Τράπεζες: «Κόβουν την όρεξη» των επιχειρήσεων για κουρέματα δανείων

«Δεν ζητήσαμε ποτέ κούρεμα επιχειρηματικών δανείων, αλλά απλώς οι τράπεζες με τους βασικούς μετόχους να καθίσουν σε ένα τραπέζι και να συζητήσουν» είπε ο κ. Παναγιώτης Δράκος, πρόεδρος της Ένωσης Εισηγμένων Εταιρειών στο Χ.Α. στο πλαίσιο του συνεδρίου «Χρηματοδοτώντας την ανάπτυξη», που έλαβε χώρα στις 23 και 24 Οκτωβρίου.

Επιπλέον, ο κ. Δράκος έθεσε και άλλους προβληματισμούς για το ζήτημα, όπως ποιοι τελικά θα πληρώσουν το τίμημα μαζικών κουρεμάτων στα επιχειρηματικά δάνεια, ή το πόσο συνάδει με μια ανταγωνιστική αγορά η υιοθέτηση μιας τέτοιας πολιτικής.

Βέβαια, η στάση των επιχειρηματιών δεν είναι ενιαία στο συγκεκριμένο ζήτημα. Άλλοι δεν θέλουν να ακούσουν για κουρέματα και διευκολύνσεις των ανταγωνιστών τους, υποστηρίζοντας πως μέχρι σήμερα οι συνεπείς επιχειρηματίες όχι μόνο εξακολουθούν να δέχονται τον ανταγωνισμό των ασυνεπών, αλλά παράλληλα μερικές φορές οι αδύναμες επιχειρήσεις εξασφαλίζουν χαμηλότερα επιτόκια από τις υπόλοιπες.

Υπάρχουν ωστόσο και επιχειρηματίες με αντίθετες απόψεις, οι οποίοι υποστηρίζουν πως υπάρχουν κλάδοι ολόκληροι που επλήγησαν συθέμελα από την κρίση και δεν μπορεί να είναι ρεαλιστικό ένα σενάριο επιβίωσης μεγάλων εταιρειών αν δεν περιλαμβάνει γενναίο κούρεμα δανείων.

Επισήμως, ωστόσο, οι περισσότεροι παράγοντες των επιχειρήσεων περιορίζονται στο να μιλούν για μετοχοποίηση ενός μέρους των δανείων και για ψαλίδι όχι στο κεφάλαιο, αλλά μόνο στα επιτόκια υπερημερίας και σε λοιπές προσαυξήσεις.

Από την πλευρά του, ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος έχει προτείνει εδώ και αρκετό καιρό έναν τρόπο μετοχοποίησης του χρέους μέσω της λειτουργίας των αγορών, με στόχο την κεφαλαιακή ενίσχυση των επιχειρήσεων, την τόνωση της εγχώριας κεφαλαιαγοράς και τις όσο το δυνατόν λιγότερες απώλειες για τις τράπεζες από το μέτωπο των επισφαλειών. Ο πρόεδρος μάλιστα του ΣΒΒΕ Αθανάσιος Σαββάκης έχει επανειλημμένα δηλώσει πως είναι ανοιχτός σε όποια ιδέα για τη βελτίωση του περιεχομένου της συγκεκριμένης πρότασης. Στην πράξη, με βάση το προτεινόμενο σχέδιο, το αν και κατά πόσον μια επιχείρηση είναι βιώσιμη, καθώς και το ύψος του κουρέματος, θα προκύπτουν μέσα από την αγορά και όχι μέσω σχεδίων επί χάρτου.

Σχετικά με το ζήτημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων, ο πρόεδρος του Χρηματιστηρίου της Αθήνας Σωκράτης Λαζαρίδης εστιάζει στην αναπτυξιακή διάσταση και στην ανάγκη να εισρεύσουν επενδυτικά κεφάλαια στη χώρα (προφανώς, και μέσα από την πλατφόρμα του Χ.Α.), σε μια περίοδο όπου υπάρχει μεγάλη ρευστότητα στο εξωτερικό. «Μια οικονομία δεν μπορεί να αναπτύσσεται χωρίς εισροή κεφαλαίων από το εξωτερικό και είναι κρίμα σε μια περίοδο διεθνούς ρευστότητας να μην μπορούμε να αντλούμε χρήματα».

Την ανάγκη αλλαγής του θεσμικού πλαισίου στο ζήτημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων τονίζει και ο κ. Πλάτων Μονοκρούσος, Επικεφαλής Ανάλυσης Χρηματοοικονομικών Αγορών της Eurobank, σημειώνοντας πως το πρόβλημα αυτό επηρεάζει αρνητικά και το ζήτημα της πιστωτικής επέκτασης, δηλαδή της χρηματοδότησης στην πραγματική οικονομία.

Τι λένε οι τράπεζες

Βέβαια, όπως είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε από το ρεπορτάζ, οι τράπεζες δεν έχουν διαγράψει τη λέξη «κούρεμα» από το λεξιλόγιό τους, ωστόσο:

α) Την οριοθετούν μόνο σε σαφώς περιορισμένο αριθμό επιχειρηματικών ομίλων.

β) Την περιορίζουν σε μικρή έκταση και τη συναρτούν με αρκετά άλλα «αν»...

γ) Και τέλος, μεταφέρουν τις τελικές αποφάσεις σε βάθος χρόνου και υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις.

«Ενδεχομένως κάποια στιγμή, σε βάθος πενταετίας ή επταετίας, να μπορούσε υπό προϋποθέσεις να γίνει κάποια συνολικότερη ρύθμιση», αναφέρει χαρακτηριστικά τραπεζικό στέλεχος, ξεκαθαρίζοντας πως η στήριξη των τραπεζών θα αφορά μόνο τις εταιρείες που έχουν σαφείς ενδείξεις επιβίωσης και υπονοώντας πως οι διοικήσεις τους θα πρέπει για κάποια έτη να επιδείξουν «καλή διαγωγή» και οι μέτοχοί τους οφείλουν να έχουν στηρίξει έμπρακτα τις επιχειρήσεις τους...

Προς αυτήν την κατεύθυνση το αν οι μέτοχοι έχουν βάλει το χέρι στην τσέπη για να συμμετάσχουν σε αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου και το αν έχουν αυξήσει τις προσωπικές τους εγγυήσεις θα μπορούσαν να αποτελέσουν παράγοντες που θα επηρεάσουν θετικά την όλη στάση των τραπεζών.

Γενικότερα πάντως -και ανεξάρτητα από τις θετικές εξελίξεις που υπήρξαν στα stress tests- οι τραπεζίτες εμφανίζονται σκληροί απέναντι σε αιτήματα μαζικών κουρεμάτων, υποστηρίζοντας ότι το κόστος δεν είναι δυνατόν να μεταφερθεί ούτε στον φορολογούμενο πολίτη, ούτε και στους συνεπείς δανειολήπτες οι οποίοι ήδη εξαιτίας των μη εξυπηρετούμενων δανείων επιβαρύνονται με μεγαλύτερα επιτόκια σε σχέση με τους ανταγωνιστές τους στην Ευρώπη.