Το στοίχημα Σαμαρά με την ΑΟΖ

Μπορεί τα φώτα της δημοσιότητας –και εύλογα- να έχουν πέσει στις διαπραγματεύσεις με την τρόικα και τις πολιτικοοικονομικές εξελίξεις, ωστόσο ένα έντονο παρασκηνιακό παιχνίδι διαδραματίζεται σε γεωστρατηγικό και μακροπρόθεσμα οικονομικό επίπεδο. Πρόκειται για τις προσπάθειες της ελληνικής κυβέρνησης να έρθει σε κατ' αρχήν συμφωνία με τις κυβερνήσεις της Κύπρου και της Αιγύπτου για τον καθορισμό Ανεξάρτητης Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ). Εξέλιξη στην οποία εμπλέκονται και το Ισραήλ, αλλά και η Τουρκία, με τις τελευταίες προκλήσεις αυτής να μην θεωρούνται καθόλου τυχαίες.

Αντώνης Σαμαράς και Ευάγγελος Βενιζέλος, μετά τη χθεσινή τους συνάντηση στο Μέγαρο Μαξίμου όπου συζητήθηκε εκτενώς και το συγκεκριμένο ζήτημα, θα επισκεφθούν σήμερα το απόγευμα την Κύπρο και μεθαύριο την Αίγυπτο, θέλοντας κατ' αρχήν να στείλουν προς πάσα κατεύθυνση και κυρίως στο εξωτερικό ένα σαφές μήνυμα: ότι η Ελλάδα αποτελούσε και θα αποτελεί, ακόμα και τώρα, στη σκιά της οικονομικής κρίσης, τον καθοριστικό παράγοντα σταθερότητας στην ιδιαίτερα ευαίσθητη ζώνη της Ανατολικής Μεσογείου.

Ο πρωθυπουργός θα έχει επαφές με την πολιτική ηγεσία του τόπου, ενώ θα απευθύνει χαιρετισμό στην Ολομέλεια της Βουλής των Αντιπροσώπων, δηλώνοντας την αμέριστη στήριξη της Ελλάδος στην Κύπρο, όσον αφορά την προσπάθεια επίλυσης του Κυπριακού και τις προκλήσεις των γειτόνων μας, που τελευταία έχουν κλιμακωθεί επικίνδυνα. Παράλληλα, θα διευθετηθούν και οι τελευταίες λεπτομέρειες για την τριμερή (Ελλάδας – Κύπρου – Αιγύπτου) Σύνοδο Κορυφής που θα γίνει μεθαύριο στο Κάιρο και στην οποία ο Αντώνης Σαμαράς ποντάρει πολλά.

Μεταξύ των θεμάτων που θα απασχολήσουν τη Σύνοδο είναι τα ενεργειακά, η ασφάλεια στην περιοχή και η μετανάστευση, με το βασικό ζητούμενο πάντως της ελληνικής πλευράς να είναι ένα: να γίνει το πρώτο βήμα για τον ορισμό ΑΟΖ από κοινού με τις άλλες δύο χώρες. Και ναι μεν συγκεκριμένη συμφωνία ακόμα δεν έχει επέλθει, ωστόσο αυτή φαντάζει πιο πιθανή από κάθε άλλη φορά. Σε αυτό συμβάλλει αναμφίβολα και η παρουσία στην ηγεσία της Αιγύπτου του στρατάρχη Φατάχ αλ Σίσι, ο οποίος βρίσκεται σε ανοικτή κόντρα με τον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν, σταθερό διαχρονικό εμπόδιο στο συγκεκριμένο ζήτημα.

Αυτή την αντιπαλότητα θα προσπαθήσει να «αξιοποιήσει» η Ελλάδα, κάτι που εάν το πετύχει, θα σημάνει αυτομάτως αποκλεισμό της Τουρκίας από τους δρόμους προς τα ενεργειακά κοιτάσματα της Μεσογείου. Και αυτός είναι ένας από τους λόγους –ίσως ο βασικότερος- για τον έντονο εκνευρισμό των Τούρκων και της προκλητικής στάσης τους τόσο στο Αιγαίο, όσο και στις συζητήσεις για την επίλυση του Κυπριακού.

Το Καστελόριζο και η Στρογγύλη

Ξεχωριστή σημασία παρουσιάζει το Καστελόριζο, το οποίο οι Τούρκοι θέλουν να... εξαφανίσουν από το χάρτη, αφού η υφαλοκρηπίδα αυτού και της Στρογγύλης (μικρού νησιού ανατολικά της Ρόδου) κόβουν την οποιαδήποτε πρόσβαση της Τουρκίας στα θαλάσσια κοιτάσματα της περιοχής. Γι' αυτό και αμφισβητούν σε κάθε ευκαιρία το καθεστώς τους και οι προκλήσεις τους περιστρέφονται συχνά γύρω από αυτά. Από την άλλη, η ελληνική πλευρά επιδιώκει στην ΑΟΖ που θα ανακηρυχθεί να περιλαμβάνονται και τα δύο νησιά.

Σύμμαχο στην προσπάθειά της, η χώρα μας φαίνεται πως έχει και το Ισραήλ (το οποίο πάντως δεν έχει δικαίωμα συμμετοχής στην ανακήρυξη της ΑΟΖ), ενώ συνομιλίες γίνονται και με άλλους γείτονές μας, την Αλβανία, η οποία δείχνει να μην διατηρεί την αδιάλλακτη στάση των τελευταίων ετών, αλλά και την Ιταλία. Επίσης, υπάρχει ανοιχτή γραμμή και με τη Λιβύη, προκειμένου να ενεργοποιηθεί εκ νέου παλιά συμφωνία που βρίσκεται σε εκκρεμότητα.

Επικοινωνία Σαμαρά - Νταβούτογλου

Να σημειωθεί, τέλος, ότι χθές η τουρκική Hurriyet έκανε λόγο για τηλεφωνική επικοινωνία του Έλληνα πρωθυπουργού με τον Τούρκο ομόλογό του, Αχμέτ Νταβούτογλου. Ο υπουργός Εξωτερικών της γειτονικής χώρας Μαλβούτ Τσαβούσογλου, σε δηλώσεις του είπε ότι η τουρκική πλευρά επιθυμεί να συσφίξει τις σχέσεις της με την Ελλάδα.

Μάλιστα, ανακοίνωσε την έλευση του Ευάγγελου Βενιζέλου στην Τουρκία, στα τέλη Νοεμβρίου. Ωστόσο, το ταξίδι του αντιπροέδρου της κυβέρνησης είναι προγραμματισμένό εδώ και καιρό. Ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών την ίδια περίοδο θα μεταβεί στην Κωνσταντινούπολη και το Φανάρι.