Καταργείται η προσωποκράτηση για τους οικονομικά αδύναμους πολίτες

Στη Βουλή κατατίθεται προσεχώς ο νέος Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας η κατάρτιση του οποίου υπήρξε και μνημονιακή δεσμευση.

Στόχος είναι η επιτάχυνση και η αποτελεσματικότερη εκδίκαση των πολιτικών υποθέσεων που αποτελούν τροχοπέδη και στις επενδύσεις.

Ουσιαστικά με το νομοθέτημα καταργούνται οι δίκες στο ακροατήριο και όλη η διαδικασία θα γίνεται εγγράφως (εκτός κι αν κρίνει ο δικαστής πως απαιτείται εξέταση μαρτύρων ενός απο κάθε πλευρά) και θα διαρκεί από την κατάθεση της αγωγής μέχρι την έκδοση της απόφασης περίπου 6-8 μήνες, δηλαδή στο 1/3 του χρόνου που απαιτείται σήμερα για την έκδοση πρωτόδικης απόφασης.

Το νέο νομοθέτημα προβλέπει δύο μόνο στάδια για την εκδίκαση των αστικών διαφορών: την κατάθεση της αγωγής και την έκδοση της απόφασης. Η διαδικασία στο ακροατήριο, με την εξέταση των μαρτύρων, τις αντεγκλήσεις και τις άπειρες αναβολές, καταργείται καθώς πλέον προβλέπεται πως όλη η διαδικασία, ή το μεγαλύτερο μέρος της, θα διεξάγεται μόνον εγγράφως.

Ειδικότερα, μεταξύ άλλων, σύμφωνα με τις νέες ρυθμίσεις:

1. Μόλις θα κατατίθεται η αγωγή για οποιαδήποτε αστική ή εμπορική διαφορά, οι ενδιαφερόμενοι θα έχουν συνολικά ένα χρονικό διάστημα περίπου 130 ημερών για να καταθέσουν όλα τους τα έγγραφα, να αντικρούσουν αυτά που υποστηρίζει ο αντίδικός τους και να προσκομίσουν ό,τι νομίζουν ότι θα συμβάλει στη διεκδίκησή τους για παροχή έννομης προστασίας.

2. Δίκη στο ακροατήριο δεν θα γίνεται. Μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις και αν ο δικαστής, που θα χρεώνεται την υπόθεση, κρίνει ότι απαιτείται η εξέταση και κάποιου μάρτυρα, θα τον καλεί σε ορισμένη ημέρα και χώρο για να τον εξετάσει.

3. Μόλις ο φάκελος της υπόθεσης συμπληρωθεί από τους διαδίκους, ο δικαστής θα μελετά το υλικό που έχουν προσκομίσει και σε συγκεκριμένο χρόνο -αυτό μακάρι να τηρηθεί- θα εκδίδει την απόφασή του.

4. Η κατάργηση της συζήτησης στο ακροατήριο κρίθηκε αναγκαία από την αρμόδια νομοπαρασκευαστική επιτροπή που ανέλαβε το τιτάνιο έργο βελτίωσης του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, καθώς η μακρόχρονη εφαρμογή του ισχύοντος έως σήμερα συστήματος κατέδειξε πως μόνο καθυστερήσεις προκαλούσε και στην ουσία δεν διευκόλυνε τη γρήγορη και ουσιαστική επίλυση των χιλιάδων αστικών διαφορών που φθάνουν κάθε χρόνο στα ελληνικά δικαστήρια.

Οι αλλαγές που επιφέρει ο νόμος στο στάδιο της αναγκαστικής εκτέλεσης, ουσιαστικά καταργούν ή τουλάχιστον αφήνουν στην κρίση των δικαστηρίων την προσωποκράτηση για ιδιωτικές διαφορές.

Δηλαδή το δικαστήριο όπου θα οδηγηθεί ο οφειλέτης θα κρίνει αν είναι σε θέση να πληρώσει και θα προστατεύει τους οικονομικά αδύναμους από τη φυλάκιση. Δηλαδή η διάταξη καταργεί την προσωποκράτηση για αστικά και εμπορικά χρέη για όσους αποδεδειγμένα αδυνατούν να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους. Το μέτρο παραμένει σε ισχύ μόνο για εκείνους που, ενώ διαθέτουν την οικονομική δυνατότητα ικανοποίησης του αντιδίκου τους, δεν το κάνουν, εσκεμμένα, αποκρύπτοντας τα οικονομικά τους μέσα ή αρνούνται να συμμορφωθούν προς δικαστικές αποφάσεις.

Αλλαγές σε πλειστηριασμούς

Σύμφωνα με τον κ. Αθανασίου, θα υπάρξουν ουσιαστικές αλλαγές και στους πλειστηριασμούς ακινήτων με τη χαρακτηριστική φράση "να εξουδετερώσουμε τα κοράκια".

Δηλαδή, σύμφωνα με το νέο σχέδιο όλες οι πράξεις κατά της αναγκαστικής εκτέλεσης θα συγκεντρώνονται σε μια πράξη (ανακοπή) για την άσκηση της οποίας προβλέπονται πλέον μόνο δύο στάδια, ένα πριν και ένα μετά τον πλειστηριασμό.

Επιπλέον, προβλέπεται συγκεκριμένος προσδιορισμός του πλειστηριασμού το αργότερο εντός 8 μηνών από την ημέρα της κατάσχεσης, ενώ απλοποιείται και το σύστημα υποβολής προσφορών στον πλειστηριασμό. Για τις τιμές (όπως έχει ήδη αναφερθεί) των ακινήτων κατά τον πλειστηριασμό, αυτές θα είναι στα 2/3 της αντικειμενικής αξίας, στο δεύτερο στάδιο θα είναι στο 1/2 και μετά πάμε στο 1/3.

Όπως προαναγγέλθηκε όμως οι πλειστηριασμοί συντόμως θα γίνονται ηλεκτρονικά και θα εξασφαλιζουν την πλήρη διαφάνεια και τον αποκλεισμό της χειραγώγησης.