Bασικό όχημα για την οριστική αναμόρφωση του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας χαρακτηρίζει ο υπουργός Εργασίας Γιάννης Βρούτσης το σχέδιο ενοποιήσεων που προωθεί έως το τέλος του χρόνου, και το οποίο έχει ήδη αποσταλεί στους δανειστές, μαζί με όλες τις υπόλοιπες υποχρεώσεις της χώρας, εν όψει της τελευταίας αξιολόγησης από την τρόικα.
Βάσει του σχεδιασμού, το ΙΚΑ αναμένεται να αποτελέσει τον κεντρικό πυλώνα του νέου ασφαλιστικού, καθώς εντάσσονται σε αυτό όλα τα επικουρικά και τα ταμεία εφάπαξ. Σε πρώτη φάση, θα μείνουν εκτός τα ταμεία κύριας ασφάλισης των αυτοαπασχολουμένων, δικηγόρων, γιατρών και μηχανικών, ο πολύπαθος ΟΑΕΕ, το ταμείο των δημοσιογράφων, ο ΟΓΑ και το ΝΑΤ. Στο ταμείο των ναυτικών, θα ενταχθούν επίσης τα δύο ταμεία πρόνοιας.
Αναλυτικά, σύμφωνα με το σχέδιο που αποκάλυψε ο υπουργός Εργασίας, σε συνέντευξή του στην Καθημερινή, θα υπάρξει διοικητική ενσωμάτωση στο ΙΚΑ του ταμείου επικουρικής ασφάλισης ΕΤΕΑ και των ταμείων παροχών πρόνοιας και εφάπαξ. Θα ενσωματωθούν στο ΙΚΑ δηλαδή το ΕΤΕΑ, το Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων (ΤΠΔΥ), το Ταμείο Πρόνοιας Ιδιωτικού Τομέα (ΤΑΠΙΤ) καθώς και το Ταμείο Ασφάλισης Υπαλλήλων Τραπεζών και Επιχειρήσεων Κοινής Ωφέλειας (ΤΑΥΤΕΚΩ).
Στην πράξη, στο ΙΚΑ θα ενταχθούν όλα τα επικουρικά, αφού στο ΕΤΕΑ μέχρι τον Ιούλιο του 2015 είτε θα έχουν ενταχθεί όλα τα επικουρικά των αυτοαπασχολουμένων, των ελεύθερων επαγγελματιών, των δικηγόρων, των μηχανικών και μερίδας δημοσιογράφων, είτε θα έχουν μετατραπεί σε Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου και θα λειτουργούν ως ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης. Έως το τέλος του 2014, την ίδια πορεία (εντός ΕΤΕΑ ή αυτόνομη λειτουργία ως επαγγελματικά) θα έχουν και τα επικουρικά των σωμάτων ασφαλείας και των στρατιωτικών.
Η ένταξη όλων των επικουρικών στο ΕΤΕΑ και του ΕΤΕΑ στο ΙΚΑ φωτογραφίζει άλλωστε και το επόμενο βήμα των ενοποιήσεων, που δεν περιέγραψε ο υπουργός Εργασίας και οδηγεί όλα τα ταμεία σε ένα, όπως έχει αποκαλύψει το Euro2day.gr.
Αναλυτικά, έως τον Ιούλιο του 2015, στο ΕΤΕΑ θα έχουν ενταχθεί τα επικουρικά ταμεία όλων των κλάδων, ειδικοτήτων και εργασιακών σχέσεων (ελεύθεροι επαγγελματίες, μισθωτοί, δημόσιοι υπάλληλοι κ.λπ.). Το ΕΤΕΑ θα ενταχθεί στο ΙΚΑ. Αυτονόητα, θα μπορούσε να υποστηρίξει κανείς ότι μετά τον Ιούλιο του 2015 και τα αντίστοιχα ταμεία κύριας ασφάλισης των συγκεκριμένων κλάδων θα ενταχθούν στο ΙΚΑ.
Αυτό αναφέρει μάλιστα και το έγγραφο που σύμφωνα με την Αυγή της Κυριακής έχει αποσταλεί από το υπουργείο Εργασίας στην τρόικα. Αν και διαψεύσθηκε από τον κ. Βρούτση, στο δημοσίευμα αναφέρεται ότι «από την 1η.7.2015 όλα τα εναπομείναντα ταμεία (κύρια και επικουρικά) θα ενσωματωθούν σε ΙΚΑ και ΕΤΕΑ (σ.σ.: που θα συγχωνευθεί με το ΙΚΑ) υπό τον όρο ότι δεν θα έχουν μετατραπεί σε ΝΠΙΔ μέχρι τις 30.6.2015». Παράλληλα, επισημαίνεται ότι «η συμπερίληψη των προαναφερθέντων ταμείων (ΕΤΑΑ, ΟΑΕΕ και ΕΤΑΠ-ΜΜΕ) θα οδηγήσει στην κατάργηση της οικονομικής αυτονομίας των ξεχωριστών λογαριασμών για εισφορές και παροχές των ταμείων αυτών».
Εφόσον ισχύσει κάτι τέτοιο, και ενώ αρχικά τα ταμεία που θα ενταχθούν στο ΙΚΑ θα διατηρήσουν την οικονομική τους αυτοτέλεια, στο εσωτερικό τους θα υπάρξει ενιαιοποίηση όρων και προϋποθέσεων συνταξιοδότησης. Ανοίγει έτσι ο δρόμος για ενιαιοποίηση εισφορών και παροχών, που θα έχει ως αποτέλεσμα την άμεση μείωση των κύριων συντάξεων για μεγάλες κατηγορίες συνταξιούχων και ασφαλισμένων, όπως για παράδειγμα για τους συνταξιούχους του πρώην ΤΕΒΕ. Βάσει του σχεδιασμού, στο ΝΑΤ θα ενταχθούν τα δύο ταμεία πρόνοιας των κατώτερων πληρωμάτων και των αξιωματικών, ενώ αυτόνομος θα παραμείνει ο ΟΓΑ.
Παράλληλα, ο υπουργός Εργασίας προωθεί, σε οριζόντιο επίπεδο, ενοποιήσεις όλων των κομβικών διαχειριστικών λειτουργιών, σε ενιαίες και ισχυρές διοικητικές οντότητες. Για παράδειγμα, θα δημιουργηθεί ένας ενιαίος μηχανισμός είσπραξης εισφορών για όλα τα ταμεία -συνδεόμενος μετά το 2017 και με τη φορολογική διοίκηση- καθώς και ένα Ενιαίο Κέντρο Απονομής Συντάξεων. Ακόμη, θα υποστηριχθούν η διαλειτουργικότητα και η λειτουργική ενιαιοποίηση των πληροφορικών συστημάτων για τον υπολογισμό και την απονομή των παροχών, ενώ ενιαίος θα είναι και ο μηχανισμός ελέγχου της εισφοροδιαφυγής μέσω της διεύρυνσης του ελεγκτικού αντικειμένου της Ειδικής Υπηρεσίας Ελέγχου Ασφάλισης (ΕΥΠΕΑ) του ΙΚΑ.