«Γκρίζες ζώνες» στο σχέδιο για τα κόκκινα στεγαστικά

Με μια έκπληξη επέλεξε να αποχαιρετήσει το υπουργείο Ανάπτυξης ο Νίκος Δένδιας. Περιέγραψε ένα σχέδιο λύσης για τα προβληματικά στεγαστικά δάνεια, ύψους 27 δισ. ευρώ, από το οποίο προέκυψαν μια σειρά ερωτήματα.

Ο νέος υπουργός Άμυνας, λίγο πριν παραδώσει τη σκυτάλη του υπουργείου στον κ. Κώστα Σκρέκα, αποφάσισε να βάλει στη μεγάλη εικόνα της παρουσίασης της πολυαναμενόμενης ρύθμισης για τα μη εξυπηρετούμενα επιχειρηματικά δάνεια και τη ρύθμιση για τα «κόκκινα» στεγαστικά δάνεια.

Ρύθμιση, όμως, η οποία αφενός δεν είναι έτοιμη και αφετέρου, όπως προκύπτει από το ρεπορτάζ, δεν φαίνεται ότι μπορεί να ισχύσει για το σύνολο των «κόκκινων» στεγαστικών δανείων. Αντιθέτως όπως ανέφεραν τόσο τραπεζικά στελέχη, όσο και στελέχη από το υπουργείο Ανάπτυξης, σχολιάζοντας τις δηλώσεις του κ. Δένδια, «όσοι έχουν 'κόκκινο' στεγαστικό δάνειο καλό θα είναι να δουν την τελική ρύθμιση», αφήνοντας να εννοηθεί ότι ενδέχεται να είναι τελείως διαφορετική από το πλαίσιο που παρουσίασε χθες ο υπουργός.

Ο απερχόμενος υπουργός Ανάπτυξης ανέφερε ότι ένα από τα σενάρια για τη διευθέτηση των κόκκινων στεγαστικών δανείων είναι «να χωριστεί το δάνειο σε δύο τμήματα, σε αυτό που θα συνεχίσει να εξυπηρετείται με το τρέχον επιτόκιο και σε ένα δεύτερο το οποίο θα γίνει 'balloon', θα μετακινηθεί στο μέλλον και θα εκπληρωθεί εφόσον η οικονομία ανακάμψει και η αξία του ακινήτου φθάσει στα προηγούμενα επίπεδα μετά από πάροδο 10-15 ετών».

Δηλαδή το πρώτο μέρος θα λαμβάνει υπόψη του την τρέχουσα αξία του ακινήτου. Για το κομμάτι αυτό θα συνάπτεται νέα σύμβαση με το τρέχον επιτόκιο, αλλά με μικρότερη δόση, αφού το πόσο της οφειλής θα έχει μειωθεί π.χ. κατά 30%, και αυτό γιατί το υπόλοιπο κομμάτι του αρχικού κεφαλαίου που θα αφαιρείται θα παγώνει και η αποπληρωμή του θα μετατίθεται σε βάθος χρόνου (10ετία ή 15ετία).

O ίδιος διευκρίνησε σήμερα ότι η πρόταση δεν έχει συζητηθεί ούτε με την τρόικα, ούτε εντός της κυβέρνησης. Ωστόσο προκύπτουν ερωτήματα που μένουν να απαντηθούν:

* Πρώτον, αν η ρύθμιση, όταν και όποτε κατατεθεί, θα αφορά οριζόντια όλα τα κόκκινα στεγαστικά δάνεια ύψους 27 δισ. ευρώ.

* Εαν το ποσό που θα μένει παγωμένο για μια 10ετία-15ετία θα τοκίζεται όλο αυτό το διάστημα.

* Πώς βλέπει η τρόικα το σχέδιο.

* Τι θα γίνει με όσους δανειολήπτες έχουν καταθέσει αίτηση υπαγωγής στον νόμο Κατσέλη, αλλά και με την απελευθέρωση των πλειστηριασμών από την 1η Ιανουαρίου 2015.

* Αν υπάρχει πρόβλεψη για τους δανειολήπτες που τα χρόνια της κρίσης συνέχισαν να εξυπηρετούν κανονικά τις δόσεις των δανείων τους.

Με βάση πάντως όσα υποστήριξε ο απερχόμενος υπουργός, οι προτάσεις που έχουν γίνει αφορούν την υιοθέτηση πρακτικών αποπληρωμής χρεών που ακολουθούνται διεθνώς, όπως είναι το «balloon mortgage» που αφορά την καταβολή χαμηλότερων δόσεων για μία δεκαετία και την αποπληρωμή του υπολοίπου με μια μεγάλη δόση στο τέλος, και το «split and cut», που δίνει τη δυνατότητα να διαχωριστεί το δάνειο σε δύο μέρη.

Τραπεζικοί κύκλοι πάντως έσπευσαν χθες να κρατήσουν αποστάσεις από το περίγραμμα της λύσης που περιέγραψε ο Νίκος Δένδιας. Δεν μπορεί να ισχύσει για το σύνολο των προβληματικών στεγαστικών δανείων, σημείωναν, δηλαδή για το σύνολο των 27 δισ. ευρώ, καθώς σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο οι τράπεζες θα χρειάζονταν επιπλέον κεφάλαια.

Οι ίδιες πηγές ανέφεραν ότι δεν είναι όλα τα «κόκκινα» στεγαστικά δάνεια σε πλήρη εγκατάλειψη, μη εξυπηρετούμενα για χρόνια. Σε πολλά εξ αυτών υπάρχουν περιστασιακές καθυστερήσεις στην αποπληρωμή, ενώ σε χιλιάδες περιπτώσεις έχουν ήδη γίνει ρυθμίσεις από τις τράπεζες.

Υπό το παραπάνω πρίσμα, εκτιμούν ότι μια τέτοια ρύθμιση μπορεί να προχωρήσει μόνο για δάνεια τα οποία είναι σε «οριστική καθυστέρηση» και τα οποία υπολογίζονται σε περίπου 8 - 9 δισ. ευρώ. Για τα συγκεκριμένα θα μπορούσε να εξεταστεί η τρέχουσα αξία του ακινήτου και εν συνεχεία το σπάσιμο και το πάγωμα του σκέλους της δανειοδότησης που αφορά το υπερβάλλον τμήμα στο μέλλον.