτε στην Ομογένεια, είτε στην Ελληνική Διασπορά.

Το πρόγραμμα έχει κοστολογηθεί στα 4,1 δισ. ευρώ. Όμως υπολογίζεται ότι από τα οφέλη που θα προκύψουν για τα ασφαλιστικά ταμεία και από τα έσοδα από τον ΦΠΑ και τον φόρο εισοδήματος, το τελικό κόστος μειώνεται στο 1,67 δισ. ευρώ. Θα δίνει έμφαση στην εύρεση εργασίας σε μακροχρόνια ανέργους, στις γυναίκες και σε ανέργους που βρίσκονται κοντά στη συνταξιοδότηση, με στόχο να δίνεται η ευκαιρία να καλύψουν τα ένσημα που απαιτούνται για να συνταξιοδοτηθούν.