Τελεσίγραφο για προβληματικές επιχειρήσεις

Τελεσίγραφο στους επιχειρηματίες να βάλουν το χέρι στην τσέπη, στηρίζοντας τις προβληματικές εταιρείες τους, αλλιώς κινδυνεύουν να απολέσουν εν μια νυκτί τον έλεγχό τους και να υποστούν αναγκαστική εκποίηση, στέλνει η κυβέρνηση, κάνοντας το πρώτο μεγάλο βήμα για την εξυγίανση της αγοράς.

Στην τροπολογία, που ψήφισε η Βουλή την περασμένη εβδομάδα, για τη ρύθμιση μη εξυπηρετούμενων δανείων μικρομεσαίων επιχειρήσεων, περιλαμβάνονται διατάξεις-φωτιά για το ξεσκαρτάρισμα της αγοράς από τις μη βιώσιμες επιχειρήσεις και την εξυγίανση του ισολογισμού των τραπεζών.

Ικανοποιώντας ένα πάγιο αίτημα των πιστωτικών ιδρυμάτων, η τροπολογία δίνει τη δυνατότητα σε πιστωτές που κατέχουν τουλάχιστον το 40% των συνολικών υποχρεώσεων νομικού ή φυσικού προσώπου να διορίζουν ειδικό διαχειριστή και να προχωρούν σε ταχεία εκποίηση των περιουσιακών του στοιχείων, χωρίς να είναι αναγκαία η προηγούμενη συγκατάθεση του διοικητικού συμβουλίου ή της γενικής συνέλευσης των μετόχων, προκειμένου για νομικά πρόσωπα.

Με την ψηφισθείσα «έκτακτη διαδικασία ειδικής διαχείρισης», οι τράπεζες και οι υπόλοιποι πιστωτές μιας επιχείρησης αποκτούν τη δυνατότητα κατάθεσης αίτησης στο Μονομελές Πρωτοδικείο της περιοχής, όπου εδρεύει η εταιρεία, με την οποία θα ζητούν τον διορισμό ειδικού διαχειριστή.

Ο τελευταίος προτείνεται από τους πιστωτές που υποβάλλουν την αίτηση, πληρώνεται από τους ίδιους και αναλαμβάνει την υποχρέωση, αφού διενεργήσει απογραφή του ενεργητικού της επιχείρησης, να προκηρύξει δημόσιο πλειοδοτικό διαγωνισμό για την εκποίηση του ενεργητικού, είτε συνολικά είτε κατά τμήματα.

Αν από το προϊόν της εκποίησης εξοφλούνται οι πιστωτές ο έλεγχος της εταιρείας με το εναπομείναν ενεργητικό επιστρέφει στους μετόχους της, διαφορετικά με την ολοκλήρωση της ειδικής διαχείρισης υποβάλλεται αίτηση πτώχευσης. Όλα αυτά θα τρέξουν με διαδικασίες εξπρές καθώς η ειδική διαχείριση πρέπει να ολοκληρώνεται, εκτός εξαιρέσεων, το αργότερο σε 12 μήνες.

Πρόκειται για ρύθμιση που δεν περιορίζεται σε επιχειρήσεις με ετήσιο τζίρο ως 2,5 εκατ. ευρώ, όπως οι υπόλοιπες διατάξεις της τροπολογίας, αλλά αφορά, όπως ρητά αναφέρεται, «σε κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, με πτωχευτική ικανότητα», παραπέμποντας στο άρθρο 2 του Πτωχευτικού Κώδικα.

Οι προϋποθέσεις για να τεθεί εταιρεία σε ειδική διαχείριση

Οι προϋποθέσεις για να κινηθεί η έκτακτη διαδικασία ειδικής διαχείρισης για μια επιχείρηση που εδρεύει στην Ελλάδα, από πιστωτές που κατέχουν τουλάχιστον το 40% των συνολικών της υποχρεώσεων, είναι οι εξής δύο:

- Να βρίσκεται σε γενική και μόνιμη αδυναμία εκπλήρωσης ληξιπρόθεσμων χρηματικών υποχρεώσεων.
- Προκειμένου για ανώνυμες εταιρείες ή για επιχειρήσεις περιορισμένης ευθύνης (κεφαλαιουχικές εταιρείες) η προϋπόθεση είναι να εμφανίζουν για δύο συνεχόμενες χρήσεις αρνητικά ίδια κεφάλαια ή ίδια κεφάλαια χαμηλότερα του 1/10 του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου (σ.σ. λόγος λύσης της εταιρείας βάσει του άρθρου 48 του Ν. 2190).

