Τεχνικού ή μη τεχνικού χαρακτήρα, η Ελλάδα είναι σχεδόν βέβαιο ότι οδηγείται σε παράταση του ευρωπαϊκού προγράμματος που λήγει στις 31 Δεκεμβρίου και η συμφωνία με την τρόικα δεν πρόκειται να έρθει άμεσα παρά μόνο αν υπάρξει ένα... θαύμα.
Ο υπουργός Οικονομικών Γκίκας Χαρδούβελης ο οποίος επρόκειτο να στείλει χθες ένα απαντητικό email στην τρόικα με διευκρινίσεις επί των παρατηρήσεων των πιστωτών, ποτέ -στη διάρκεια της χθεσινής ημέρας- δεν πάτησε το send στον υπολογιστή του.
Αυτό έγινε, σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, για δύο λόγους. Η χθεσινή συζήτηση στο EuroWorkingGroup ανέδειξε μια ομάδα χωρών που ζήτησαν «μεγάλη παράταση του προγράμματος», την ώρα που η γραμμή του ελληνικού υπουργείου Οικονομικών είναι πως «συζητάμε μόνο μια τεχνική παράταση που δεν μπορεί να είναι παραπάνω από κάποιων εβδομάδων». Επιπλέον από τη στάση του ΔΝΤ μπορεί να εικάσει κανείς ότι αυτό το σκέλος της τρόικας μάλλον δεν βιάζεται καθόλου να επιστρέψει στην Αθήνα για να κλείσει τη διαπραγμάτευση.
Υπό αυτές τις συνθήκες, ένα εύλογο ερώτημα είναι γιατί η Ελλάδα να βιαστεί να κάνει ένα ακόμα βήμα στη διαπραγμάτευση όταν κάποιες πλευρές της τρόικας είτε παίζουν καθυστερήσεις, είτε σπρώχνουν τις εξελίξεις προς άλλη κατεύθυνση έναντι των ελληνικών επιδιώξεων.
Τα μηνύματα που έχει λάβει η ελληνική πλευρά από το ΔΝΤ μπορεί να μην ερμηνεύονται εύκολα όσον αφορά τη σκοπιμότητα της στάσης του Ταμείου, είναι όμως σαφή. Αυτή τη φορά, το ΔΝΤ τα θέλει όλα και τα θέλει αμέσως, αδιαφορώντας για τις πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα.
Μετά τη γνωστή φράση του Πρωθυπουργού «δεν θα υποκύψω σε παράλογες απαιτήσεις» και με δεδομένο ότι η ελληνική πλευρά έχει κάνει ήδη αρκετές υποχωρήσεις με κορυφαία την αποδοχή αύξησης του ΦΠΑ στα ξενοδοχεία από το 6,5% στο 13%, η μπάλα τώρα βρίσκεται στο γήπεδο του ΔΝΤ. Αν θέλει να «σκοράρει» με συμφωνία, βάζει λίγο νερό στο κρασί του και η αξιολόγηση κλείνει άμεσα.
Η Ευρώπη θέλει συμφωνία
Από τη χθεσινή συνεδρίαση του EuroWorking Group φάνηκε ότι η πλευρά της Κομισιόν είναι αυτή που επιδιώκει ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης έστω και στο παρά πέντε. Το EwG διατύπωσε «έντονη προτροπή» για συμφωνία επί της αξιολόγησης έως τις 14 Δεκεμβρίου. Το σενάριο συμφωνίας έως τις 8 Δεκεμβρίου, όμως, έχει ενταφιαστεί. Με τα μέχρι σήμερα δεδομένα και το σενάριο της 14ης Δεκεμβρίου φαίνεται να μένει στις καλένδες.
Η δήλωση που άλλαξε το σκηνικό
Στο προσκήνιο πλέον βγαίνει ένα άλλο σενάριο, το οποίο περιλαμβάνει και πολιτικές εξελίξεις. Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Ευ. Βενιζέλος, είναι γνωστό –και επιβεβαιώνεται διαρκώς το τελευταίο διάστημα- ότι ποτέ δεν λέει τίποτα τυχαία.
Έτσι, η χθεσινή του δήλωση του κ. Βενιζέλου σύμφωνα με την οποία «οι αναγκαίες εγγυήσεις θα δοθούν εφόσον υπάρχει η βούληση του ελληνικού λαού» στήνει το σκηνικό για ένα διαφορετικό αφήγημα στις διαπραγματεύσεις με την τρόικα, ιδίως αν συνδυαστεί με τις πληροφορίες που φέρουν την κυβέρνηση να επισπεύδει τις διαδικασίες εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας.
Στο σενάριο αυτό, η διαπραγμάτευση με την τρόικα παραμένει ανοιχτή, η Ελλάδα παίρνει παράταση -κατά πάσα πιθανότητα εξάμηνη- στο υφιστάμενο πρόγραμμα, οι διαδικασίες εκλογής Προέδρου ξεκινούν στις 12 Ιανουαρίου. Μέχρι τότε μέτρα δεν έχουν ψηφιστεί -υπάρχει η παράταση του προγράμματος- και η τρόικα βρίσκεται σε κατάσταση αναμονής. Αν βγει Πρόεδρος, τότε η συζήτηση με την τρόικα θα είναι μάλλον πιο εύκολη για την κυβέρνηση.
Στο μεταξύ βέβαια, η Ελλάδα δεν παίρνει καμία δόση – ούτε από το ΔΝΤ ούτε από τον ESM- αλλά οι τράπεζες είναι καλυμμένες από την τεχνική ή μη επέκταση του ισχύοντος προγράμματος. Ευτυχώς, οι πρώτες «ισχυρές» λήξεις ομολόγων -κοντά στα 4-5 δισ. ευρώ- έρχονται το Μάρτιο, οπότε έως τότε δεν χρειάζονται κεφάλαια.
Αν, βέβαια, δεν βγει Πρόεδρος, η επόμενη κυβέρνηση (ΣΥΡΙΖΑ ή μη) θα κληθεί να βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά της τρόικας...