Στην τρέχουσα συγκυρία αρκετές επιχειρήσεις, μεταξύ των οποίων και εισηγμένες στο Χ.Α., πληρούν μία από αυτές τις προϋποθέσεις ή και τις δύο. Οι μέτοχοί τους καλούνται είτε να βάλουν το χέρι στην τσέπη για να τις ενισχύσουν οικονομικά είτε να βρουν στρατηγικό επενδυτή. Σε διαφορετική περίπτωση οι τράπεζες και οι υπόλοιποι πιστωτές αποκτούν πλέον τη δυνατότητα να θέσουν τις εταιρείες σε καθεστώς αναγκαστικής και ταχείας εκποίησης.

Με διαδικασίες εξπρές ο διορισμός ειδικού διαχειριστή

Η τομή που επιφέρει η τροπολογία είναι η επίσπευση και η απλοποίηση των διαδικασιών σε σχέση με τις αντίστοιχες που προβλέπει το άρθρο 106 του Πτωχευτικού Κώδικα. Με την τροπολογία οι πιστωτές δεν απαιτείται να βρουν πιθανό αγοραστή για να κινήσουν τη διαδικασία ειδικής διαχείρισης ούτε να υποβάλουν σχετικό πλάνο ενεργειών στο δικαστήριο.

Η αίτηση για διορισμό ειδικού διαχειριστή πρέπει να συζητείται εντός διμήνου από την κατάθεσή της, ενώ η απόφαση δεν υπόκειται σε τακτικά ή έκτακτα ένδικα μέσα, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά.

Επιπρόσθετα, το Μονομελές Πρωτοδικείο υποχρεούται να αποδεχθεί την αίτηση των πιστωτών εφόσον συντρέχουν οι προαναφερόμενες προϋποθέσεις, διορίζοντας -τον προτεινόμενο- ειδικό διαχειριστή, κι επίσης υποχρεούται να εκδώσει την απόφασή του εντός ενός μήνα από τη συζήτηση της αίτησης. Για να επιταχυνθεί η διαδικασία ενδεχόμενες αιτήσεις τριτανακοπής ορίζεται ότι θα συζητιούνται εντός 30 ημερών από τη δημοσίευση της απόφασης.

Εφόσον κινηθεί η έκτακτη διαδικασία ειδικής διαχείρισης, αναστέλλεται κάθε τυχόν εκκρεμούσα αίτηση για υπαγωγή σε καθεστώς εξυγίανσης με το άρθρο 100 του Πτωχευτικού Κώδικα. Έτσι περιορίζεται ο χρόνος και εξασφαλίζεται η ταχεία ρευστοποίηση των περιουσιακών στοιχείων.

Αντίστοιχες διατάξεις προβλέπονται και για φυσικά πρόσωπα που έχουν λάβει μετοχοδάνεια ή δάνειο με εγγυήσεις.

Τράπεζες: Έκπτωση για ζημία από κόκκινα δάνεια εντός 15ετίας

Τέλος η τροπολογία επαναρυθμίζει τη φορολογική έκπτωση που λαμβάνουν οι τράπεζες όταν εμφανίζουν ζημία πιστωτικού κινδύνου. Ειδικότερα, παρέχεται η δυνατότητα στις τράπεζες να εκπίπτει από τα ακαθάριστα έσοδα της επόμενης 15ετίας η οριστική ζημία από τη διαγραφή επιχειρηματικών δανείων. Η έκπτωση διενεργείται σε 15 ετήσιες ισόποσες δόσεις.

Η ζημία που εγγράφουν οι τράπεζες ισούται με το ποσό της διαγραφής δανείων αφού αφαιρεθούν οι μη εγγεγραμμένοι τόκοι και καταχωρίζεται σε χρέωση των αποτελεσμάτων της χρήσης στην οποία προκύπτει.

Στην περίπτωση όπου υπάρχει ήδη συσσωρευμένη ειδική πρόβλεψη για το δάνειο που διαγράφεται η πρόβλεψη αντιλογίζεται σε πίστωση των αποτελεσμάτων του φορολογικού έτους στο οποίο έγινε η διαγραφή και αποτελεί φορολογητέο κέρδος από επιχειρηματική δραστηριότητα.